Dùng tay tách hạt thay vì cắn, bỏ lớp màng hạt, nhâm nhi với lượng vừa phải là những cách ăn hạt ngày Tết tốt cho sức khỏe.
Các loại hạt khô như hướng dương, dưa, bí, lạc, đậu nành... là thực phẩm không thể thiếu trong các gia đình để nhâm nhi ngày Tết. Chúng chứa nhiều nhóm chất dinh dưỡng tốt cho cơ thể như đạm, chất xơ, vitamin, axit béo không no. Mặt khác, do đặc điểm cấu trúc và cách chế biến, bảo quản, các loại hạt ngày Tết có thể tiềm ẩn một số nguy cơ cho sức khỏe hệ hô hấp mà ít người để ý.
Thạc sĩ, bác sĩ Lã Quý Hương, khoa Hô hấp BVĐK Tâm Anh Hà Nội đưa ra một số hướng dẫn chọn hạt, cách ăn đúng cách để hạn chế tác hại của hạt lên sức khỏe.
Tránh ăn phần vỏ cứng và lớp màng hạt
Theo bác sĩ Hương, người đang bị ho khi ăn nhiều hướng dương, hạt dưa, lạc thường cảm thấy ho nhiều hơn. Nguyên nhân nằm ở cấu trúc của hạt với lớp vỏ cứng ngoài cùng, tiếp đến là lớp màng (vỏ lụa) giòn và dễ vỡ vụn. Trong quá trình cắn, nếu không cẩn thận có thể nhai nuốt phải phần vỏ, gây kích thích họng, ho nhiều. Ngoài ra, lớp vỏ lụa bao quanh hạt cũng sẽ gây kích thích niêm mạc họng, gây ho nếu ăn nhiều.
Bác sĩ Hương khuyến cáo những người đang có vấn đề về hô hấp không nên ăn nhiều các loại hạt trong ngày Tết. Khi ăn nên chú ý loại bỏ hết phần vỏ cứng, tách bỏ vỏ lụa, chỉ ăn phần nhân hạt để giảm nguy cơ gây ho.

Người bị ho không nên ăn nhiều hạt vỏ cứng. Nguồn ảnh: Times of India
Nên dùng tay tách hạt
Bác sĩ Hương lưu ý, người dân nên cẩn trọng khi chọn mua hạt, vì trong quá trình thu hái và bảo quản, hạt có thể bị nấm mốc, hỏng từ bên trong, bám nhiều bụi, bị nhuộm phẩm màu công nghiệp... Ngoài vấn đề về tiêu hóa, hạt bị nấm mốc, bụi và nhiễm hóa chất còn có thể gây kích ứng đường hô hấp, ho nhiều, thậm chí khởi phát cơn hen cấp tính ở người bệnh hen suyễn.
Do đó, người dân nên chọn mua hạt tại cơ sở uy tín, có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, hạt mẩy, chắc. Nếu có điều kiện, các gia đình nên mua hạt hướng dương sống về để tự rang. Khi mua về cần rửa sạch và phơi khô rồi mới rang để loại bỏ cát, bụi bặm, bảo quản nơi khô ráo trong lọ đậy nắp kín. Khi ăn hạt, tốt nhất nên dùng tay tách hạt thay vì cắn để tránh nuốt trực tiếp bụi, hóa chất vào cơ thể.
Trẻ nhỏ, người già cẩn trọng khi ăn hạt
Các loại hạt ngày Tết thường nhỏ, một số hạt tròn (hạt đậu nành, lạc) rất dễ hóc sặc nếu ăn không cẩn thận. Một số trường hợp, dị vật không ra ngoài được mà sẽ trôi sâu hơn xuống đường thở, rơi vào phế quản, gây khó thở, nguy hiểm tính mạng.
Bác sĩ Hương khuyến cáo nếu chẳng may bị hóc, sặc, người bệnh nên cố gắng ho để tống dị vật ra khỏi đường thở. Nếu người bệnh bị sặc, khó thở, không nói được, người nhà cần thực hiện liên tục phương pháp ép bụng, vỗ lưng cho đến khi dị vật được đẩy ra ngoài. Mỗi người tuyệt đối không dùng tay móc dị vật hoặc vuốt xuôi xuống vì có thể làm dị vật rơi sâu hơn vào đường thở. Nếu tất cả phương pháp sơ cứu không có hiệu quả, cần đưa người bệnh đến cơ sở y tế gần nhất để xử trí.
"Trẻ nhỏ, người già là những người có cơ nhai nuốt yếu, hết sức chú ý khi ăn các loại hạt. Riêng trẻ nhỏ chỉ nên ăn hạt được bóc sẵn vỏ, khi ăn không nên cười nói to hoặc chạy nhảy có thể dẫn đến hóc, sặc", bác sĩ Hương khuyên.
Bác sĩ cũng lưu ý, mặc dù các loại hạt ngày Tết chứa nhiều chất dinh dưỡng tốt cho sức khỏe, nhưng chúng rất giàu năng lượng, do đó không nên ăn quá nhiều. Khi ăn hạt, tránh sử dụng kèm đồ uống lạnh, hút thuốc lá, dễ kích ứng cổ họng gây ho, khàn giọng. Người mắc hen suyễn, từng có tiền sử dị ứng với một loại hạt nào cần tránh sử dụng hạt đó.