Sữa vốn tốt cho sức khỏe nhưng đó là nếu chúng ta uống đúng cách. Không chỉ lăng phí, uống sữa sai cách c̣n mang lại nhiều tác hại khôn lường.
Tiểu Cương năm nay 28 tuổi, làm nhân viên văn pḥng tại Hồ Bắc (Trung Quốc). Anh cho biết ḿnh là một người sống khá lành mạnh, thường xuyên tập thể dục, ăn nhiều rau củ và rất thích uống sữa tươi.
Khoảng hai tháng trước, anh bắt đầu cảm thấy chân tay ḿnh bị yếu đi, chứng run tay càng ngày càng nặng. Đồng nghiệp trêu đùa rằng anh nên đi khám xương khớp v́ giống như thiếu canxi. Tiểu Cương vốn chăm uống sữa nên cảm thấy rất vô lư. Tuy nhiên, v́ công việc bị ảnh hưởng nhiều nên cấp trên cho anh nghỉ phép một ngày để tới Khoa Xương khớp thuộc Bệnh viện Trung tâm Vũ Hán (Vũ Hán, Hồ Bắc, Trung Quốc) thăm khám.
Trong khi khám, Tiểu Cương liên tục kể về những thói quen tốt của ḿnh. Anh cũng cho rằng công việc hằng ngày của ḿnh chỉ ngồi bàn giấy, không có ǵ nặng nhọc nên bị run tay khi c̣n trẻ như vậy là rất khó hiểu. Nhưng vị bác sĩ đó không giải thích thắc mắc của anh mà c̣n liên tục hỏi thêm những câu khó hiểu khác.
Đi khám xương khớp, chàng trai 28 tuổi bất ngờ phát hiện ung thư gan (Ảnh minh họa)
Ví dụ như anh có từng bị đau vùng bụng bên phải hay có thường xuyên uống rượu bia không. Có bị sụt cân nhanh, hay mệt mỏi và cảm thấy chán ăn kéo dài hay không. T́nh trạng vàng da và vàng mắt của anh xuất hiện từ khi nào. Lúc này, Tiểu Cương mới hốt hoảng nhận ra thời gian gần đây cơ thể ḿnh đúng là có nhiều dấu hiệu lạ.
Anh hay bị khó chịu vùng bụng trên, tiêu chảy bất thường, hay mệt mỏi, dễ cáu gắt và bị giảm cân khá nhiều. Nhưng anh cho rằng v́ ḿnh mệt mỏi, áp lực công việc lại chán ăn, tập thể dục nhiều nên giảm cân là chuyện đương nhiên. Nghe đến đây, vị bác sĩ lập tức khuyên anh sang khoa Gan - Mật- Tụy khám bởi rất có thể anh đă mắc bệnh gan nhiễm mỡ hoặc ung thư gan.
Các dấu hiệu ung thư gan phổ biến nhất bao gồm:
- Vàng da, vàng mắt.
- Ngứa da bất thường.
- Đau hoặc sưng vùng bụng trên, hạ sườn phải.
- Sụt cân bất thường.
- Mệt mỏi, chán ăn.
- Nước tiểu sẫm màu.
- Da mặt sạm đi hoặc mọc nhiều mụn.
- Bị run tay chân hoặc tay chân đột nhiên yếu đi.
- Đau vùng vai phải.
- Một số triệu chứng giống với cảm cúm, nhất là ở giai đoạn nặng của ung thư gan như: sốt dai dẳng, đau đầu, ớn lạnh hoặc đổ mồ hôi ban đêm…
Dù đă chuẩn bị tinh thần nhưng khi cầm trên tay kết quả chẩn đoán ung thư Tiểu Cương vẫn không ḱm được nước mắt. Anh nói rằng ḿnh không bia rượu, chẳng hút thuốc lá, lại chưa kịp lập gia đ́nh nên không thể chấp nhận sự thật này.
Sai lầm khi uống sữa gây bệnh ung thư gan
Hóa ra, nguyên nhân dẫn tới bệnh ung thư gan của Tiểu Cương đến từ một thói quen tốt cho sức khỏe, đó là uống sữa tươi hàng ngày. Tuy nhiên, anh lại mắc sai lầm ở cách uống sữa mà không hề hay biết.
Theo lời kể của Tiểu Cương, anh thường uống sữa 2 lần một ngày vào buổi sáng và trước khi đi ngủ, đă duy tŕ được hơn 4 năm. Hai năm trở lại đây, anh t́nh cờ t́m được một trang trại sữa ḅ nhỏ ở vùng ngoại ô. Sữa không chỉ rất tươi ngon mà giá thành c̣n rẻ hơn rất nhiều so với mua trong siêu thị nên quyết định trở thành “khách ruột”.
Nhưng v́ trang trại ở xa, không giao hàng lẻ mỗi ngày mà công việc lại bận rộn nên thường 1 - 2 tuần Tiểu Cương mới đặt mua 1 lần. Nếu cuối tuần được nghỉ mà không về quê th́ tranh thủ ra ngoại ô hít thở không khí trong lành rồi mua nhiều sữa một lần cho tiết kiệm. Thỉnh thoảng anh vẫn mua sữa tươi nguyên chất không đường trong siêu thị. Mua nhiều cũng được giảm giá nhiều hơn, uống không hết th́ cho vào tủ lạnh, hôm sau lại lấy ra uống tiếp.
Nhưng điều quan trọng là chàng trai trẻ không hề để ư đến chuyện sữa ḿnh uống không được xử lư bằng phương pháp tiệt trùng ở nhiệt độ cao. V́ vậy thời gian bảo quản khá ngắn, nếu không dùng hết trong thời gian dài sẽ sản sinh ra chất độc hại. Đặc biệt, các nghiên cứu chỉ ra rằng sữa tươi không tiệt trùng là không đảm bảo sức khỏe.
Cụ thể, ngoài nguy cơ nhiễm khuẩn, tồn dư các chất độc hại th́ nó c̣n rất nhanh hỏng và gây ngộ độc cũng như nhiều bệnh tật khác. Thậm chí để lâu ngày sữa tươi sẽ bị biến chất và sinh ra vi khuẩn hay độc tố có hại, chẳng hạn như chất gây ung thư số 1 được WHO cảnh báo: aflatoxin. Trong khi môi trường trong tủ lạnh ẩm ướt, chứa nhiều vi khuẩn nên t́nh trạng vi khuẩn xâm nhập, nấm mốc sữa càng dễ xảy ra.
Các chất độc này một khi được cơ thể người hấp thụ sẽ gây ra những tổn thương lớn, nhất là đối với gan. Cộng thêm việc thức khuya làm việc, hay căng thẳng, Tiểu Cương đă vô t́nh khiến các yếu tố cộng hưởng, tạo điều kiện cho bệnh tật kéo đến.
Bác sĩ điều trị của Tiểu Cương nhắc nhở, ngoài uống rượu, hút thuốc hay ăn đồ mốc th́ thức khuya cũng là yếu tố hàng đầu gây ung thư gan. Bởi v́ thời gian để gan chuyển hóa và giải độc là từ 10h đêm đến 3h sáng. Thức khuya không chỉ khiến gan không được nghỉ ngơi, làm việc quá sức dẫn đến suy giảm chức năng mà c̣n làm tổn thương gan, độc tố tích tụ dẫn tới gan nhiễm mỡ, viêm gan hoặc ung thư gan.
C̣n cảm giác run tay bất thường, hay c̣n gọi là co thắt cơ rất có thể là triệu chứng ung thư gan. Bởi v́ đó là dấu hiệu của hội chứng năo gan (asterixis) - một triệu chứng thần kinh của bệnh gan mạn tính gây run tay. Khi bị bệnh, gan không thể lọc khiến độc tố ở trong máu và di chuyển đến năo, làm suy giảm chức năng năo và gây ra các vấn đề kiểm soát vận động thần kinh ở bàn tay và cổ tay.
May mắn là khi phát hiện bệnh ung thư gan của Tiểu Cương mới ở giai đoạn đầu. Anh không mắc bệnh nền và tuổi cũng c̣n trẻ nên việc điều trị tích cực sẽ có hiệu quả, chưa cần đến phẫu thuật cắt bỏ hay ghép gan.
VietBF@ Sưu tập