Cứ 10 người th́ có một người bị bệnh chàm trong suốt cuộc đời, được phân thành nhiều loại với những biểu hiện khá giống nhau.
Thạc sĩ, bác sĩ Vũ Thị Thùy Trang, chuyên khoa Da liễu - Thẩm mỹ Da, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM cho biết, bệnh chàm là bệnh về da rất phổ biến, gây ngứa, đỏ, khô và kích ứng da. Bệnh thường bắt đầu từ thời kỳ sơ sinh, thơ ấu và có thể kéo dài đến tuổi trưởng thành với bất cứ ai. Bác sĩ căn cứ loại ban phát và vị trí xuất hiện để nhận định bệnh.
Viêm da dị ứng
Đây là t́nh trạng phổ biến nhất của bệnh chàm. Bệnh cũng liên quan đến các rối loạn dị ứng khác, như hen suyễn, viêm mũi dị ứng và thường bắt đầu từ thời thơ ấu.
Viêm da tiếp xúc
T́nh trạng này xảy ra khi da tiếp xúc với một chất gây phát ban, kích ứng hoặc dị ứng. Các yếu tố khởi phát ở mỗi người khác nhau và được chia thành hai loại: viêm da kích ứng và viêm da dị ứng bùng phát.
Trong đó, viêm da kích ứng liên quan chặt chẽ hơn với người bệnh viêm da dị ứng, xuất hiện khi da tiếp xúc với các sản phẩm chăm sóc da, xà pḥng, chất tẩy rửa; đồ trang sức làm bằng niken, các hóa chất công nghiệp như dung môi và xi măng.
Viêm da dị ứng bùng phát xảy ra khi da tiếp xúc với dị nguyên gây dị ứng như niken, kim loại, các sản phẩm làm đẹp có nước hoa, cao su, chất bảo quản.
Bệnh tổ đỉa
Bệnh gây bùng phát các mụn nước nhỏ li ti ở ḷng bàn tay, ḷng bàn chân, ŕa các ngón tay, ŕa bàn tay... Nguyên nhân khởi phát bệnh do đổ mồ hôi hoặc tiếp xúc các chất kích thích như kim loại.
Viêm da thần kinh
Loại bệnh chàm này gây một hoặc hai mảng ngứa dữ dội, thường ở gáy, cánh tay hoặc chân. Nguyên nhân do mắc một dạng bệnh chàm khác, như viêm da dị ứng, viêm da tiếp xúc, hoặc đơn giản do t́nh trạng da quá khô.
Tuy nhiên, bệnh cũng liên quan đến một số vấn đề sức khỏe tâm thần như rối loạn lo âu và rối loạn ám ảnh cưỡng chế.
Chàm đồng xu hoặc đồng tiền
Bệnh thường có các mụn nước tập trung thành đám h́nh tṛn, h́nh oval, gây ngứa nhiều. Chàm đồng xu liên quan đến suy giảm chức năng hàng rào bảo vệ da.
Nguyên nhân gây bệnh chưa rơ ràng. Một số yếu tố khởi phát bệnh gồm: tổn thương tại chỗ như vết xước, vết mổ cũ, vết côn trùng cắn hoặc bỏng nhiệt; viêm da tiếp xúc có thể biểu hiện lâm sàng như chàm đồng xu; các bệnh lư da khác như viêm da cơ địa, chốc, nhiễm trùng vết thương...
Chàm nhiễm trùng (chàm vi khuẩn)
Nguyên nhân gây bệnh đến từ những yếu tố như nhiễm nấm, vi khuẩn, virus, kư sinh trùng. Nhiễm nấm nông, đặc biệt nấm bàn chân là nguyên nhân thường gặp nhất.
Biểu hiện lâm sàng của chàm vi trùng khá đa dạng: mụn nước lan tỏa hoặc khu trú, phát ban dạng dát sẩn hoặc tinh hồng nhiệt, hồng ban nút, hồng ban đa dạng, hồng ban nhẫn ly tâm, hội chứng Sweet, tổn thương dạng vảy nến, phát ban mụn mủ dát đỏ lan tỏa... Cơ chế chung của bệnh là phản ứng quá mẫn, song biểu hiện lâm sàng khác nhau có các type quá mẫn tương ứng khác nhau. Điều trị mấu chốt là loại bỏ nguyên nhân.
Chàm bàn tay
Chàm bàn tay là bệnh lư viêm da giới hạn ở bàn tay. Bệnh được phân loại theo diễn biến bệnh: chàm bàn tay cấp hoặc bán cấp diễn biến dưới 3 tháng hoặc không tái phát trong một năm; chàm bàn tay mạn tính kéo dài trên 3 tháng hoặc tái phát hơn hai lần trong một năm.
Biểu hiện lâm sàng của bệnh chàm bàn tay có thể thay đổi theo thời gian, khởi đầu là dát đỏ, phù nề và mụn nước. Về sau, bệnh tiến triển thành dày sừng, nứt kẽ và các thay đổi mạn tính khác.
Viêm da ứ nước hay viêm da ứ đọng
T́nh trạng này thường xuất hiện ở vùng cẳng chân. Không giống một số loại bệnh chàm khác, bệnh viêm không liên quan đến các gen. Lối sống có thể làm tăng nguy cơ gây bệnh như thừa cân và thiếu vận động.
Theo bác sĩ Vũ Thị Thùy Trang, mọi người thuộc mọi màu da, chủng tộc và dân tộc đều có thể bị ảnh hưởng bởi bệnh chàm. Do đó, người mắc bệnh chàm cần đi khám định kỳ, tránh xa dị nguyên gây dị ứng... để ngăn bệnh tái phát.
|
|