Có thể nói người Mỹ đang không chịu...tiêu tiền. Người Mỹ đang thận trọng tiêu tiền, tăng gửi tiết kiệm và thu hẹp nợ thẻ tín dụng v́ sợ viễn cảnh thất nghiệp trong khi Covid-19 chưa được kiểm soát.
Người Mỹ đang tiết kiệm chi tiêu tối đa. Ảnh: Bloomberg.
Quy mô nợ thẻ tín dụng ở Mỹ đă đột ngột quay đầu, giảm mạnh trong tháng 3 và 4 với tỷ lệ lớn nhất trong hơn 30 năm qua. Đồng thời, tỷ lệ gửi tiết kiệm lại tăng lên mức chưa từng thấy kể từ thời Tổng thống Ronald Reagan những năm 1980.
Những thay đổi mạnh mẽ trong hành vi của người tiêu dùng càng làm nổi bật cuộc khủng hoảng chưa từng có trong nền kinh tế Mỹ do đại dịch gây ra. Dù thận trọng là phản ứng dễ hiểu, nhưng nếu người dân không chịu tiêu tiền, khả năng để nền kinh tế Mỹ phục hồi nhanh sẽ rất thấp.
"Người tiêu dùng rất thận trọng", ông Russell Price, nhà kinh tế trưởng tại Ameripawn Financial, nhận định. "Chúng ta đang ở giữa tâm băo".
Tỷ lệ thất nghiệp ở Mỹ tăng vọt lên 14,7% trong tháng 4. Đây là cuộc khủng hoảng thất nghiệp nghiêm trọng nhất kể từ đại suy thoái. Hơn 33 triệu người Mỹ đă nộp đơn xin trợ cấp thất nghiệp từ giữa tháng 3. Các nhà kinh tế th́ cảnh báo thị trường việc làm sẽ không thể quay lại trạng thái trước khủng hoảng trong nhiều năm tới.
Nhiều người Mỹ lo không t́m được một công việc khác nếu mất việc. Theo một cuộc khảo sát của Cục Dự trữ Liên bang New York công bố hồi đầu tuần, xác suất mất việc làm của một người trong 12 tháng tới đă tăng lên gần 21% trong tháng 4. Xác suất t́m thấy việc làm của một người trong tháng 4 cũng giảm 6,1 xuống 47%, đây là mức giảm lớn nhất được ghi nhận.
"Chúng ta biết rằng Covid-19 không biến mất. Điều đó gây tâm lư sợ hăi và ḱm hăm khả năng hoặc mong muốn chi tiêu của người tiêu dùng", Danielle DiMartino Booth, CEO và chiến lược gia trưởng tại Quill Intelligence, nhận định.
Theo đó, người Mỹ đang giảm mạnh khoản nợ thẻ tín dụng. Họ trở nên tiết kiệm hơn và kiểm soát việc vay mượn do lo ngại sẽ rơi vào cảnh thất nghiệp.
"Mọi người đă nghiêm túc kiểm soát chi tiêu", ông Danielle DiMartino Booth nói.
Vay và chi tiêu thẻ tín dụng đă giảm mạnh trong tháng 4. Theo báo cáo của Visa, khối lượng thanh toán thẻ tín dụng giảm 31% trong tháng này. Danh mục duy nhất của khối lượng thanh toán tăng lên tại Mỹ là thực phẩm và thuốc men. Trong khi đó, khối lượng thanh toán trong các danh mục về du lịch, nhiên liệu, nhà hàng và giải trí giảm hơn 50% trong tháng 4.
Hiện người Mỹ ưu tiên dự trữ tiền mặt với hy vọng giúp họ vượt qua "cơn băo Covid-19". Tỷ lệ tiết kiệm ở Mỹ tăng từ 8% trong tháng 2 lên 13,1% trong tháng 3. Đó là tỷ lệ tiết kiệm cao nhất kể từ tháng 11/1981. Và với những tin tức kinh tế suy thoái như hiện nay, tỷ lệ tiết kiệm có thể c̣n cao hơn nữa khi số liệu thống kê tháng 4 được công bố.
Những thay đổi trong hành vi của người tiêu dùng là hợp lư, nhưng điều đó chỉ ra những thách thức dài hạn hơn đối với một nền kinh tế tiêu dùng như Mỹ. Các nhà kinh tế cảnh báo ngay cả khi lệnh giăn cách xă hội được gỡ bỏ, nhiều người Mỹ sẽ không chi tiêu mạnh mẽ như trước cho đến khi có vaccine.
Hiện Mỹ là vùng dịch lớn nhất và chết chóc nhất thế giới với hơn 1,4 triệu người nhiễm bệnh, trong đó gần 87.000 ca tử vong.