Các thống đốc Mỹ cầu cứu trước 'băo' Covid-19. Các thống đốc bang khắp nước Mỹ đề nghị chính quyền liên bang trợ giúp khi Covid-19 gia tăng trở lại và vaccine vẫn c̣n xa vời.
Trong cuộc họp trực tuyến với các thống đốc Dân chủ các bang Trung Tây hôm 17/11, thống đốc Wisconsin Tony Evers kêu gọi thực hiện phần tiếp theo của Đạo luật Viện trợ, Cứu trợ và An ninh Kinh tế Covid-19 đă được quốc hội thông qua hồi tháng ba.
"Có những công nhân và gia đ́nh, nông dân và các doanh nghiệp nhỏ cần sự giúp đỡ của chúng tôi, và thành thật mà nói, chúng tôi không thể làm điều đó một ḿnh", ông Evers cho hay. "Chúng tôi sẽ cần một hệ thống hỗ trợ liên bang mạnh mẽ để giúp các bang và nền kinh tế của chúng tôi phục hồi khi quỹ Cares của liên bang hết hạn vào cuối năm".
Casey Katims, phát ngôn viên của thống đốc Washington Jay Inslee, cho hay t́nh h́nh bang này cũng rất nghiêm trọng và không thể chờ cho đến khi Tổng thống đắc cử Joe Biden tuyên thệ vào ngày 20/1.
"Chúng tôi cần giúp đỡ trước cuối năm nay", Katims nói.
Bảng yêu cầu khách hàng đeo khẩu trang tại một trung tâm thương mại ở Schaumburg, bang Illinois, hôm 13/11. Ảnh: AP.
Trong một cuộc họp báo cùng ngày, thống đốc bang Maryland Larry Hogan, một thành viên đảng Cộng ḥa, đưa ra lời cầu cứu tương tự. "Mọi người ở cả hai phe cả phe tại Washington cần xích lại gần nhau và làm điều này v́ người dân Mỹ", ông nói.
Tại bang Colorado, thống đốc Jared Polis, một thành viên đảng Dân chủ, kêu gọi phiên họp đặc biệt nhằm đưa ra một gói kích thích cho bang trị giá 220 triệu USD.
"Kể cả khi các ca nhiễm bùng phát khắp cả nước, quốc hội và Tổng thống vẫn chưa thông qua được nhiều gói cứu trợ cần thiết cho người dân. Tại Colorado, chúng tôi phải nỗ lực hết sức để tự lo cho ḿnh", ông nói.
Các biện pháp hạn chế được tái áp đặt với doanh nghiệp, bệnh viện quá tải và gói trợ cấp thất nghiệp cho hàng triệu người Mỹ sắp hết hạn đang khiến các thống đốc Mỹ vẽ ra một bức tranh bi quan cho những tháng tới, nếu chính quyền liên bang không hỗ trợ thêm tiền và giúp họ bù đắp ngân sách bị thiệt hại, cũng như ứng phó với sự gia tăng trở lại của Covid-19.
Từ nay đến 6/2022, các chính quyền bang và địa phương ước tính có thể đối mặt với khoản thâm hụt lên tới 400 tỷ USD hoặc hơn. Chi phí phân phối hàng chục triệu liều vaccine vào năm 2021 cũng là một lo ngại lớn với các thống đốc, với giới chức y tế bang kêu gọi quốc hội Mỹ cung cấp 8,4 tỷ USD.
Quốc hội lưỡng đảng của Mỹ đồng ư rằng cần phải có một dự luật kích thích kinh tế mới, nhưng vẫn bất đồng về phạm vi của gói cứu trợ. Hồi đầu năm, quốc hội và Tổng thống Donald Trump từng nhất trí về một loạt biện pháp trị giá gần 3 ngh́n tỷ USD để ứng phó với đại dịch.
Các bang đă dùng số tiền này để xét nghiệm và truy vết tiếp xúc, hỗ trợ doanh nghiệp, hỗ trợ người thanh toán các hóa đơn điện nước, tiền thuê nhà và mở rộng việc truy cập băng thông rộng cho học sinh học từ xa. Tuy nhiên, họ không được phép sử dụng nó cho một trong những nhu cầu chính là thay thế doanh thu thuế đang bị giảm để duy tŕ hoạt động của các cơ quan chính phủ thường xuyên.
Tổng thống đắc cử Biden tuần này đă kêu gọi quốc hội ngay lập tức thông qua dự luật kích thích 2,4 ngh́n tỷ đă được Hạ viện phê duyệt hồi tháng 5. "Đây là vấn đề giữ cho người Mỹ sống sót", ông nói.
Covid-19 đă làm hơn 250.000 người tử vong tại Mỹ, trong hơn 11 triệu ca nhiễm. Nhu cầu được hỗ trợ trở nên bức thiết hơn khi dịch bệnh hoành hành trở lại tại các bang. Số ca tại California và Texas đă vượt một triệu.
Nhiều thống đốc Cộng ḥa từng lưỡng lự áp lệnh đeo khẩu trang nay thay đổi quan điểm. Một số thành phố và bang dọa phạt các doanh nghiệp vi phạm lệnh cấm tụ tập.
Triển vọng về vaccine Covid-19 dường như ngày một rơ hơn sau khi hai công ty tuyên bố các cuộc thử nghiệm ban đầu cho thấy hiệu quả lên tới ít nhất 90%. Tuy nhiên, nhu cầu tủ đông lạnh để trữ vaccine, thiết bị bảo hộ cho nhân viên y tế, việc phân phối vaccine đến mọi cộng đồng và quản lư việc tiêm chủng đang trở thành những thách thức về hậu cần và tài chính.
Thống đốc bang Kansas Laura Kelly cho biết đang thúc đẩy nghị viện bang do đảng Cộng ḥa kiểm soát xin liên bang hỗ trợ thêm. Kansas đang xúc tiến hỗ trợ 57,5 triệu USD cho khoảng 3.000 doanh nghiệp, nhưng số doanh nghiệp xin trợ giúp cao gấp đôi.
Thống đốc bang Illinois J.B. Pritzker đă kư một ngân sách với khoản thâm hụt 5 tỷ USD vào mùa hè vừa qua và cho rằng sẽ được chi trả bằng gói cứu trợ Covid-19 thứ hai của liên bang.
"Mọi bang, mọi thành phố đều chịu thiệt hại doanh thu v́ Covid-19. Chính phủ liên bang thực sự là nguồn lực duy nhất mà tất cả chúng tôi phải hướng tới", ông nói.