Ở giai đoạn sớm, ung thư đại trực tràng thường không có biểu hiện rơ ràng khiến người bệnh chủ quan, lầm tưởng với nhiều bệnh lư đường tiêu hóa khác. Chỉ cần có biểu hiện sau là bạn cần đi kiểm tra ngay nhé.
Theo TS.BS Phạm Văn B́nh, Phó giám đốc Bệnh viện K, ung thư đại trực tràng nếu được phát hiện ở giai đoạn sớm, tỷ lệ sống sau 5 năm lên tới trên 90%. Tuy nhiên có tới 70-80% bệnh nhân ung thư đại trực tràng ở nước ta được phát hiện bệnh ở giai đoạn muộn, chủ yếu là giai đoạn 3-4 nên điều trị gặp nhiều hạn chế.
Mỗi ngày Bệnh viện K phẫu thuật 12-16 ca ung thư đại trực tràng, tương đương mỗi năm từ 4.000-5.000 ca.
Nếu như trước đây, người mắc ung thư đại trực tràng thường gặp ở độ tuổi trên 50 th́ giờ đây căn bệnh này có xu hướng trẻ hóa. Tại Bệnh viện K, trung b́nh mỗi ngày tiếp nhận khoảng 5 trường hợp mắc ung thư đại trực tràng, đặc biệt có những bệnh nhân phẫu thuật ung thư đại trực tràng khi 12,13 tuổi…. Đó là hồi chuông cảnh báo, mọi người cần đi khám sức khỏe định kỳ, tầm soát phát hiện sớm để điều trị kịp thời.
Việc khám sàng lọc và nội soi đại trực tràng giúp giảm tỷ lệ tử vong do ung thư đại trực tràng, đặc biệt cắt polyp qua nội soi giúp giảm tới 80% tỷ lệ mắc ung thư đại trực tràng.
Trên thực tế, dù tương đối khó nhận biết, nhưng nếu quan sát kỹ, bạn vẫn có thể tự phát hiện các dấu hiệu ung thư trực tràng.
Dấu hiệu của ung thư đại trực tràng
Triệu chứng của ung thư đại trực tràng phụ thuộc vào vị trí khối u, mức độ xâm lấn ra xung quanh và mức độ lan ra toàn cơ thể (di căn). Phần lớn biểu hiện của bệnh không đặc trưng nên nhiều người thường không nghĩ tới ung thư. Triệu chứng của bệnh bao gồm: tại chỗ, toàn thân và khi di căn.
Triệu chứng tại chỗ
Thay đổi thói quen đại tiện: phân lúc lỏng, lúc táo bón mà không rơ nguyên nhân, đi ngoài không hết, khuôn phân thu nhỏ, thay đổi h́nh dạng khuôn phân.
Chảy máu đường tiêu hóa dưới: đi ngoài phân nhầy lẫn máu, hoặc đi ngoài phân đen nếu u ở đoạn đầu của đại tràng.
Khối u lớn có thể lấp kín ḷng đại tràng, trực tràng gây tắc ruột với các biểu hiện như: táo bón, đau bụng, đầy bụng và nôn nên rất dễ bị người bệnh coi nhẹ. Khi khối u phát triển có thể dẫn đến thủng ruột gây viêm phúc mạc.
Bệnh nhân có thể tự sờ thấy khối u qua thành bụng hoặc hậu môn.
Triệu chứng toàn thân
Đi ngoài phân máu lâu ngày dẫn tới thiếu máu, thiếu sắt, người mệt mỏi, xanh xao.
Gầy sút cân, ăn kém, sốt không rơ nguyên nhân.
Triệu chứng khi di căn
Ung thư đại trực tràng phần lớn di căn gan, hầu như ít có triệu chứng. Nếu di căn nhiều có thể gây vàng da, đau bụng do u xâm lấn bao gan, đường mật.
Pḥng ung thư đại trực tràng
Để nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng bạn nên:
- Giảm lượng thịt đỏ bạn ăn
- Tránh các loại thịt đă qua chế biến, chẳng hạn như xúc xích và thịt nguội
- Ăn nhiều thực phẩm có nguồn gốc thực vật hơn
- Giảm chất béo trong chế độ ăn uống
- Tập thể dục hàng ngày
- Giảm cân
- Bỏ hút thuốc
- Giảm uống rượu
- Giảm căng thẳng
- Quản lư bệnh tiểu đường đă có từ trước
Một biện pháp pḥng ngừa khác là đảm bảo bạn được nội soi đại tràng hoặc tầm soát ung thư khác sau tuổi 50. Ung thư được phát hiện càng sớm, kết quả điều trị càng tốt.
VietBF@sưu tập