Ngoài việc giảm thiểu đồ dùng, người Nhật c̣n có cách dọn dẹp, lưu trữ đồ khoa học, giúp không gian sống rất sạch và ngăn nắp.
Sắp đặt nhà cửa gọn gàng theo cách của người Nhật dựa trên khái niệm 5S rất nổi tiếng, với 5 bước gồm: Sàng lọc (Seiri), Sắp xếp (Seiton), Làm Sạch (Seiso), Săn sóc (Seiketsu), Sẵn sàng (Shitsuke).
Người Nhật có quy tắc 5S rất nổi tiếng, áp dụng trong việc tổ chức không gian sống, làm việc. Ảnh: Tokyo Life.
Sàng lọc
Sàng lọc là bước đầu tiên và quan trọng nhất trong quá tŕnh sắp xếp không gian sống, cho dù đó là tủ quần áo, pḥng bếp, pḥng ngủ hay toàn bộ ngôi nhà. Đó là bước bạn không thể bỏ qua nếu muốn có một giải pháp tổ chức bền vững cho không gian sống.
Để thực hiện bước này, đầu tiên, bạn cần xem xét không gian sống của bạn ở trong mức độ nào dưới đây:
Mức độ 3: Nhà nhiều hộp, lọ... rỗng, các tầng đều lộn xộn, tủ chứa đầy đồ.
Mức độ 2: Nhà cửa không quá bừa băi, nhưng các ngăn kéo đầy các thứ đă không sử dụng một thời gian dài.
Mức độ 1: Nhà khiến bạn thấy thoải mái, an toàn v́ mọi thứ đều sạch sẽ và ở đúng vị trí.
Nếu nhà bạng đang ở mức 3 hoặc 2, đó là dấu hiệu cho thấy bạn cần tiến hành việc sàng lọc. Công việc này yêu cầu bỏ đi những thứ bạn đă không sử dụng trong một thời gian dài. Điều này giúp đưa ngôi nhà trở lại trật tự.
Việc sàng lọc được tiến hành theo từng khu vực. Bạn lấy toàn bộ đồ ra khỏi khu vực lưu trữ, đặt vào một góc, trả lại không gian lưu trữ trống. Điều này giúp cung cấp cho bạn nhận thức về lượng đồ bạn đă tích lũy theo thời gian và những thứ bạn đă không sử dụng trong một thời gian dài. Sau đó, bạn lọc đồ thành ba loại: cần thiết, không cần thiết, đồ lưu niệm.
Đồ cần thiết là những thứ đang hữu dụng mà bạn sử dụng hàng ngày.
Đồ không cần thiết là những món đồ không c̣n giá trị với bạn, ví dụ chiếc áo quá rộng bạn đă không thể mặc vừa dù màu sắc c̣n mới, hay bộ chén bát bạn thấy không c̣n hợp với không gian bếp hiện tại...
Đồ lưu niệm là những món đồ không c̣n được sử dụng nhưng lại mang nhiều ư nghĩa, ví dụ ai đó tặng bạn chiếc túi thổ cẩm mà bạn rất quư nhưng không bao giờ đem ra sử dụng được do phong cách không phù hợp.
Sắp xếp
Sau khâu sàng lọc, bạn đă có thể loại ra một số lượng lớn những thứ đồ không cần thiết và bỏ chúng theo các cách khác nhau. Với những thứ đồ cần thiết đă giữ lại, bạn phân loại theo chức năng, tần suất sử dụng và vị trí. Điều này sẽ giúp bạn sắp đặt đồ vào vị trí phù hợp trong tủ lưu trữ. Ví dụ, trong bếp, những chiếc bát ăn được sử dụng mỗi ngày sẽ được để phía ngoài tủ bát, trong khi bát dự pḥng được đặt phía trong, phục vụ cho khi gia đ́nh có khách...
Với đồ không cần thiết, bạn có thể phân loại làm đồ cho/tặng, đồ bán thanh lư, đồ bỏ thùng rác.
Với những món đồ lưu niệm, bạn cho riêng vào một thùng, niêm phong lại, cất giữ một thời gian rồi mở ra xem. Nếu bạn thấy trong số đó, món đồ ǵ không thực sự nhiều giá trị kỷ niệm, bạn có thể bỏ.
Marie Kondo, tác giả của cuốn sách Nghệ thuật sắp xếp và tổ chức, nói rằng dù một số món đồ không hữu ích nhưng hăy giữ lấy nó, nếu nó đem lại cho bạn cảm giác hạnh phúc, khiến bạn mỉm cười.
Làm sạch
Việc làm sạch bao gồm làm sạch không gian lưu trữ, đảm bảo không c̣n bụi bặm, gián, bọ... Việc lau chùi, khử khuẩn rất quan trọng nếu bạn muốn có một không gian sống an toàn, vệ sinh.
Sau công đoạn làm sạch, bạn có thể sắp xếp đồ đạc của ḿnh vào theo trật tự, đảm bảo không gian đó gọn gàng, ngăn nắp.
Săn sóc
Săn sóc là việc duy tŕ sự sạch sẽ, ngăn nắp đó bền lâu. Điều này bao gồm việc luôn giữ gọn gàng, để đồ đạc đúng nơi quy định, không bày bừa băi, luôn giữ vệ sinh cho các pḥng trong nhà. Ngoài ra, bạn không nên mua đồ đạc thiếu tính toán rồi lại tích trữ chúng đầy tủ.
Sẵn sàng
"Shitsuke" - Sẵn sàng nhắc nhở bạn luôn thực hiện 4S trên một cách tự giác, không cần sự nhắc nhở. Bạn cần áp dụng lối sống ngăn nắp, sạch sẽ như một thói quen, một sự sẵn sàng, tự nguyện. Khi bạn ư thức được việc cần phải bảo vệ không gian sống, bạn sẽ có thể truyền cảm hứng cho những người thân trong gia đ́nh đồng thời áp dụng điều này.
Một ngôi nhà ngăn nắp, gọn gàng sẽ mang lại cho bạn cảm giác yên tâm, thoải mái. Cho dù bạn có muốn thừa nhận hay không, quy tắc "nhà sạch th́ mát" sẽ giúp bạn trở thành một người làm việc năng suất hơn và hạnh phúc hơn rất nhiều.