(Daily Mail) – Tổng thống Donald Trump đang cân nhắc kư sắc lệnh hành pháp, chấm dứt quyền có quốc tịch theo nơi sinh ở Mỹ trước khi rời Toà Bạch Ốc, theo The Hill.
Vào thứ Sáu, nhiều nguồn tin chia sẻ với tờ báo rằng, chính phủ ông Donald Trump đang bàn về vấn đề này thường xuyên hơn. Họ hy vọng sẽ thúc giục được Tổng thống có hành động trước khi Biden tuyên thệ nhậm chức vào ngày 20 tháng 1.
Theo luật hiện nay, tất cả mọi trẻ em sinh ra tại Mỹ đều tự động có quốc tịch, cho dù bố mẹ không phải là công dân Mỹ. Một sắc lệnh do Tổng thống Trump kư có thể sẽ chấm dứt bảo vệ pháp lư như vậy.
Chính phủ ông Donald Trump từ chối đưa ra lời b́nh luận về vấn đề này. Thay vào đó, Phó Tuỳ viên báo chí Toà Bạch Ốc Judd Deere gởi ra tuyên bố ghi, “Kể từ khi nhậm chức, Tổng thống Trump chưa bao giờ né tránh việc dùng thẩm quyền hành pháp hợp pháp để thúc đẩy những chính sách táo bạo và hoàn thành lời hứa với đồng bào Mỹ.”
Một số học giả về hiến pháp cho rằng, bất cứ sắc lệnh hành pháp nào mà ông Trump kư về vấn đề này đều sẽ không thành công theo luật, v́ quyền có quốc tịch theo nơi sinh được Tu chính án 14 bảo vệ.
Tuy nhiên, toà án không đưa ra phán quyết một cách dứt khoát về vấn đề này. Chắc chắn sẽ có thách thức sau khi Tổng thống kư một sắc lệnh như vậy.
Theo The Hill, “Bộ Tư pháp đă được tư vấn về lệnh quyền có quốc tịch tại nơi sinh trước t́nh h́nh Bộ sẽ phải đối phó với tác động pháp lư của bất cứ chính sách mới nào.”
Tổng thống trước đây từng bàn đến việc chấm dứt quyền có quốc tịch tại nơi sinh, tuyên bố rằng ông có thể thực thi hành động mà không cần một tu chính. “Người ta luôn luôn bảo tôi rằng, ông cần phải có một tu chính hiến pháp. Đoán thử chuyện ǵ? Không cần,” Trump tuyên bố trong cuộc phỏng vấn với Axios vào năm 2018.
Trump vào lúc đó chia sẻ với Axios rằng ông đang bàn vấn đề này với cố vấn pháp lư Toà Bạch Ốc. “Vấn đề này đang được tính tới, sẽ xảy ra, bằng một sắc lệnh hành pháp,” Tổng thống nói.
Kể từ khi Tu Chính Án 14 được thông qua vào năm 1868, quyền có quốc tịch của những người được sinh ra ở Mỹ được kiểm soát bởi Điều khoản Quốc tịch trong Tu chính. Theo đó, tất cả mọi trẻ em sinh ra ở Mỹ đều tự động có quốc tịch Hoa Kỳ, bất chấp t́nh trạng di trú của bố mẹ chúng. Những đứa trẻ như vậy đôi khi được gọi là “em bé mỏ neo.”
Trong một tường tŕnh vào năm 2016, tờ Los Angeles Times kể về “du lịch sinh con từ Trung Quốc.” Theo bài báo, nhiều người Trung Quốc giàu có bay sang Mỹ để sinh con, và những đứa con của họ tự động có quốc tịch Mỹ, làm cho thủ tục nộp đơn xin vào những trường đại học hàng đầu ở Mỹ dễ dàng hơn trong tương lai. “Không có điều khoản luật pháp nào lại cấm phụ nữ mang thai vào Mỹ,” Phát ngôn nhân Cơ quan Thực thi Di trú liên bang cho hay vào lúc đó.
Quyền có quốc tịch theo nơi sinh hay nói cách khác, sinh ra ở nước nào th́ có quốc tịch nước đó là thực hành hết sức phổ biến. Gần 40 quốc gia áp dụng chính sách này, và Canada là quốc gia phương Tây duy nhất thực thi như vậy. Trẻ em sinh ra tại Úc, Tân Tây Lan và tất cả các nước phương Tây khác đều không tự động có quốc tịch.
Mặc dù có hàng năm trời kư các sắc lệnh hành pháp và tạo ra chính sách, chính phủ ông Trump đang điên cuồng thúc đẩy những sáng kiến táo bạo trước khi Joe Biden tuyên thệ nhậm chức Tổng thống thứ 46 của Hoa Kỳ.
Theo The Hill, chính phủ muốn thông qua cải tổ bổ sung đối với chương tŕnh chiếu kháng H-1B, và những biện pháp mới nhắm vào Trung Quốc.
Ngoài ra, Tổng trưởng Tư pháp Bill Bar cũng đă lên lịch thực thi ba án tử h́nh trước khi chính phủ Biden bắt đầu.
Hương Giang (Theo Daily Mail)