Thương mại của Trung Quốc sụt giảm mạnh trong tháng 12, triển vọng tăng trưởng ảm đạm năm 2023

BEIJING (Reuters) – Xuất khẩu của Trung Quốc giảm mạnh trong tháng 12 khi nhu cầu toàn cầu hạ nhiệt, làm nổi bật những rủi ro đối với sự phục hồi kinh tế của nước này trong năm nay, nhưng nhập khẩu giảm nhẹ hơn đã củng cố quan điểm rằng nhu cầu trong nước sẽ phục hồi chậm trong những tháng tới.

Trong khi nhập khẩu dự kiến sẽ thúc đẩy làn sóng nhu cầu bị dồn nén sau khi Trung Quốc bỏ các biện pháp cứng rắn đối với COVID-19 vào tháng 12, thì xuất khẩu của nước này được cho là sẽ suy yếu trong năm mới khi nền kinh tế toàn cầu đang trên bờ vực suy thoái.

Zhiwei Zhang, nhà kinh tế trưởng tại Pinpoint Asset Management, cho biết: “Tăng trưởng xuất khẩu yếu cho thấy tầm quan trọng của việc thúc đẩy nhu cầu trong nước, coi đó là động lực chính cho nền kinh tế vào năm 2023”.

Xuất khẩu giảm 9,9% so với cùng kỳ trong tháng 12, kéo dài mức giảm 8,7% trong tháng 11, mặc dù thấp hơn một chút so với kỳ vọng, dữ liệu hải quan cho thấy vào thứ Sáu. Mức giảm là tồi tệ nhất kể từ tháng 2 năm 2020.

Phản ánh nhu cầu thế giới đang chững lại, các chuyến hàng xuất khẩu sang Hoa Kỳ đã giảm 19,5% trong tháng 12, trong khi các chuyến hàng đến EU giảm 17,5%, theo tính toán của Reuters dựa trên dữ liệu chính thức.

Mặc dù lượng hàng xuất khẩu giảm mạnh trong vài tháng qua, nhưng tổng xuất khẩu của Trung Quốc đã tăng 7% vào năm 2022 nhờ hoạt động thương mại mạnh mẽ với các quốc gia Đông Nam Á cũng như sự bùng nổ xuất khẩu các phương tiện sử dụng năng lượng mới. Tuy nhiên, mức tăng trưởng còn rất xa so với mức tăng 29,6% vào năm 2021.

Nhập khẩu đã giảm 7,5% trong tháng trước, giảm nhẹ so với mức giảm 10,6% trong tháng 11 và tốt hơn so với mức giảm 9,8% dự báo.

Thặng dư thương mại năm 2022 của Trung Quốc đạt mức cao nhất mọi thời đại là 877,6 tỷ USD, cao nhất kể từ khi kỷ lục bắt đầu vào năm 1950, so với 670,4 tỷ USD vào năm 2021.

Thúc đẩy tiêu dùng trong nước sẽ rất quan trọng đối với các kế hoạch phục hồi kinh tế của Bắc Kinh và có rất nhiều cơ hội để phục hồi – nhập khẩu chỉ tăng 1,1% trong năm ngoái, giảm mạnh so với mức tăng trưởng 30% vào năm 2021.

Hoạt động mua than và đồng của Trung Quốc đã giảm trong tháng 12 do hoạt động công nghiệp chậm lại do số ca nhiễm COVID-19 gia tăng.

Các nhà hoạch định chính sách đã cam kết tăng cường hỗ trợ cho nền kinh tế khi họ mong muốn củng cố tăng trưởng và giảm bớt sự gián đoạn do việc hạn chế COVID-19 đột ngột kết thúc.

Đặc biệt, các biện pháp nhằm giảm bớt tình trạng khủng hoảng tài chính đang làm tê liệt trong lĩnh vực bất động sản có thể phục hồi doanh số bán nhà và thúc đẩy nhập khẩu nguyên liệu công nghiệp từ quặng sắt đến đồng.

Lloyd Chan, chuyên gia kinh tế cấp cao tại Oxford Economics, kỳ vọng sẽ có nhiều hỗ trợ hơn cho các nhà phát triển bất động sản và hộ gia đình, nhưng cho biết thương mại ròng vẫn có thể là lực cản đối với tăng trưởng của Trung Quốc trong năm nay.

"Bất kỳ sự gia tăng ngắn hạn nào cũng khó có thể xảy ra do tâm lý trong nước yếu và sự gia tăng COVID đang diễn ra."

Bộ thương mại Trung Quốc cho biết hôm thứ Năm rằng nhu cầu bên ngoài chậm lại và nguy cơ suy thoái kinh tế toàn cầu gia tăng đang gây áp lực lớn nhất đối với việc ổn định thương mại của đất nước, để lại "những nhiệm vụ khó khăn".

Một cuộc khảo sát chính thức về hoạt động của nhà máy cho thấy chỉ số phụ về các đơn đặt hàng xuất khẩu mới vẫn nằm trong vùng thu hẹp trong 20 tháng liên tiếp.

Tuy nhiên, Bộ cho biết các tỉnh xuất khẩu lớn đã báo cáo đã có một số cải thiện trong việc nhận được các đơn đặt hàng mới. Sau ba năm, chính quyền Trung Quốc cuối cùng đã loại bỏ các biện pháp chống vi-rút làm gián đoạn hoạt động hậu cần tại cảng và đóng cửa các nhà máy tại các trung tâm sản xuất chính.

Các nhà phân tích được Reuters thăm dò dự đoán tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc sẽ phục hồi lên 4,9% vào năm 2023, trước khi ổn định vào năm 2024, một cuộc thăm dò của Reuters cho thấy.

Nền kinh tế có thể chỉ tăng trưởng 2,8% vào năm 2022 trong bối cảnh phong tỏa lan rộng, thấp hơn nhiều so với mục tiêu chính thức là khoảng 5,5%. Dữ liệu tổng sản phẩm quốc nội (GDP) quý IV và năm 2022 sẽ được công bố vào ngày 17 tháng 1.

Giám đốc điều hành IMF Kristalina Georgieva hôm thứ Năm cho biết bà kỳ vọng Trung Quốc sẽ trở thành nước đóng góp ròng cho nền kinh tế toàn cầu vào giữa năm 2023, đồng thời kêu gọi Bắc Kinh tiếp tục đảo ngược chính sách không có COVID trước đó.

Các nhà phân tích tại Ngân hàng Mỹ kỳ vọng mức tiêu thụ của Trung Quốc sẽ phục hồi "nhanh hơn và sắc nét hơn" so với phần còn lại của châu Á.

Nhưng một số nhà sản xuất vẫn thận trọng về triển vọng.

Jin Chaofeng, người có công ty ở thành phố ven biển phía đông Hàng Châu, xuất khẩu đồ nội thất bằng mây ngoài trời, cho biết ông không có kế hoạch mở rộng thị trường hoặc tuyển dụng cho năm 2023.

Ông nói: “Với việc dỡ bỏ các biện pháp hạn chế COVID, nhu cầu trong nước dự kiến sẽ cải thiện nhưng không phải đối với xuất khẩu…”.

"Không có dấu hiệu kết thúc chiến tranh Nga-Ukraine hay cải thiện quan trọng trong quan hệ Trung Quốc-Mỹ, xuất khẩu năm nay có thể tồi tệ hơn năm 2022", Jin nói và cho biết thêm công ty của ông đã giảm hàng tồn kho trong những tháng gần đây.