Mỹ tuyên bố sẽ đáp trả cuộc tập kích gây thương vong đầu tiên cho binh sĩ tại Jordan, nhưng phải tính toán kỹ mức độ phản ứng để tránh thổi bùng xung đột.
Đêm 28/1, Tháp 22, một tiền đồn nhỏ của Mỹ tại Jordan, nằm gần biên giới Syria, bị tập kích bằng máy bay không người lái (UAV) khiến ba binh sĩ thiệt mạng và 34 người bị thương.
Đây là lần đầu tiên lực lượng Mỹ ở Trung Đông ghi nhận thương vong trong một cuộc tấn công, kể từ khi chiến sự Gaza bùng phát hồi tháng 10/2023.
Nhà Trắng hỗ trợ Israel chống Hamas nhưng vẫn cố gắng kiềm chế căng thẳng leo thang v́ lo ngại nguy cơ xung đột lan rộng ra khắp Trung Đông, ngay cả khi nhiều nhóm vũ trang được Iran hỗ trợ đang liên tiếp thực hiện các cuộc tấn công nhằm vào lực lượng Mỹ đồn trú trong khu vực.
Binh sĩ Mỹ tham gia tập trận chung với quân đội Jordan ở Zarqa, phía đông thủ đô Amman, hồi tháng 5/2016. Ảnh: AFP
Theo giới quan sát, giờ đây, Washington phải đối mặt với bài toàn làm thế nào để phản ứng mạnh mẽ hơn sau vụ tập kích chết người mà không khiến căng thẳng leo thang vượt khỏi tầm kiểm soát.
Tổng thống Joe Biden tuyên bố Mỹ sẽ "đáp trả" ngay sau cuộc tấn công căn cứ ở Jordan. Ông cho hay nhà chức trách đang thu thập thông tin về vụ tập kích, nhưng Washington "biết rằng nó do các nhóm do được Iran hậu thuẫn ở Syria và Iraq thực hiện".
"Chắc chắn chúng tôi sẽ buộc tất cả những bên đứng sau phải chịu trách nhiệm vào thời điểm và theo cách thức do chúng tôi lựa chọn", ông nói.
Iran phủ nhận đứng sau cuộc tấn công. Tuy nhiên, lực lượng Kháng chiến Hồi giáo (IRI) ở Iraq, tổ chức tập hợp các nhóm dân quân được Iran hậu thuẫn, đă nhận trách nhiệm về vụ tấn công, theo một thủ lĩnh giấu tên của tổ chức này.
"Nếu Mỹ tiếp tục hỗ trợ Israel, t́nh h́nh sẽ leo thang", thủ lĩnh cấp cao IRI nhấn mạnh. "Tất cả lợi ích của Mỹ trong khu vực đều là mục tiêu và chúng tôi không quan tâm đến những lời đe dọa đáp trả từ họ".
IRI trước đó cũng nói rằng nhóm đă tập kích UAV nhằm vào binh sĩ Mỹ tại ba địa điểm ở Syria, trong đó có hai căn cứ gần khu vực biên giới giữa Iraq, Syria và Jordan.
Kể từ tháng 10/2023, binh sĩ Mỹ đồn trú ở Iraq và Syria đă hứng chịu ít nhất 160 vụ tấn công ở nhiều mức độ, khiến một số quân nhân bị chấn động năo. Lầu Năm Góc đáp trả bằng cách thực hiện hàng loạt cuộc tập kích nhắm mục tiêu vào các nhóm dân quân do Iran hậu thuẫn.
Nhưng trước nỗi thất vọng của nhiều nghị sĩ ở Washington, hành động này, cùng với chiến dịch tấn công song song vào Houthi, nhóm vũ trang có liên kết với Iran tại Yemen, đă không thể chấm dứt t́nh trạng bạo lực tại Trung Đông mà chỉ khiến t́nh h́nh ngày càng tồi tệ hơn với lính Mỹ.
Do đó, cuộc tấn công mới sẽ gia tăng áp lực lên Tổng thống Biden về việc phải phản ứng mạnh hơn nữa. Charles Lister, chuyên gia cấp cao tại Viện Trung Đông, trụ sở tại Washington, nhận định đây là "yếu tố thay đuổi cuộc chơi" trong mối quan hệ ngày càng căng thẳng giữa Mỹ và Iran.
Việc lính Mỹ thiệt mạng trong cuộc tấn công đồng nghĩa Tổng thống Biden sẽ phải "phản ứng quyết liệt hơn tất cả những ǵ ông đă làm từ trước đến nay", Lister nói. "Nó buộc ông phải ra tay".
Tướng Kenneth "Frank" McKenzie, người từng chỉ huy các lực lượng Mỹ ở Trung Đông từ năm 2019 đến năm 2022, nhận xét những cuộc tấn công "khá hạn chế" gần đây của Washington không có tác dụng răn đe các nhóm do Iran hậu thuẫn.
"Nếu đối phương tự do tiếp tục các cuộc tấn công với phạm vi, quy mô như vậy, cuối cùng họ có thể thu được kết quả ǵ đó", ông nói.
"Đây là cuộc tấn công gây thương vong lớn nhằm vào mục tiêu mềm trên lănh thổ của một quốc gia đồng minh. Nó đă vượt qua tất cả các lằn ranh đỏ", Joel Rayburn, cựu đặc phái viên về Syria dưới thời chính quyền cựu tổng thống Donald Trump, nói về vụ tập kích tiền đồn Tháp 22. "Điều chính quyền Biden cần cân nhắc là làm thế nào để buộc Iran phải trả giá trực tiếp. Các cuộc tấn công sẽ tiếp tục diễn ra cho đến khi họ thực hiện được điều này".
VietBF@sưu tập