Thấy được gì qua chuyến thăm Việt Nam của Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden?

[trungthuc]

Một góc nhìn khác về sự kiện Tổng thống Biden đến Việt Nam

Giới truyền thông Việt Nam trước, trong và sau sự kiện này đã hồ hởi đưa toàn các tin tức"màu hồng" về chuyến thăm Việt Nam của Tổng thống Joe Biden, đặc biệt về những thành tựu Việt Nam-Hoa Kỳ đạt được, dẫn đến sự thống nhất đưa mối bang giao giữa hai nước lên mức cao nhất, "đối tác chiến lược toàn diện".

Một câu hỏi đặt ra là, mối liên hệ "Đối tác chiến lược toàn diện Việt-Mỹ" này chỉ mang tính cách hình thức hay là một vấn đề nặng về thực chất?

Trước chuyến viếng thăm, đa số các phân tích gia đánh giá cho rằng, việc nâng cấp chỉ mang tính cách hình thức, với mục đích tạo cơ hội giúp cho Hà Nội tận dụng được thị trường, nguồn vốn cũng như kỹ thuật của Mỹ để giúp phát triển nền kinh tế. Còn vấn đề hợp tác về an ninh, bảo vệ chủ quyền thì ít có khả năng sẽ được hiện thực hóa.

Thử một ví dụ cụ thể. Tại thời điểm này, việc truy cập vào các website truyền thông hải ngoại, từ VOA đến RFA, từ RFI đến thậm chí Saigon Nhỏ, vẫn bị chặn tường lửa, không thể truy cập được.

Ông Kim Văn Chính, cựu giảng viên của Học viện Chính trị quốc gia HCM viết trên trang Facebook cá nhân, với nguyên văn: "TRÊN BẢO DƯỚI KHÔNG NGHE HAY LÀ CỘNG SẢN NÓI VÀ LÀM KHÁC NHAU? Hôm nay trang web VOA chính thức của Chính phủ Mỹ vẫn bị chặn ở Việt Nam. Vậy Hiệp định đối tác chiến lược toàn diện có ý nghĩa gì nhỉ? Hay là chờ 'được' hiệu lực?"

Nếu hiểu rằng, trong vấn đề đối ngoại, khái niệm "Đối tác chiến lược toàn diện" là mối liên hệ ở mức cao nhất trong mối bang giao song phương thì điều này sẽ tương ứng với khái niệm "Đồng Minh" trong hợp tác về quân sự, khi có kèm theo các hiệp ước tương hỗ để bảo vệ lẫn nhau. Nghĩa là, bang giao Mỹ-Việt hiện nay là bước đầu tiến đến chuyện mức độ là "tư cách Đồng Minh". Vậy mà Đài tiếng nói Hoa Kỳ bị Việt Nam chặn không cho truy cập thì "Đối tác chiến lược toàn diện" Việt-Mỹ có ý nghĩa gì đâu?!

Tổng thống Joe Biden và Tổng Bí thư đảng Cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng (Ảnh: VNE)

Và còn nữa, đó là câu chuyện của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ ngày 11tTháng Chín đã "lỡ lời" khiến cho Tổng thống Joe Biden đã biểu thị ra thái độ không hài lòng. Với tiêu đề, "Đề nghị Hoa Kỳ sớm công nhận Việt Nam là nền kinh tế thị trường", báo Người Đô Thị cho biết, chiều 11 tháng Chín, tại Nhà Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã hội kiến Tổng thống Joe Biden, và "Chủ tịch Quốc hội đề nghị Hoa Kỳ sớm hoàn tất thủ tục công nhận Việt Nam là nền kinh tế thị trường; tiếp tục dành nguồn lực cho hợp tác khắc phục hậu quả chiến tranh".(?)

Tại sao trong Tuyên bố chung nâng cấp mối bang giao Việt Nam-Hoa Kỳ lên Đối tác chiến lược toàn diện ngày 10 tháng Chín đã có đoạn khẳng định rất rõ: "Ngày 8/9/2023, Mỹ đã nhận được yêu cầu chính thức của Việt Nam đề nghị Mỹ xem xét công nhận quy chế kinh tế thị trường. Mỹ sẽ khẩn trương xem xét yêu cầu này của Việt Nam theo luật định". Do vậy, người ta không hiểu lý do nào mà ông Vương Đình Huệ lại tái đề nghị "Hoa Kỳ sớm hoàn tất thủ tục công nhận Việt Nam là nền kinh tế thị trường…" để làm gì?

Trong khi Nguyễn Phú Trọng và Tổng thống Joe Biden chiều ngày 10 tháng Chín đã khẳng định dứt khoát, "Việt Nam và Hoa Kỳ gác lại quá khứ để hướng đến tương lai", thì Vương Đình Huệ cố ý khơi lại câu hỏi và yêu cầu phía Mỹ "tiếp tục dành nguồn lực cho hợp tác khắc phục hậu quả chiến tranh" để làm gì, nếu không gọi là hành động nhằm ý đồ "chọc ngoáy" thật khiếm nhã? Bức ảnh của báo Người Đô Thị cho thấy một sự giận dữ hiện ra trên khuôn mặt của Tổng thống Hoa Kỳ.

"Đối tác chiến lược toàn diện"về thực chất có ý nghĩa gì, khi mà các trang báo lớn ở Việt Nam đã tự ý kiểm duyệt, cắt xén phát biểu của Tổng thống Joe Biden về vấn đề nhân quyền. Và, trong chuyến viếng thăm Việt Nam lần này của Tổng thống Mỹ, đã không có cảnh hình ảnh người dân ở thủ đô đứng chào đón hàng dài trên đường phố với panô khẩu hiệu, cờ hoa vẫy chào, như người Việt Nam từng đón tiếp bốn vị Tổng thống Mỹ trước đây. Mạng xã hội chia sẻ thông tin cho biết, công an các phường ở trung tâm thủ đô đã yêu cầu nhân dân không được tụ tập và không được làm các biểu ngữ chào mừng. Các nhân vật hoạt động nhân quyền ở Hà Nội cũng bị công an nhắc nhở phải ở trong nhà.

Ngày 8 tháng Chín 2023, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Hà Kim Ngọc cho biết, "chuyến thăm Việt Nam của Tổng thống Biden là cột mốc để hiện thực hóa mong muốn của Chủ tịch Hồ Chí Minh, nêu trong bức thư gửi Tổng thống Mỹ Harry Truman năm 1946".

Phát biểu của Thứ trưởng Hà Kim Ngọc chỉ là một nửa của sự thật, vì lời đề nghị của Hồ Chí Minh nêu trong bức thư gửi cho Tổng thống Harry Truman năm 1946 đã không được phía Mỹ trả lời, bởi vì cơ quan tình báo Mỹ có bằng chứng cho thấy Hồ Chí Minh là Cộng sản "chính hiệu". Sau gần tám thập niên, lá cờ Cộng sản mà Hồ Chí Minh cắm lên đầu tổ quốc Việt Nam cho đến nay vẫn cho thấy đó là một sự chọn lựa bi thảm cho dân tộc Việt.

Bây giờ, hàng triệu người Việt Nam vẫn khát khao đốt bỏ lá cờ oan nghiệt đó để đón chào một tương lai dân chủ thật sự tươi sáng, chứ không chỉ là sự thay đổi tư duy hoặc quan điểm chính trị trong bang giao đối ngoại, trong trường hợp này là với Hoa Kỳ. Thực tế cho thấy rằng, cho dù ông Biden có đến Việt Nam hay không, cho dù Cộng sản Việt Nam có mở cửa rộng hơn đón Mỹ hay không thì đất nước này vẫn nằm dưới sự cai trị của chế độ độc tài Cộng sản và không khí chính trị Việt Nam vẫn đặc sệt mùi Cộng sản TQ.