Có một khái niệm thú vị gọi là "bệnh sóc", nghĩa là một người luôn tích trữ đủ thứ và không muốn vứt bỏ chúng. Giống như một con sóc, tích trữ thật nhiều thức ăn trước mùa đông.
Bạn đă bao giờ gặp một người như vậy trong cuộc sống chưa? Chuyển phát nhanh mang về nhà, sau khi mở hộp th́ không muốn vứt bao b́. Quần áo lỗi thời, không phù hợp cũng không muốn bỏ đi. Những kỷ vật cũ cũng cất giữ cẩn thận trong chiếc hộp.
Hành vi tích trữ này phản ánh loại tâm lư nào ở một người?
Trên thực tế, từ quan điểm tâm lư học, những người như vậy có khiếm khuyết về nhân cách.
Hiệu ứng sở hữu là ǵ?
Có một khái niệm trong tâm lư học được gọi là "hiệu ứng sở hữu". Nói một cách đơn giản: Niềm vui khi đạt được một thứ ǵ đó ít hơn nhiều so với nỗi buồn khi mất nó.
Chẳng hạn như: Bạn đang đi trên đường và nhặt được 100 USD, bạn sẽ thấy hạnh phúc, may mắn. Nhưng khi đang định tiêu nó, bạn phát hiện ḿnh bị mất một số tiền hay một đồ vật có giá trị tương đương, bỗng chốc hạnh phúc tan biến, bạn sẽ trở nên cáu kỉnh, bực bội.
Điều này đúng trong nhiều vấn đề, dù là công việc, cuộc sống hay t́nh yêu. Trong một mối quan hệ, bạn ở với một người mà bạn không thực sự thích chỉ bởi v́ nghĩ rằng anh/cô ấy là một người bạn đời phù hợp. Không lâu sau khi ở bên nhau, bạn và người ấy chia tay. Điều này khiến bạn buồn, hụt hẫng trong một thời gian dài.
Loại dao động cảm xúc này là ảnh hưởng của hiệu ứng sở hữu. Bạn không yêu họ nhiều nhưng khi họ rời đi, bạn vẫn trống trải, khó chịu. Những người như vậy có khả năng chấp nhận cảm giác mất mát hơn là cảm giác đạt được được.
Một số tính cách ở người có khuynh hướng cảm xúc "hiệu ứng sở hữu"
1. Thiếu hụt khiến con người thèm khát sở hữu
Một người càng thiếu cái ǵ đó, họ càng khao khát sở hữu nó.
Chẳng hạn: Người thiếu thốn t́nh thương, từ nhỏ đă không được quan tâm th́ khi lớn lên, cả đời họ sẽ đi t́m kiếm loại cảm xúc này.
Hay những người có tuổi thơ nghèo khó th́ khi trưởng thành, mối quan tâm lớn nhất, thậm chí là nỗi ám ảnh của họ là tiền bạc. Điều này cho thấy sâu thẳm trong thâm tâm, họ thiếu cảm giác an toàn.
2. Là người không có chính kiến, thiếu quyết đoán
Với những người thích tích trữ đồ cũ, họ thường là người không có chính kiến. Dù làm việc ǵ, họ cũng thiếu quyết đoán, khó lựa chọn.
Chẳng hạn: Họ muốn thể hiện bản thân trước đám đông nhưng lại lo ngại người khác. Muốn tỏ t́nh với người ḿnh thích nhưng lại sợ bị từ chối. Không thể chấp nhận được việc đi ăn uống hoặc mua sắm một ḿnh.
Bất kể khi đưa ra quyết định ǵ, họ đều phải hỏi ư kiến những người xung quanh và khó đưa ra lựa chọn một ḿnh. Chính v́ khiếm khuyết nhân cách này khiến họ bị do dự, quẩn quanh trong cuộc sống cũng như trong công việc. Thật mệt mỏi khi thường xuyên phải sống trong sự vướng mắc, do dự, nội tâm bài xích.
Nếu bạn muốn cuộc sống của bạn trở nên đơn giản và ngăn chặn xích mích nội tâm, bạn cần học cách đoạn tuyệt. Điều này sẽ giúp bạn ổn định hơn về mặt cảm xúc.
Học cách suy nghĩ và hành động dứt khoát
- Lựa chọn những điều bạn thật sự muốn: Bạn cần biết điều ǵ quan trọng đối với bạn. Sau đó sắp xếp thứ tự ưu tiên của các mục tiêu và thực hiện bằng những giải pháp khả thi giúp bạn đạt được chúng. Nếu có thể toàn tâm toàn ư cam kết với những việc ḿnh nên làm, chứ không nghĩ ngợi lung tung về những việc ḿnh có thể làm th́ bạn sẽ sống rất kiên định.
- Loại bỏ những thứ c̣n lại: Bạn phải duy tŕ tinh thần cảnh giác với vô số yếu tố kích thích, những nguyên nhân gây xao nhăng, cùng các hành vi sẽ khiến bạn chán nản và mất đi sự kiên định. Bất kể bạn làm việc chăm chỉ đến thế nào th́ sự xao nhăng vẫn là một thực tế không thể chối căi của cuộc sống hiện đại và của con người.
- Tập đưa ra những quyết định nhỏ nhanh hơn: Hăy dành ít thời gian hơn để đưa ra những quyết định nhỏ. Những quyết định này tương đối vụn vặt, chẳng hạn như gọi món ǵ cho bữa ăn hoặc ngồi ở đâu trong pḥng họp, có nên vứt món đồ này đi không. Đưa ra nhiều quyết định nhanh chóng hơn sẽ giúp bạn rút kinh nghiệm trước khi đưa ra lựa chọn vào lần tới.
|