Tờ báo The Atlantic ngày 3 tháng 9 đăng một bài giựt gân có tít lớn như sau: “Trump nói: Những người Mỹ tử trận trong chiến tranh là bọn “ăn hại” và “đần độn”.
Trump: Americans Who Died in War Are ‘Losers’ and ‘Suckers’.
Tờ Atlantic viết có đoạn tóm tắt như sau: Trump từ chối không muốn tham dự lễ tưởng niệm chiến sĩ trận vong ở nghĩa trang quân đội Hoa Kỳ Aisne-Marne gần Paris vào năm 2018 v́ trời mưa sẽ làm hư mái tóc của ông. Khi thảo luận với bốn nhân viên cao cấp, Trump nói tại sao phải thăm viếng những kẻ ăn hại và khờ khạo bị giết trong cuộc chiến.
Bài báo lấy từ nguồn tin nặc danh đă làm ông Trump phẫn nộ. Các nhân viên tháp tùng Tổng Thống hôm ấy phủ nhận sự kiện trên. Kể cả Cố Vấn An Ninh John Bolton bị ông Trump sa thải ra viết sách nói xấu sếp ḿnh, cũng xác nhận rằng có đi cùng ông Trump hôm ấy nhưng đă không nghe vậy.
Không biết nguồn tin hư thiệt ra sao nhưng ứng cử viên Tổng Thống Joe Biden khai thác liền. Joe nói Trump sĩ nhục quân đội Hoa Kỳ nên không xứng đáng làm Tổng Thống nữa. Joe tỏ vẻ tức tối kể lể con trai của Joe là lính phục vụ ở Iraq một năm nên Joe rất tức ḿnh. Bà Chủ Tịch Nancy Pelosi cũng lao vào nguyền rủa Trump và bà tin rằng nguồn tin ấy là thiệt v́ đó là mẫu người tiêu biểu của Trump.
Th́ ra chính khách và báo chí Mỹ cũng khoái tin đồn nặc danh như người Việt và lấy đó là đề tài để tranh luận sôi nổi nhiều ngày. Nền báo chí chân chính không thể dựa vào các tin nặc danh (anonymous sources). Tuy nhiên đối với những người không có khả năng nh́n một bức tranh tổng thể về các chính sách hay làm biếng t́m hiểu về các hiện tượng th́ các nguồn tin này sẽ làm chao đảo họ không ít.
Lá phiếu để vào Bạch Cung khiến các ứng cử viên sẵn sàng làm bất cứ ǵ để vồ lấy. Trong chuyến viếng thăm thành phố Kenosha – Wisconsin vốn là một địa điểm then chốt trong kế hoạch chiếm đoạt cử tri đoàn cho cuộc bầu cử vào tháng 11 tới. Ngài Joe Biden nồng nhiệt và u buồn thăm viếng gia đ́nh của Jacob Blake, người đă bị cảnh sát bắn vào lưng bảy phát đạn và nay trở thành phế nhân bại liệt.
Theo luật pháp Hoa Kỳ th́ các tội phạm khi chưa bị ṭa án kết án được gọi là kẻ t́nh nghi hay nghi can. Và trong thời gian c̣n điều tra trước khi công tố viên chính phủ chính thức truy tố (charge) mọi người nên tránh bày tỏ sự ủng hộ hay kết tội các nghi can để vụ án được công bằng.
Ngày 23 tháng 8 một người gọi điện thoại yêu cầu cảnh sát đến can thiệp trường hợp anh Jacob Blake một thanh niên Mỹ đen 29 tuổi đang quấy nhiễu bạn gái. Cảnh sát có giấy trác đến câu lưu Jacob Blake. Nhưng anh ta không chấp hành và bỏ đi về xe của ḿnh. Cảnh sát dùng súng điện nhưng không hiệu quả. Một viên cảnh sát móc chó lửa ra chạy theo níu áo Jacob Blake lại nhưng hắn vẫn chui vào xe và rồi đùng đùng đùng... bảy cục kẹo đồng ghim vào lưng Jacob.
Cảnh sát báo cáo t́m thấy một con dao nằm ch́nh ́nh trên sàn xe của Jacob nhưng vẫn tiến hành điều tra tại sao ông cớm kia phải khai hỏa liên tục như vậy.
Những người hiểu luật pháp Hoa Kỳ phải biết khi cảnh sát yêu cầu đứng lại th́ phải chấp hành. Biểu đưa tay ra để c̣ng th́ phải ngoan ngoản vâng lời. Có ǵ không đồng ư th́ luật sư sẽ can thiệp về sau. Đừng tưởng ḿnh nhanh hơn vận tốc cục kẹo đồng mà ù té chạy hay chống cự. Trong vụ này Jacob Blake có lỗi ở giai đoạn đầu khi hắn không tuân lịnh cảnh sát để bị câu lưu. C̣n nguyên nhân nổ súng th́ vẫn c̣n đang điều tra.
Trump đến Kenosha trước Joe một ngày cũng nhằm mục đích tranh cử cổ vơ chính sách “an ninh trật tự”, khen ngợi Vệ Binh Quốc Gia và lực lượng cảnh sát. Trump c̣n trấn an giới kinh doanh và hứa hẹn sẽ yểm trợ tài chánh để xây dựng lại sự nghiệp đă bị đám bạo loạn đốt cháy rụi. Sinh hoạt của Trump trong cuộc thăm viếng này đă phản ảnh chính sách cầm quyền của ông.
Trong dịp này Trump có nói chuyện điện thoại với mục sư đại diện gia đ́nh Jacob Blake, như vậy là đă hơi đi quá xa để làm vui ḷng người thiểu số da đen rồi, v́ dù sao Jacob có thể sẽ là tội phạm không cần thiết phải chia buồn. Tuy nhiên ông Trump đă làm đúng khi không binh vực hay đề cập tới ông cớm đă nổ súng vào lưng Jacob bảy lần. Sự lên tiếng của bất cứ ai về các đương sự dính líu trong vụ án sẽ làm nội vụ bị rối loạn và ảnh hưởng tới sự công bằng của phiên ṭa trong tương lai gần.
Nhưng đối với Joe th́ công lư không quan trọng bằng lá phiếu của người Mỹ gốc Phi Châu. Joe đến thăm gia đ́nh Jacob Blake và bày tỏ sự buồn rầu của ḿnh. H́nh ảnh tha thiết của Joe Biden đối với gia đ́nh của Jacob Blake làm ta có cảm tưởng Jacob bị cảnh sát ăn hiếp rất đáng thương.
Mặc dù cuộc điều tra tại sao cảnh sát bắn Jacob Blake chưa kết thúc nhưng Joe đă tuyên bố viên cảnh sát nổ bảy viên đạn đó phải bị truy tố (Joe Biden says Kenosha police officer who shot Jacob Blake should be charged). Bà Kamala Harris liên danh phó của Joe cũng ḥa tấu bản đồng phải ca truy tố cảnh sát. Họ không đợi kết quả cuộc điều tra mà vội vă ngồi xổm trên luật pháp, v́ lá phiếu vạn năng.
Trong các cuộc tranh cử Tổng Thống ở Hoa Kỳ, nguyên tắc đạo đức càng ngày càng suy đồi. Các ứng cử viên chà đạp lên nhân cách của chính họ. Kỹ thuật vận động tranh cử tiêu cực (negative campaigning) như ném bùn vào đối phương và tránh nói về ḿnh có tác dụng cao. Tin nặc danh, chụp mũ, nâng bi tưởng chỉ có ở thế giới thứ ba lạc hậu lại là những chiêu đánh được ưa chuộng ở chính trường Hoa Kỳ.
Bong Lau