09/02/20
Ngày 1-9-2020, Ngoại trưởng Mike Pompeo nói ông hy vọng tất cả Viện Khổng Tử (VKT) trong hệ thống đại học Mỹ sẽ đóng cửa từ giờ đến cuối năm nay.
Học sinh Mỹ tập viết thư pháp
Không chỉ Mỹ, phản ứng thế giới đối với “tuyên huấn trá h́nh” VKT của Trung Quốc đang rất quyết liệt. Nếu tất cả hoặc hầu hết VKT trên thế giới đều đóng cửa th́ đây là thất bại ê chề trong cuộc chiến “nhuyễn lực” (quyền lực mềm) của Bắc Kinh.
Những con ngựa thành Troy
\Không chỉ Mỹ, phản ứng thế giới đối với “tuyên huấn trá h́nh” VKT của Trung Quốc đang rất quyết liệt. Nếu tất cả hoặc hầu hết VKT trên thế giới đều đóng cửa th́ đây là thất bại ê chề trong cuộc chiến “nhuyễn lực” (quyền lực mềm) của Bắc Kinh.
Tháng 7-2020, Bộ Giáo dục Trung Quốc đă đổi tên cơ quan chủ quản VKT từ “Hán Biện” thành “Trung tâm hợp tác-giáo dục ngôn ngữ thuộc Bộ Giáo dục”. Động thái này đă quá muộn. Đan Mạch, Hà Lan, Bỉ, Pháp đă đóng cửa các VKT. Thụy Điển, quốc gia châu Âu đầu tiên mở VKT, cũng đóng cửa VKT cuối cùng vào tháng 1-2020 và đóng cửa lớp Khổng Tử cuối cùng vào tháng 5-2020. Những cảnh báo về tác hại nguy hiểm của việc mở cửa hệ thống giáo dục quốc gia để “tuyên huấn” cộng sản Trung Quốc thâm nhập và tuyên truyền không phải mới đây.
Ngày 4-12-2014, một tiểu ban Quốc hội Hoa Kỳ tổ chức phiên điều trần về ảnh hưởng các VKT tại Mỹ. Tại phiên điều trần, dân biểu Christopher Smith kêu gọi thực hiện khảo sát cấp chính phủ việc xem xét lại tất cả cam kết học thuật mà những trường đại học Mỹ kư với Trung Quốc khi thành lập VKT.
Giáo sư danh dự Đại học Chicago, Marshall Sahlins, nói rằng VKT trong đại học Mỹ thật ra là “một nhánh đối ngoại của cấu trúc sức mạnh chính trị kéo dài đến Trung Quốc và đến những cơ quan cao nhất của chính phủ (Bắc Kinh)”. Hiệp hội giáo sư đại học Hoa Kỳ cũng phản đối sự hiện diện của VKT bởi chúng “có chức năng như một cánh tay của nhà nước Trung Quốc và được phép phớt lờ tự do học thuật”.
Chức năng của VKT là ǵ? Họ không đơn thuần dạy tiếng Hoa và văn hóa Trung Hoa cũng như truyền bá triết lư Khổng Tử theo tinh thần học thuật. Một trong những “sứ mạng” trọng yếu của VKT là đóng vai tṛ làm cơ quan kiểm duyệt văn hóa chính trị cho Bắc Kinh. Len vào giới học thuật kinh viện phương Tây, VKT tổ chức “đánh phá” và gây nhiễu thông tin từ bên trong, tạo sức ép buộc các giảng đường không đề cập đến những vấn đề trái với quan điểm Bắc Kinh, trong đó có Tây Tạng, Tân Cương, Thiên An Môn, Đài Loan… (gọi gọn là “3T”: Taiwan, Tibet, Tiananmen).
Năm 2009, Đại học công North Carolina phải rút lại lời mời Dalai Lama đến diễn thuyết sau khi bị VKT của trường phản đối. Năm 2012, giảng viên Sonia Zhao cho biết, cô bị Đại học McMaster (Canada) gây sức ép yêu cầu không công bố ḿnh là thành viên Pháp Luân Công. Trước đó hai năm, 2010, giám đốc t́nh báo Canada Richard Fadden nói rằng, các VKT “được quản lư bởi những người thuộc ṭa đại sứ và lănh sự quán Trung Quốc” và rằng nhiều giáo viên VKT thật ra là gián điệp.
Năm 2013, Hiệp hội giáo sư đại học Canada kêu gọi tất cả trường trong nước ngưng quan hệ với VKT. Đại học Manitoba và British Columbia đă từ chối đề nghị mở cửa rước Khổng Tử trá h́nh vào trường.
Tại Mỹ, sau khi Đại học Chicago ngưng kư tiếp hợp đồng 5 năm vào tháng 10-2014, Đại học công Penn cũng tuyên bố cắt đứt quan hệ với VKT. Mới đây, Đại học Emory cho biết họ sẽ không gia hạn bản ghi nhớ về việc hoạt động của VKT tại trường ḿnh sau khi hết hạn vào tháng 11-2021.
(Phần 1)
Mạnh Kim