05/05/20
Theo một nghiên cứu mới của các nhà khoa học tại Pḥng thí nghiệm quốc gia Los Alamos, các nhà khoa học đă xác định được một chủng coronavirus mới tiếp tục đột biến, chủng đột biến này có khả năng lây lan cao hơn so với chủng xuất hiện vào thời gian đầu của đại dịch.
Các nhà khoa học cho biết chủng đột biến của virus corona xuất hiện tại châu Âu vào tháng 2, sau đó nhanh chóng lây lan tới bờ Đông của Mỹ. Chủng virus này sau đó lây lan ra toàn cầu từ giữa tháng 3. Không chỉ có khả năng lây lan mạnh hơn, chủng này khiến bệnh nhân có thể tái nhiễm bệnh sau khi đă hồi phục.
Báo cáo dài 33 trang được đăng hôm thứ Năm trên BioRxiv, một trang web mà các nhà nghiên cứu sử dụng để chia sẻ công việc của họ trước khi nó được xem xét, một nỗ lực để tăng tốc độ hợp tác với các nhà khoa học để điều chế vắc-xin hoặc phương pháp điều trị COVID-19. Nghiên cứu đó chủ yếu dựa trên tŕnh tự di truyền của các chủng trước đó và có thể không hiệu quả đối với chủng mới.
Đột biến mới được phát hiện trên virus ảnh hưởng tới phần gai bên ngoài của virus corona, phần cho phép chúng xâm nhập vào các tế bào cơ thể người. Nhóm tác giả nghiên cứu cho biết cần thiết có “cảnh báo sớm” nhằm giúp các loại vaccine và thuốc đang được phát triển trên khắp thế giới có thể phát huy hiệu quả với chủng virus đă đột biến.
Theo báo cáo, bất cứ nơi nào có chủng mới xuất hiện, nó đă nhanh chóng lây nhiễm cho nhiều người hơn so với các chủng trước đó xuất phát từ Vũ Hán, Trung Quốc và trong vài tuần, đây là chủng duy nhất phổ biến ở một số quốc gia. Sự phổ biến của chủng mới này, so với chủng virus trước đây, là minh chứng cho thấy khả năng dễ lây lan của nó, dù nguyên nhân chưa được t́m ra.
Virus coronavirus, được các nhà khoa học gọi là SARS-CoV-2, đă lây nhiễm hơn 3,5 triệu người trên khắp thế giới và gây ra hơn 250.000 ca tử vong COVID-19 kể từ khi phát hiện vào cuối năm ngoái.
Báo cáo dựa trên phân tích tính toán của hơn 6.000 chuỗi coronavirus từ khắp nơi trên thế giới, được thu thập bởi Sáng kiến Toàn cầu về Chia sẻ Dữ liệu Cúm, một tổ chức tư nhân ở Đức. Sau nhiều lần phân tích, kết quả cho thấy chủng mới đang trở nên chiếm ưu thế so với các chủng cũ.
Nhóm Los Alamos, được hỗ trợ bởi các nhà khoa học tại Đại học Duke và Đại học Sheffield ở Anh, đă xác định được 14 đột biến. Những đột biến đó xảy ra trong số gần 30.000 cặp RNA cơ bản mà các nhà khoa học khác cho rằng tạo nên bộ gen của coronavirus. Các tác giả báo cáo tập trung vào một đột biến được gọi là D614G, chịu trách nhiệm cho sự thay đổi đột biến của virus.
Câu chuyện thật đáng lo ngại, khi chúng ta thấy một dạng virus đột biến xuất hiện rất nhanh, và trong tháng 3 trở thành đại dịch, trưởng nhóm nghiên cứu của Bette Korber, một nhà sinh họ Los Alamos, đă viết trên trang Facebook của ḿnh. Khi các virus có đột biến này xâm nhập vào quần thể, chúng nhanh chóng bắt đầu xâm nhập vào dịch bệnh tại địa phương, do đó chúng dễ lây truyền hơn.
Dù các nhà khoa học chưa biết chi tiết về cách gai móc đột biến hoạt động bên trong cơ thể người, nghiên cứu chỉ ra đột biến đă giúp virus có lợi thế mang tính đột phá, khiến chúng lây lan nhanh hơn nhiều so với chủng cũ. Các nhà khoa học gọi đây là “trường hợp tiến hóa Darwin điển h́nh”.
Nghiên cứu chỉ ra D614G xuất hiện ngày càng thường xuyên ở mức độ báo động, cho thấy lợi thế về sức mạnh giúp virus lây lan nhanh hơn so với chủng ban đầu ở Vũ Hán.
“T́nh h́nh là đáng lo ngại, chúng ta nh́n thấy thể đột biến xuất hiện rất nhanh, và trở nên phổ biến chỉ sau 1 tháng. Khi virus với loại đột biến này xâm nhập vào cộng đồng, chúng sẽ nhanh chóng chiếm ưu thế dịch bệnh tại cộng đồng đó, bởi chúng dễ lây lan hơn”, Better Korber, chuyên gia sinh học tại Los Alamos, cho biết.
Tại Hoa Kỳ, các bác sĩ đă bắt đầu đặt ra câu hỏi các chủng mới của virus có phải là nguyên nhân tạo ra sự khác biệt trong cách chúng lây nhiễm, gây bệnh và khiến người bệnh tử vong hay không, giáo sư Alan Wu, từ Đại học Tổng hợp San Francisco, cho biết. Trong 2 tuần trở lại đây, các chuyên gia y tế suy đoán học đă chứng kiến ít nhất hai chủng virus tại Mỹ, một loại phổ biến ở bờ Đông, một loại chiếm ưu thế ở bờ Tây.
“Chúng tôi đang xác định sự đột biến”, ông W cho biết, nhấn mạnh bệnh viện nơi ông làm việc chỉ ghi nhận một vài ca tử vong trong số hàng trăm ca nhiễm bệnh, “khác xa” điều xảy ra ở New York.
Trong khi đó, nghiên cứu của Los Alamos không chỉ ra virus đột biến có khả năng gây tử vong cao hơn, tuy nhiên người nhiễm virus đôt biến có số lượng virus cao hơn.
Dù chủng virus đột biến không nguy hiểm hơn so với chủng ban đầu, nó vẫn có khả năng làm phức tạp thêm các nỗ lực nhằm kiểm soát dịch bệnh. Sự đột biến, nếu khiến virus trở nên rất khác so với các chủng trước đây, có thể vô hiệu hóa khả năng miễn dịch đă h́nh thành từ những người đă hồi phục sau khi nhiễm virus chủng cũ.
“Mọi người có thể bị nhiễm bệnh lần hai nếu trường hợp đó thực sự xảy ra”, các tác giả của nghiên cứu nhận định.
Montefiori, người đă nghiên cứu vắc-xin HIV trong 30 năm cho biết, có thể đột biến giúp virus trốn tránh hệ thống miễn dịch. Đây là giả thuyết và Chúng tôi đang xem xét
TH