Kinh tế Nga bị tổn hại nặng, liệu chiến sự giữa Nga-Ukraine sẽ sớm được kết thúc?

[trungthuc]

Theo số liệu mới nhất do Cơ quan thống kê Liên bang Nga công bố cho thấy GDP của nước này đã giảm đi 4% trong quý III/2022 sau khi đã giảm 2% trong quý II. Chiếu theo thang đo của phương Tây, kinh tế Nga chính thức bị suy thoái nặng về mặt kỹ thuật.

Với sự gia tăng sức ép từ Khối EU và Mỹ, lệnh cấm vận thứ 7, áp đặt trần giá dầu thô của Nga ở mức 60 USD/thùng, các chuyên gia dự báo rằng, nền kinh tế xếp hạng quy mô thứ 11 toàn cầu sẽ còn bị suy thoái mạnh hơn trong năm 2023 tới đây.

Tuy vậy, những con số thống kê nói trên chưa phản ánh hết các khó khăn đang lan tràn đến mọi ngóc ngách trong nền kinh tế Nga. Song song với áp lực bên ngoài, người Nga đang dần cảm nhận bị tê liệt từ bên trong khi nền kinh tế đã phần lớn, bị ngắt sự kết nối với thế giới.

Dữ liệu của CNBC cho hay, có 112,000 người Nga đã di tản sang Gruzia từ đầu năm nay. Từ tháng 2 đến tháng 10, giới nhà giàu Nga đã mang theo 1,4 tỷ USD vào quốc gia láng giềng này, nhiều gấp 4 lần so với cả năm 2021.

Tính cho đến hết tháng 9/2022, công dân Nga cũng đã mở thêm 45,000 tài khoản ngân hàng ở Georgia, gần gấp đôi số tài khoản do người Nga đang nắm giữ ở nước này. Số tiền mà người dân Nga gửi vào các ngân hàng ở Georgia tương đương với 59,6% dòng vốn nước ngoài vào Georgia chỉ trong tháng 10/2022, tăng đến 725% so với cùng thời kỳ năm ngoái.

Hơn 12,000 công ty của Nga đã được phép đăng ký thành lập tại Georgia từ tháng 1 đến 11 năm nay, gấp hơn 13 lần so với năm ngoái. Việc người dân Nga đầu tư mạnh vào Georgia đã góp phần kéo theo giá bất động sản tại thủ đô Tbilisi tăng lên 20% so với cùng thời kỳ năm ngoái và giao dịch cũng tăng 30%. Giá thuê nhà tại đây cũng tăng đến 74%.

Lần đầu tiên, Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) điều chỉnh số liệu của nền kinh tế Georgia với 3,7 triệu dân ở Đông Âu này sẽ đạt 10% cho năm 2022, gấp 3 lần so với dự báo trước khi chiến sự Nga-Ukraine xảy ra.

Về phần mình, Thổ Nhĩ Kỳ đã cấp giấy phép cư trú cho 118,626 người Nga trong năm nay, theo dữ liệu của chính phủ, trong khi 1/5 doanh số bán ra bất động sản nước ngoài năm 2022 ở Thổ Nhĩ Kỳ là cho người Nga.

Người dân Nga xếp hàng để rút tiền

Trong khi đó, khối tiền mặt khổng lồ gồm các khoản dự trữ ngoại hối của chính phủ Nga gửi tại các ngân hàng châu Âu và tài sản của giới siêu giàu Nga tại nhiều nơi đã bị đóng băng, ước tính lên 1,000 tỷ USD.

Nền kinh tế quy mô 1,800 tỷ USD của Nga đã bị xé nhỏ kể từ tháng 2/2022, một phần do nguồn lực này đã liên tục chảy ra nước ngoài. Mặt khác, động lực tái sinh, mức tăng trưởng của Nga đã bị bóp nghẹt do 10.000 lệnh cấm vận của Mỹ và châu Âu đang có hiệu lực.

Kinh tế Nga bị chựng lại so với những nền kinh tế khác như Hàn Quốc, Brazil..

Một trong những thế mạnh của Nga là lĩnh vực kinh tế kỹ nghệ dân sự-quốc phòng bị tác động rất mạnh do không thể tiếp cận được nguồn chip thế hệ mới do Mỹ, châu Âu và Nhật Bản đứng đầu.

Đặc biệt, ngành kỹ nghệ xe hơi tại Nga chỉ còn duy trì mức sản xuất là 36% so với trước xung đột Nga-Ukraine, 90% khối lượng vi mạch, chất bán dẫn, hệ thống điều khiển tự động, những thành phần quan trọng nhất, đã bị ngăn chận, phong tỏa.

Giá dầu thô toàn cầu có xu hướng giảm, biểu hiện sẽ rõ rệt hơn trong năm tới, khi kinh tế thế giới chính thức bước vào suy thoái. Khối EU, khách hàng năng lượng lớn nhất của Nga sẽ ngưng giao dịch hoàn toàn từ đầu năm 2023.

Cũng như các cuộc chiến tranh từng xảy ra ra, nền kinh tế là nguồn lực vật chất là yếu tố then chốt quyết định sự thành bại trên chiến trường. Với tốc độ suy thoái kinh tế Nga ước tính hơn 10% mỗi năm, không một nền kinh tế nào như vậy có thể trụ vững, nhất là trong bối cảnh vướng vào cuộc chiến tranh tiêu hao, đòi hỏi các chi phí khổng lồ. Do đó, theo nhiều chuyên gia nhận định, khi kinh tế Nga bị kiệt quệ, thì nước này sẽ buộc phải tìm cách ngừng cuộc chiến ở Ukraine.