Người xưa răn dạy “Canh ba chớ tham dục…” với mục đích nhắc nhở hậu thế đời sau tuyệt đối không nên mắc phải sai lầm này nhằm duy tŕ cơ thể khỏe mạnh, dẻo dai, từ đó sống lâu và sống thọ hơn.
Người xưa thường dùng "canh" làm đơn vị đo lường thời gian. Chúng ta chắc đă rất quen với câu nói canh 1, canh 2, canh 3... Một đêm thường tính có 5 canh, tính từ 7h tới hôm trước tới 5 giờ sáng hôm sau.
C̣n câu “Canh ba chớ tham nữ sắc” lại là một lời khuyên chân thành dành cho nam giới và phụ nữ.
"Canh ba'' vào thời xưa th́ được xem là khoảng thời gian từ 11 giờ tối đến 1h sáng. Dưới góc độ của Trung y th́ khoảng thời gian này dùng để ngủ, cũng là khoảng thời gian mà cơ quan nội tạng tiến hành điều tiết và phục hồi thải độc. Thế nên thời gian này nếu con người chưa chịu nghỉ ngơi mà làm một số việc vợ chồng sẽ cản trở việc thải độc gan.
Việc không tiết chế trong thời gian dài c̣n khiến cho thận bị áp lực, tổn hại đến sức khỏe của thận.
Nửa vế sau cũng liên quan đến sức khỏe, gọi là ''không ăn lúc nửa đêm'', hay c̣n gọi là ''không ăn vào canh một'', cũng là một kinh nghiệm sức khỏe được đúc kết từ cổ nhân.
''Canh một'' vào thời xưa chính là khoảng thời gian từ 7h giờ đến 9h tối. Câu nói này khiến nhiều người thời nay khó lư giải, v́ đây chính là thời điểm mà nhiều người tan làm và về nhà ăn cơm. Nhưng nếu theo cách nói người xưa th́ chúng ta sẽ phải nhịn đói, vậy tại sao cổ nhân lại khuyên vậy?
Bởi v́ người xưa đều làm việc theo quy luật lúc mặt trời mọc và nghỉ ngơi lúc mặt trời lặn. Đối với người xưa mà nói, 9 giờ tối là thời gian để ngủ, và 5 giờ sáng th́ phải thức dậy đi làm rồi. V́ vậy trong khoảng thời gian này mà ăn cơm tối, cũng giống như việc chúng ta sau khi ăn cơm đêm xong sẽ lập tức đi ngủ, không những không tốt cho hệ tiêu hóa, mà thời gian dài sẽ dẫn đến việc bị viêm dạ dày nghiêm trọng, thậm chí là đổ bệnh.
Người xưa c̣n có thói quen không ăn cơm quá trưa, thậm chí c̣n có lệnh cấm ăn vào giờ giới nghiêm. Bởi vậy nên cổ nhân thường chỉ ăn hai bữa sáng và bữa trưa, c̣n tối th́ không.
Điều này cũng là một đạo lư có tính nhất định, v́ buổi tối chính là thời gian cho cơ quan nội tạng được nghỉ ngơi, như thế mới có tinh thần cho một ngày mới. Đó cũng là lư do mà buổi tối không nên để tiêu hóa quá nhiều, khiến nội tạng trong cơ thể tăng thêm áp lực.
Đương nhiên cũng rất nhiều người hiện đại nói rằng: “Sáng đi làm, tối nghỉ ngơi” đă không c̣n phù hợp với thời nay nữa rồi.
Câu tục ngữ “Canh ba chớ tham nữ sắc, không ăn vào canh một” mà cổ nhân để lại, chính là muốn nhắc nhở cho thế hệ sau một đạo lư có tính nhất định. Mặc dù thời gian làm việc và nghỉ ngơi bây giờ đă khác xưa nhưng quy luật về chăm sóc sức khỏe và thói quen sống lành mạnh vẫn giữ nguyên giá trị và vô cùng cần thiết.
VietBF@sưu tập