Một thông điệp khá rơ ràng: Ai hưởng lợi khi bạn chết v́ không tiêm vaccine? Đó là nhà tang lễ!
Cuối tuần qua, cư dân mạng nước Mỹ lan truyền một bức ảnh kỳ lạ. Đó là một chiếc xe tải màu đen đậu cạnh sân vận động Bank of America (Charlotte, Bắc Carolina, Mỹ), trên thân mang theo tấm bảng quảng cáo điện tử hiện ḍng lên ḍng chữ: "Đừng tiêm chủng!" - Kư tên: "Nhà tang lễ Wilmore" kèm theo một địa chỉ website và số điện thoại.
Chiếc xe tải kỳ lạ tại Bắc Carolina cuối tuần qua
Một thông điệp khá kỳ lạ đúng không? Nhiều người Mỹ cũng thấy vậy! Nhưng sau một thoáng ngỡ ngàng, họ quyết định kiểm tra và phát hiện Nhà tang lễ Wilmore là một cơ sở không có thật, c̣n địa chỉ trang web chỉ dẫn đến một bảng thông báo vỏn vẹn vài chữ: "Tiêm vaccine đi. Nếu không tiêm, hẹn gặp bạn sớm thôi!" Ngoài ra, website c̣n cài đường dẫn đến trang đăng kư tiêm chủng của StarMed - một cơ sở y tế tại địa phương.
Nói cách khác, đây là một bảng quảng cáo nhà tang lễ "pha-ke" 100%, với mục đích là để khuyến khích người dân tiêm chủng mà thôi.
Được biết, chiếc xe tải xuất hiện vào ngày 19/9. Suốt 1 ngày sau đó, danh tính những người đứng sau chiến dịch này vẫn là điều bí ẩn, ngay cả StarMed cũng không biết. Không thể truy được người tạo ra website, trong khi số điện thoại trên thân xe dẫn đến một ḥm thư thoại của một bên thứ 3, không liên quan đến câu chuyện.
Nhưng rồi mọi chuyện cũng sáng tỏ. Sáng ngày 21/9 (giờ địa phương), BooneOakley - một công ty quảng cáo đă thừa nhận ư tưởng này là của họ. "Là chúng tôi đấy. Tiêm chủng đi," - trích đoạn tweet ngắn gọn nhưng đầy mạnh mẽ của BooneOakley trên Twitter.
Ai hưởng lợi khi bạn chết v́ không tiêm vaccine? Nhà tang lễ!
Cuộc đua giữa vaccine và tốc độ sản sinh biến chủng của Covid-19 đă trở nên khốc liệt hơn, và cùng với đó là hàng loạt các chiến dịch quảng cáo nhằm mục đích thuyết phục người dân tiêm chủng, để họ hiểu về lợi ích của vaccine cùng tương lai hứa hẹn chấm dứt dịch bệnh.
Ở thời điểm hiện tại, anti-vax và những người "ngần ngại tiêm chủng" (vaccine hesitancy) nằm trong số những mối lo lớn nhất của các chuyên gia y tế. Tại Mỹ, chỉ dưới 55% dân số được tiêm chủng đầy đủ. Số liều được tiêm mỗi ngày chỉ ở mức dưới 1 triệu liều kể từ đầu mùa hè vừa qua.
Một số h́nh ảnh về chiếc xe
Các chiến dịch thúc giục người dân tiêm chủng từ các công ty quảng cáo cũng nở rộ, như chiến dịch "It’s Up to You" của Ad Council chỉ ra những điều người dân có thể bỏ lỡ nếu không chịu tiêm và để virus "bắt" được ḿnh. Một công ty khác th́ ví tiêm chủng giống như cách để "khôi phục lại sự tự do" mà nhiều người Mỹ đang đ̣i hỏi. C̣n ở Bắc Carolina, nơi chỉ có dưới 1/2 cư dân tiêm chủng đủ 2 mũi, BooneOakley đă đưa ra một ư tưởng táo bạo hơn.
David Oakley - giám đốc công ty cho biết toàn bộ 22 thành viên của BooneOakley đă ấp ủ ư tưởng về một nhà tang lễ giả, nơi hưởng lợi từ những người từ chối tiêm vaccine rồi nhiễm bệnh và chết v́ Covid-19. Một phương án đầy khiêu khích để thu hút sự chú ư của tất cả mọi người.
"Những thông điệp từ trước đến nay là khá thẳng thắn: 'tiêm chủng đi', 'tiêm vaccine ngay hôm nay,'" - Oakley nhận xét. "Đây chỉ là một cách khác để lan tỏa thông điệp ấy thôi."
Oakley cho biết họ chọn StarMed bởi đây là cơ sở tiêm chủng và xét nghiệm chính trong khu vực, chứ không v́ mục đích quảng cáo.
Chiếc xe tải của Oakley đă lượn nhiều ṿng quanh sân vận động, và h́nh ảnh của nó được lan tỏa mạnh mẽ trên mạng xă hội kèm theo nhiều lời hưởng ứng. Tuy nhiên, khả năng thuyết phục của nó th́ vẫn c̣n bỏ ngỏ. Bởi lẽ đa số các hoạt động quảng bá vaccine tại Mỹ đều né tránh quảng cáo dựa trên nỗi sợ - thứ vốn được sử dụng trong các chiến dịch chống thuốc lá.
Một số nhà nghiên cứu bày tỏ lo ngại, rằng thông điệp của BooneOakley có thể phản tác dụng.
"Chiếc xe tải kia có thể được cộng đồng tiêm chủng chấp nhận như một tṛ đùa có phần đen tối trong giai đoạn căng thẳng này. Nó là một tṛ đùa hiệu quả, nhưng không phải cách marketing hữu ích," - Stacy Wood, giáo sư ĐH Bang Bắc Carolina nhận xét, cho rằng chiến dịch này đă dồn quá nhiều áp lực cho những người chưa tiêm và khiến họ phản ứng ngược.
"Nỗi sợ ấy cũng không khiến họ cảm thấy thuyết phục, khi thực tế có những người nhiễm và không chết," - trích lời Scott Ratzan, chuyên gia y tế cộng đồng từ New York.
Nói về vấn đề này, Oakley cho biết bản thân hiểu rằng cách quảng cáo này có thể khiến một số người bị kích động, nhưng anh sẵn sàng mạo hiểm. "Bất cứ thứ ǵ có thể làm người ta đi tiêm," - Oakley thẳng thắn. "Chỉ cần thay đổi được suy nghĩ của 1 người thôi, nó đáng giá từng xu."