Nhậu nhiều tăng nguy cơ mắc ung thư gan

[sunshine1104]

Họp mặt uống rượu bia sau giờ tan tầm đang là thói quen của nhiều người Việt, tỷ lệ thuận với số ca mắc ung thư gan, theo các thống kê y tế.

Trung bình mỗi người Việt trên 15 tuổi tiêu thụ 8,3 lít cồn nguyên chất, tương đương 170 lít bia mỗi người trong một năm, theo số liệu từ Bộ Y Tế. Trong khi đó, ung thư gan cũng chiếm tỷ lệ cao nhất (14,5%) trong các loại ung thư tại Việt Nam, là nguyên nhân tử vong của hơn 25.000 người mỗi năm.

Anh Trần Minh Khang (Quận 10, TP HCM) chia sẻ khi nâng ly cùng bạn sau giờ tan làm: "Nhóm bạn tôi ngày nào cũng tụ tập làm vài ly. Quen rồi, hôm nào không nhậu là thấy bứt rứt trong người, tối khó ngủ".

Người Việt Nam được thống kê xếp thứ 2 Đông Nam Á và đứng thứ 3 châu Á về mức tiêu thụ bình quân rượu bia, theo Bộ Thông tin và Truyền thông công bố tại Hội nghị Tập huấn cung cấp thông tin về tác hại của thuốc lá, rượu bia, đồ uống có đường, hồi tháng 7/2022.


Việt Nam nằm trong top tiêu thụ rượu bia cao trên thế giới. Ảnh: Shutterstock

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), những rối loạn chức năng của cơ thể xuất hiện ngay từ khi uống 1/4 lon bia. Tại Việt Nam, Cục Y tế Dự phòng khuyến cáo không nên uống quá 2 đơn vị cồn mỗi ngày với nam và 1 đơn vị cồn mỗi ngày đối với nữ và không quá 5 ngày/tuần. Trong đó, 1 đơn vị cồn tương đương với 3/4 chai hoặc lon bia, thể tích 330 ml (loại có nồng độ cồn 5%); 1 ly bia hơi 330 ml; 1 ly rượu vang 100 ml (nồng độ cồn 13,5%); hoặc 1 ly rượu mạnh 30 ml (nồng độ cồn 40%).

Số liệu thống kê cũng cho thấy, tình trạng uống quá độ ngày càng phổ biến ở người Việt trưởng thành. Cứ 3 nam giới thì có một người uống ở mức nguy hại. Ethanol trong rượu bia được xếp vào nhóm chất gây 7 bệnh ung thư nguy hiểm, trong đó có ung thư gan, theo công bố của Tổ chức Nghiên cứu Ung thư Thế giới. Kết quả một nghiên cứu công bố tháng 8/2022 trên Tạp chí Y khoa Lancet cho thấy, lạm dụng rượu bia xếp thứ hai trong số các nguyên nhân gây tử vong do ung thư.

Thống kê từ Globocan cũng cho kết quả Việt Nam cũng đang nằm trong top đầu của bảng xếp hạng tỷ lệ mắc ung thư gan, với 23,2 bệnh nhân ung thư gan trên 100.000 dân. Ung thư gan cũng chiếm tỷ lệ cao nhất (14,5%) trong các loại ung thư tại Việt Nam, là nguyên nhân tử vong của hơn 25.000 người mỗi năm.

Các triệu chứng lâm sàng sớm nhất của ung thư gan thường không điển hình và dễ bị bỏ qua. Do đó, bệnh nhân chỉ có thể phát hiện bệnh kịp thời nếu thường xuyên khám sức khỏe và thực hiện tầm soát ung thư định kỳ. Nếu không có thói quen ấy, đợi đến khi xuất hiện triệu chứng mới đi khám thì thường đã muộn.

Phát hiện sớm ung thư giúp tăng hiệu quả điều trị

Theo khuyến cáo của các chuyên gia y tế, mỗi người nên xây dựng 4 chiến lược chính để dự phòng chủ động ung thư, bảo vệ lá gan:

Nhậu có chừng mực: Kiểm soát thói quen uống và lượng cồn tiêu thụ.

Thực hành lối sống lành mạnh: Dinh dưỡng cân bằng bằng cách điều chỉnh hợp lý lượng thịt, chất béo và đường, tăng cường rau xanh, trái cây; không ăn thực phẩm bị mốc. Tập thể dục thường xuyên, ít nhất 2 giờ mỗi tuần. Duy trì cân nặng hợp lý.

Điều trị bệnh lý về gan: Khám, tiêm ngừa, điều trị viêm gan siêu vi B, C, xơ gan.

Chủ động tầm soát ung thư: Tầm soát, phát hiện sớm ung thư gan định kỳ.

Về chiến lược tầm soát định kỳ, PGS.TS.BS Bùi Chí Viết - Phó Giám đốc Chuyên môn Hệ thống Bệnh viện Xuyên Á, cho biết: Ung thư gan và ung thư phổi là những bệnh ung thư hàng đầu tính chung cho cả hai giới của người Việt Nam nhưng trước đây chúng ta chưa có phương pháp nào hiệu quả để tầm soát, phát hiện sớm. Phương pháp SPOT-MAS của Gene Solutions ứng dụng công nghệ giải trình tự gene thế hệ mới, giúp phát hiện sớm cùng lúc 5 loại ung thư (gan, phổi, vú, đại - trực tràng, dạ dày), từ đó tăng hiệu quả điều trị lên gần 10 lần.

Công nghệ SPOT-MAS do công ty Gene Solutions phát triển sở hữu nhiều ưu điểm vượt trội như: không xâm lấn, an toàn, có độ chính xác cao, giúp phát hiện cùng lúc 5 loại ung thư từ giai đoạn sớm qua một lần thu máu. Nhờ đó, người bệnh và bác sĩ có kế hoạch điều trị kịp thời và hiệu quả, hạn chế những biến chứng do tình trạng bệnh nặng hoặc điều trị muộn gây nên.

SPOT-MAS hứa hẹn trở thành phương pháp phổ biến hỗ trợ sàng lọc, phát hiện sớm ung thư, tạo bước ngoặt trong cuộc chiến chống căn bệnh nguy hiểm này. Phương pháp có thể trợ thủ trong chiến lược bảo vệ sức khỏe của mỗi người, trong đó có nhóm người có nguy cơ cao như tiêu thụ rượu bia quá mức, nghiện thuốc lá, sống trong môi trường bụi bẩn, ô nhiễm...

Là một trong các đơn vị tiên phong nghiên cứu, phát triển, ứng dụng giải mã gene phục vụ y học tại Việt Nam, Gene Solutions mong muốn đưa công nghệ SPOT-MAS đến với mọi người, tạo sự chủ động phòng chống ung thư. Một khi tầm soát đã trở thành thói quen, ung thư sẽ không còn là nỗi ám ảnh thường trực của cộng đồng.

WHO cũng cho biết, trung bình mỗi người Việt trên 15 tuổi tiêu thụ nhiều thức uống có cồn hơn người Trung Quốc và gấp 4 lần người Singapore (năm 2018). Thống kê đăng trên Tạp chí Y khoa Lancet cho thấy, Việt Nam là quốc gia có tốc độ tăng tiêu thụ rượu lớn nhất thế giới - gần 90% (giai đoạn 2010-2017).