Thổ Nhĩ Kỳ sẽ ủng hộ vào thành viên NATO của Thụy Điển tại hội nghị thượng đỉnh

VILNIUS, Litva (AP) - Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg hôm thứ Hai cho biết Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan đã đồng ý gửi nghị định thư gia nhập NATO của Thụy Điển tới Quốc hội Thổ Nhĩ Kỳ “càng sớm càng tốt” và giúp đảm bảo hội đồng này thông qua. .

Ông Stoltenberg đưa ra thông báo sau cuộc hội đàm với ông Erdogan và Thủ tướng Thụy Điển Ulf Kristersson trước thềm hội nghị thượng đỉnh NATO ở Litva. Việc gia nhập NATO của Thụy Điển đã bị Thổ Nhĩ Kỳ phản đối từ năm ngoái.

Đầu thứ Hai, với việc NATO hy vọng sẽ thể hiện sự đoàn kết công khai trong việc hỗ trợ Ukraine sau hơn 500 ngày tham chiến, Erdogan nói rằng ông sẽ chặn đường của Thụy Điển trừ khi các thành viên châu Âu của tổ chức quân sự này “mở đường” cho Thổ Nhĩ Kỳ. Tham gia khối giao dịch lớn nhất thế giới.

Thông báo bất ngờ của ông đã tạo thêm sự không chắc chắn mới cho nỗ lực của Thụy Điển để trở thành thành viên thứ 32 của liên minh. Thổ Nhĩ Kỳ đã chặn lối vào vì ông Erdogan tin rằng Thụy Điển đã quá mềm mỏng với các chiến binh người Kurd và các nhóm khác mà ông coi là mối đe dọa an ninh.

Khi đến thủ đô Vilnius của Litva, nơi U.S. Tổng thống Joe Biden và những người đồng cấp sẽ tổ chức hai ngày đàm phán bắt đầu từ thứ Ba, Erdogan gặp Kristersson lần đầu tiên, trước khi tạm dừng để có cuộc gặp riêng với Chủ tịch Hội đồng Châu Âu Charles Michel.

Michel đã tweet rằng ông ấy và Erdogan đã “khám phá các cơ hội phía trước để đưa sự hợp tác trở lại vị trí hàng đầu và tiếp thêm sinh lực cho các mối quan hệ của chúng ta”. Michel cho biết ông đã giao nhiệm vụ cho Ủy ban Châu Âu lập một “báo cáo nhằm tiến hành theo cách thức chiến lược và hướng tới tương lai.”

Thổ Nhĩ Kỳ là một ứng cử viên gia nhập EU, nhưng các cuộc đàm phán về tư cách thành viên của nước này đã bị đình trệ kể từ năm 2018 do sự sa sút dân chủ trong nhiệm kỳ tổng thống của Erdogan, những lo ngại về luật pháp và lạm dụng quyền, cũng như tranh chấp với Síp, thành viên EU.

Yêu cầu mới của ông Erdogan là lần đầu tiên ông liên kết tham vọng gia nhập EU của đất nước mình với nỗ lực trở thành thành viên NATO của Thụy Điển.

Trước đó, văn phòng của ông Erdogan cho biết ông đã nói với U.S. Tổng thống Joe Biden trong một cuộc điện đàm vào Chủ nhật rằng Thổ Nhĩ Kỳ muốn một thông điệp “rõ ràng và mạnh mẽ” về sự ủng hộ đối với tham vọng EU của Thổ Nhĩ Kỳ từ các nhà lãnh đạo NATO. Thông báo của Nhà Trắng về cuộc gọi Biden-Erdogan không đề cập đến vấn đề tư cách thành viên EU của Thổ Nhĩ Kỳ.

Chính phủ của ông Erdogan đã hoãn việc phê chuẩn việc gia nhập của Thụy Điển, nói rằng chính quyền ở Stockholm cần phải làm nhiều hơn nữa để trấn áp các chiến binh người Kurd và các nhóm khác. Hàng loạt cuộc biểu tình chống Thổ Nhĩ Kỳ và chống Hồi giáo ở thủ đô Thụy Điển làm dấy lên nghi ngờ về khả năng đạt được thỏa thuận đáp ứng yêu cầu của Thổ Nhĩ Kỳ trước hội nghị thượng đỉnh NATO.

Chiến thuật trì hoãn của Thổ Nhĩ Kỳ đã khiến các đồng minh NATO khác khó chịu, bao gồm cả Hoa Kỳ. Cố vấn an ninh quốc gia của Biden, Jake Sullivan, hôm Chủ nhật xác nhận rằng Biden và Erdogan đã nói về tư cách thành viên NATO của Thụy Điển trong số các vấn đề khác và đã đồng ý gặp nhau ở Vilnius để đàm phán thêm.

Sullivan cho biết Nhà Trắng tin tưởng Thụy Điển sẽ tham gia liên minh.

“Chúng tôi không coi đây là điều đáng nghi ngờ về cơ bản. Đây là một vấn đề thời gian. Càng sớm càng tốt,” ông nói.

Thụy Điển và Phần Lan trước đây không liên kết đã nộp đơn xin gia nhập NATO vào năm ngoái sau cuộc xâm lược Ukraine của Nga. Phần Lan tham gia vào tháng 4 sau khi Thổ Nhĩ Kỳ phê chuẩn.

Một vấn đề quan trọng khác ở Vilnius sẽ là làm thế nào để đưa Ukraine đến gần NATO hơn mà không thực sự gia nhập, và các đảm bảo an ninh mà Kiev có thể cần để đảm bảo rằng Nga sẽ không xâm lược một lần nữa sau khi chiến tranh kết thúc. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskky sẽ trực tiếp tham gia hội nghị thượng đỉnh vào thứ Tư.

Ông Stoltenberg cho biết điều quan trọng nhất là tiếp tục hỗ trợ các nỗ lực của Ukraine chống lại cuộc xâm lược của Nga.

“Trừ khi Ukraine chiếm ưu thế, không có vấn đề thành viên nào để thảo luận cả,” ông nói.