Theo như lời tuyên bố của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) rằng đây là một phần trong nỗ lực “chống tham nhũng” của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) đă thanh trừng 8 quan chức cấp cao của Đảng vào tuần đầu tiên của năm 2024. Quân đội Trung Quốc đang phải đối mặt với một cuộc thanh trừng nội bộ và việc ông Tập Cận B́nh liên tục thanh lọc quân đội đă thu hút sự chú ư trên toàn thế giới.
Nhà lănh đạo Trung Quốc Tập Cận B́nh tham dự khai mạc kỳ họp đầu tiên của Đại hội đại biểu nhân dân toàn quốc lần thứ 14 tại Đại lễ đường Nhân dân ở Bắc Kinh vào ngày 05/03/2023. (Ảnh: Lintao Zhang/Getty Images)
Truyền thông nhà nước Trung Quốc cho biết chế độ này sẽ tiếp tục mở rộng hoạt động trấn áp tham nhũng.
Điều này có nghĩa là nhà lănh đạo Trung Quốc Tập Cận B́nh có thể sử dụng các chiến thuật hung hăng hơn đối với những người chống đối ông, mang lại nhiều bất ổn hơn cho Trung Quốc.
Vào ngày 1/1, ông Zhong Ziran, cựu giám đốc Cục Khảo sát Địa chất Trung Quốc, được xác nhận là đang bị điều tra. Ông Zhong là người đầu tiên bị chế độ thanh trừng vào năm 2024.
8 quan chức bị điều tra là những người nắm giữ các vị trí từ giám đốc điều hành cấp cao tại các ngân hàng, công ty năng lượng và bảo hiểm được nhà nước hậu thuẫn cho đến các quan chức chính phủ ở Tây Tạng và nhiều khu vực khác.
Trong số đó, quan chức chính quyền Tây Tạng Jiang Jie, giám đốc điều hành Tai Ping Insurance Xiao Xing và quan chức chính quyền Quảng Đông Chen Jixing bị cáo buộc là “không trung thành và không trung thực” với ĐCSTQ. Chi tiết chính xác của những cáo buộc đó vẫn chưa rơ ràng.
Trong khi đó, vào ngày 7/1, Tân Hoa Xă đưa tin rằng Ban Chấp hành Trung ương ĐCSTQ, dưới sự lănh đạo của ông Tập, sẽ “lănh đạo Đảng hướng tới một quy tŕnh quản trị chặt chẽ và nghiêm ngặt”. Bài báo tuyên bố rằng các cuộc đàn áp gần đây đă nêu bật quyết tâm của ĐCSTQ trong việc tuân thủ luật pháp và quy tŕnh quản trị cứng rắn của ḿnh.
Hôm 8/1, một trang web quân sự của ĐCSTQ đă đăng một bài tiểu luận nhấn mạnh tầm quan trọng của việc chiến thắng trong cái gọi là “cuộc chiến chống tham nhũng”. Bài báo trích dẫn các phát biểu của ông Tập, trong đó nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tăng cường sự lănh đạo tập trung của ĐCSTQ.
Thanh trừng đối thủ
Ông Lục Thiên Minh (Lu Tianming), một chuyên gia về Trung Quốc và nhà b́nh luận về các vấn đề thời sự sống tại Hoa Kỳ, nói với The Epoch Times vào ngày 11/1 rằng những nỗ lực đàn áp gần đây của ông Tập là nhằm mục đích thanh trừng tất cả các đối thủ của ông trong nội bộ Đảng.
Ông Lục cho rằng trong diễn ngôn của ĐCSTQ, cái gọi là “quản trị chặt chẽ” không phải từ quan điểm pháp lư mà từ quan điểm chính trị, nghĩa là nếu ông Tập cho rằng có người không trung thành với ông th́ ông sẽ có hành động để triệt tiêu họ hoặc trấn áp họ.
“Do đó, chắc chắn sắp tới sẽ có thêm nhiều quan chức chế độ bị thanh trừng, nhưng đây chỉ là cuộc đấu đá chính trị nội bộ”, ông Lục nói tiếp.
Ông Lại Kiến B́nh (Lai Jianping), cựu luật sư ở Bắc Kinh và là Chủ tịch Mặt trận Dân chủ Canada, cũng nói với The Epoch Times rằng việc ông Tập tăng cường thanh trừng là một xu hướng tất yếu v́ ông là một nhà độc tài.
Ông Lại cho biết, những hành động của ông Tập trong những năm qua đă đẩy Trung Quốc vào một cuộc khủng hoảng chính trị, kinh tế và xă hội toàn diện, đồng thời có rất nhiều bất b́nh cũng như ư kiến gay gắt chống đối ông trong nội bộ ĐCSTQ.
Trong hoàn cảnh này, chế độ độc tài của ông Tập đang bị đe dọa, và để vượt qua khủng hoảng, ông ấy chỉ có thể thực hiện các chiến dịch được gọi là “chống tham nhũng” có chọn lọc để thanh trừng một số quan chức chế độ, ông Lại Kiến B́nh lập luận.
Ông Lại nói thêm: “Như vậy, ông Tập Cận B́nh củng cố quyền lực cá nhân của ḿnh bằng cách thanh trừng các quan chức trong chế độ. Tuy nhiên, những quan chức này và gia đ́nh họ sẽ vô cùng bất b́nh với cuộc thanh trừng, điều này sẽ gây ra áp lực rất lớn, dẫn đến phản ứng dữ dội và toàn bộ t́nh h́nh sẽ chỉ dẫn đến một ṿng chết chóc và luẩn quẩn”.
“V́ vậy, chế độ quan chức của ĐCSTQ sẽ càng trở nên đẫm máu hơn trong tương lai. Mức độ nghiêm trọng của cuộc thanh trừng sẽ ngày càng gay gắt và sẽ có nhiều quan chức bị băi nhiệm hơn, đó là xu hướng mà tôi dự đoán trong tương lai”.
Ông Lục Thiên Minh tin rằng các quan chức của chế độ này cũng sẽ không dễ dàng từ bỏ lợi ích của ḿnh và họ sẽ chống trả, điều này sẽ khiến sự bất măn của họ đối với ông Tập ngày càng tăng.
Ông Tập thanh trừng quân đội Trung Quốc
Quân đội Trung Quốc đang phải đối mặt với một cuộc thanh trừng nội bộ và việc ông Tập Cận B́nh liên tục thanh lọc quân đội đă thu hút sự chú ư trên toàn thế giới.
Hôm 5/1, một bài báo trên ấn phẩm quân sự lớn của ĐCSTQ, Nhật báo Quân Giải phóng Nhân dân, tuyên bố rằng chiến dịch chống tham nhũng của quân đội đă “giành được thắng lợi áp đảo” và “kết quả của chiến dịch chống tham nhũng sẽ tiếp tục được phơi bày”.
Theo nguồn tin chính thức, ít nhất 10 tướng lĩnh và lănh đạo quân đội cấp cao đă bị thanh trừng trong 6 tháng qua, nhưng ĐCSTQ chưa bao giờ tiết lộ lư do.
Thông báo sa thải đợt mới nhất trong quân đội Trung Quốc được đưa ra vào ngày 29/12/2023. ĐCSTQ tuyên bố băi nhiệm 9 quan chức quân sự khỏi Đại hội Đại biểu Nhân dân Toàn quốc (NPC) của Trung Quốc, bao gồm 3 tướng lĩnh và ít nhất 4 trung tướng, chủ yếu đến từ Lực lượng Tên lửa của ĐCSTQ và Cơ quan Phát triển Trang bị của Quân ủy Trung ương.
Thông báo chính thức của ĐCSTQ không đưa ra lời giải thích nào về việc sa thải các quan chức này. Cùng ngày, ĐCSTQ cũng tuyên bố đề cử chỉ huy hải quân kỳ cựu Đổng Quân (Dong Jun) làm Bộ trưởng Quốc pḥng mới của Trung Quốc, thay thế cựu Bộ trưởng Quốc pḥng Lư Thượng Phúc (Li Shangfu), người đă không xuất hiện trước công chúng từ tháng 8 năm ngoái.
Nhà b́nh luận thời sự Trung Quốc sinh sống tại Hoa Kỳ, Trần Phá Không (Chen Pokong), nói với The Epoch Times trong một cuộc phỏng vấn trước đó rằng các tướng lĩnh được công bố là những người từng phục vụ trong Đại hội đại biểu nhân dân toàn quốc của ĐCSTQ, c̣n những người khác không phục vụ trong NPC vẫn chưa được tiết lộ.
Ông Trần cũng cho rằng t́nh h́nh hiện nay trong quân đội Trung Quốc rất phức tạp và không có quân chủng nào thực sự trung thành với ông Tập, cũng như không thể thấy có tướng lĩnh nào thực sự trung thành với ông, nên rơ ràng là có sự chia rẽ trong quân đội.
Ông Trần nói: “ĐCSTQ đang thử nghiệm cuộc Cách mạng Văn hóa bằng cách tập hợp những người trẻ tuổi và hô vang các khẩu hiệu Cách mạng”.
Các lực lượng chống ông Tập đang lan rộng không chỉ trong quân đội mà c̣n trong giới tinh hoa của ĐCSTQ.
Hôm 5/1, The Epoch Times đă phỏng vấn ông Viên Hồng Băng (Yuan Hongbing), một luật gia và nhà bất đồng chính kiến người Trung Quốc đang sinh sống tại Úc. Ông Viên nói: “Có tin đồn đang lan truyền trong nội bộ ĐCSTQ rằng một nhóm ‘thái tử Đảng’ do Lưu Nguyên, con trai của cựu phó chủ tịch ĐCSTQ Lưu Thiếu Kỳ đại diện, đă h́nh thành sự đồng thuận chống lại chế độ độc tài của ông Tập Cận B́nh. Đối với ông Tập mà nói, đây là một thách thức trực tiếp đáng kể”.
“Thái tử đảng” là một danh xưng không chính thức dùng để chỉ tầng lớp con cháu của các quan chức cấp cao nổi tiếng và có ảnh hưởng trong ĐCSTQ và được hưởng nhiều đặc ân của nhà nước.
Ông Viên Hồng Băng tiếp tục nói: “Việc ông Tập Cận B́nh tưởng nhớ Mao Trạch Đông, cựu lănh đạo ĐCSTQ, và cho phép những người cánh tả theo chủ nghĩa Mao tổ chức một cuộc mít tinh ở quê hương của Mao là Thiệu Sơn, tỉnh Hồ Nam, thực ra là lời cảnh báo cho những người chống đối ông ấy rằng nếu họ tiếp tục làm như vậy, ông Tập có thể một lần nữa sử dụng chiến thuật tương tự như Mao đă sử dụng để phát động Cách mạng Văn hóa”.
Mười năm trước, nhân kỷ niệm 120 năm ngày sinh của Mao vào năm 2013, các hoạt động kỷ niệm chính thức và dân sự trên khắp Trung Quốc được lệnh giảm bớt quy mô, nhưng năm ngoái, nhân kỷ niệm 130 năm ngày sinh của Mao, các nghi lễ kỷ niệm chính thức của ĐCSTQ đă tăng quy mô. Một hội nghị chuyên đề đă được tổ chức tại Đại lễ đường Nhân dân ở Bắc Kinh, với sự tham dự của tất cả bảy thành viên Ban Thường vụ Bộ Chính trị Ban Chấp hành Trung ương ĐCSTQ.
Cách tiếp cận Cách mạng Văn hóa
Ông Lục Thiên Minh nhận xét về cách tiếp cận cấp tiến của ông Tập Cận B́nh: “Một mặt, ông ấy sẽ tiếp tục tăng cường nỗ lực thanh lọc Đảng thông qua cái gọi là 'quản lư chặt chẽ', mặt khác, ông ấy đang chuẩn bị cho một cuộc Cách mạng Văn hóa để thanh lọc quần chúng”.
"Tại sao?", ông Lục Thiên Minh hùng hồn hỏi. "Đó là bởi v́ ông Tập Cận B́nh cho rằng cách tiếp cận 'chống tham nhũng' không c̣n đủ sức để răn đe những cá nhân này. Lấy ‘chống tham nhũng’ làm lư do biện minh là cần thiết để thông qua một số thủ tục pháp lư, nhưng nó chỉ thanh trừng những người trực tiếp liên quan”.
“Tuy nhiên, Cách mạng Văn hóa sẽ không có giới hạn và không có bất kỳ hạn chế pháp lư nào. Nó được tiến hành bằng cách huy động quần chúng và do đó thường được khuếch đại. Điều này tạo ra mối đe dọa tâm lư thậm chí c̣n lớn hơn. Hơn nữa, ông Tập có thể trốn tránh trách nhiệm và cuối cùng đổ lỗi cho những người bị ĐCSTQ kích động”.