Khó rẽ khi đi bộ có thể là dấu hiệu sớm của bệnh Alzheimer

[Romano]

Một nghiên cứu mới được công bố cho thấy những người mắc bệnh Alzheimer giai đoạn đầu có thể gặp khó khăn hơn những người khỏe mạnh về nhận thức khi phải di chuyển trên những con đường có nhiều khúc khuỷu.Nghiên cứu được thực hiện bởi nhà khoa học thần kinh nhận thức, Tiến sĩ Andrea Castegnaro và các đồng nghiệp tại Viện Khoa học thần kinh nhận thức của Đại học College London.

Trong nghiên cứu nhỏ này, các nhà khoa học đã yêu cầu 43 người bị suy giảm nhận thức nhẹ (tình trạng có thể là tiền thân của bệnh Alzheimer), 31 người trưởng thành khỏe mạnh về nhận thức ở độ tuổi 20 và 33 người lớn tuổi khỏe mạnh về nhận thức hoàn thành bài kiểm tra đi bộ trong khi đeo kính thực tế ảo.

Đầu tiên, những người tham gia điều hướng một con đường được hướng dẫn bởi các hình nón được đánh số để chỉ cho họ đi đúng hướng ở mỗi lượt. Sau đó, họ lặp lại nhiệm vụ trong ba điều kiện khác nhau được thiết kế để kiểm tra kỹ năng điều hướng của mình: một tuyến đường giống hệt tuyến đường họ đã thấy trước đó, một con đường có tất cả các kết cấu trên mặt đất được thay thế bằng bề mặt nhẵn và một con đường không có bất kỳ điểm mốc nào để dẫn đường cho họ.Theo kết quả nghiên cứu được công bố trên Current Biology, những người tham gia duy nhất gặp khó khăn trong việc định hướng các lối rẽ dọc theo con đường khi điều kiện thay đổi là những người bị suy giảm nhận thức nhẹ. Những cá nhân này liên tục tính toán sai mức độ rẽ và trải qua sự thay đổi trong ý thức về phương hướng khi họ đi bộ. Không có điều nào trong số này xảy ra với những người tham gia trẻ tuổi hoặc người cao tuổi có nhận thức tốt.

1. Tại sao bệnh Alzheimer ảnh hưởng đến khả năng điều hướng các ngã rẽ của một người?
Tiến sĩ Sandra Bond Chapman, giáo sư và giám đốc Trung tâm Sức khỏe Não tại Đại học Texas ở Dallas cho biết: "Bệnh Alzheimer có xu hướng phát triển đầu tiên ở phần sau và giữa não, sau đó từ từ lan rộng về phía trước".

Tiến sĩ Chapman, người không tham gia vào nghiên cứu mới cho biết: "Việc điều hướng không gian phụ thuộc vào thùy đỉnh của não, nằm ở nửa sau của não và nằm ở khu vực mà bệnh thường tấn công đầu tiên".

Trong nghiên cứu này, mọi người phải sử dụng một kỹ năng được gọi là điều hướng đường đi, đòi hỏi não phải tự động cập nhật hiểu biết về vị trí của cơ thể trong môi trường dựa trên chuyển động của chính nó, tác giả nghiên cứu cấp cao TS. Neil Burgess cho biết. Những người khỏe mạnh về nhận thức thực hiện việc này trong thời gian thực khi họ di chuyển khắp nơi.

Bởi vì những người trẻ và người lớn tuổi khỏe mạnh về nhận thức đều điều hướng con đường mà không gặp khó khăn khi các tín hiệu thị giác và không gian bị loại bỏ, kết quả nghiên cứu cho thấy những thách thức về điều hướng được thấy trong các bài kiểm tra là đặc trưng của bệnh Alzheimer và không chỉ đơn giản là kết quả bình thường của quá trình lão hóa, các tác giả nghiên cứu cho biết.

2. Các nhà nghiên cứu nhằm mục đích phát triển các xét nghiệm thực tế cho bệnh Alzheimer sớm
Nghiên cứu này có quy mô nhỏ và không được thiết kế để chứng minh liệu bệnh Alzheimer có thể trực tiếp gây ra những khó khăn về định hướng hay không hoặc bằng cách nào. Một nhược điểm khác là kết quả từ các bài kiểm tra thực tế ảo có thể khác với những gì sẽ xảy ra khi mọi người có thể sử dụng tất cả các giác quan của mình để nhìn, nghe và cảm nhận những gì đang xảy ra trong môi trường của họ nhằm giúp họ di chuyển chính xác trên một con đường.

Tuy nhiên, tác giả nghiên cứu chính TS. Andrea Castegnaro cho biết, nếu có thêm nhiều nghiên cứu hơn xác nhận kết quả nghiên cứu, nó có thể giúp các nhà khoa học phát triển xét nghiệm bệnh Alzheimer sớm.

TS. Castegnaro cho biết: "Chúng tôi mong muốn phát triển các xét nghiệm thực tế có thể dễ dàng tích hợp vào môi trường lâm sàng, xem xét các hạn chế chung như không gian và thời gian hạn chế. Các bài kiểm tra điều hướng truyền thống thường có những yêu cầu khó đáp ứng trong môi trường lâm sàng. Nghiên cứu của chúng tôi tập trung vào các khía cạnh cụ thể của việc điều hướng để có thể thích ứng tốt hơn với những hạn chế này."

3. Các công cụ như Google Maps có thể giúp bảo vệ các kỹ năng điều hướng
Tiến sĩ Sandra Bond Chapman cho biết những người muốn duy trì khả năng điều hướng của mình sắc bén có thể thực hiện việc này bằng cách sử dụng bản đồ vật lý hoặc điểm mốc để đi theo lộ trình thay vì chỉ dựa vào các công cụ như Google maps. Mặc dù điều này không thể làm chậm sự tiến triển của bệnh Alzheimer nhưng nó vẫn có thể có lợi ích.

Theo TS. Chapman, có thể giảm thiểu một số tác động tiêu cực của bệnh Alzheimer bằng cách giữ cho não luôn được kích thích, bao gồm cả việc sử dụng khả năng không gian càng nhiều càng tốt. Mặc dù không chắc rằng việc kích thích tích cực các kỹ năng định hướng sẽ ảnh hưởng đáng kể đến quỹ đạo của bệnh, nhưng sẽ rất thú vị khi nghiên cứu làm thế nào để có thể giúp bệnh nhân hoạt động lâu hơn và định hướng tốt hơn trong việc định hướng không gian.