Vì sao Tổng thống Ukraine muốn thay tư lệnh quân đội?

[troopy]

Theo giới phân tích, Tổng thống Zelensky muốn Đại tướng Zaluzhny từ chức tổng tư lệnh quân đội Ukraine vì ông này bí mật thực hiện các cuộc đàm phán với Nga.

Ngày 29/1, nghị sĩ Ukraine Oleksiy Goncharenko dẫn các nguồn tin cho biết, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã yêu cầu Đại tướng Valery Zaluzhny từ chức Tổng tư lệnh quân đội Ukraine. Tuy nhiên Bộ Quốc phòng Ukraine và văn phòng của Tổng thống Zelensky sau đó đã phủ nhận thông tin này.

Còn tờ New York Times dẫn các nguồn tin riêng cho biết, chính phủ Ukraine đã hoãn công bố việc sa thải ông Zaluzhny do rò rỉ thông tin về khả năng ông từ chức. Dù vậy Tổng thống Zelensky vẫn giữ vững lập trường của mình về vấn đề này.

Cũng theo nguồn tin của New York Times, Kiev sẽ trì hoãn việc công bố việc ông Zaluzhny từ chức lâu nhất có thể bởi nhận được phản ứng không hài lòng từ hai đồng minh là Mỹ và Anh.


Đại tướng Valery Zaluzhny, Tổng tư lệnh quân đội Ukraine. (Ảnh: AP)

Tổng thống Ukraine Zelensky được cho là đã gặp trực tiếp tướng Zaluzhny để thông báo quyết định sa thải ông hôm 29/1. Bên cạnh đó nhà lãnh đạo Ukraine đề nghị tướng Zaluzhny đảm nhận vị trí thư ký hội đồng an ninh quốc gia Ukraine, nhưng ông Zaluzhny đã từ chối.

Người đứng đầu cơ quan tình báo quân sự Ukraine, Kyrylo Budanov và Tư lệnh lục quân Ukraine, Đại tướng Oleksandr Syrsky được cho là hai ứng cử viên tiềm năng thay thế ông Zaluzhny.

Bình luận về vấn đề này, nhà báo điều tra người Mỹ Seymour Hersh nhận định, tướng Zaluzhny có thể bị sa thải vì tham gia vào các cuộc đàm phán bí mật với các quan chức phương Tây nhằm theo đuổi lệnh ngừng bắn với Nga.

"Một số người Mỹ tin rằng ông Zelensky muốn sa thải vị tướng chỉ huy của mình vì ông biết rằng ông Zaluzhny vẫn tiếp tục tham gia dù trực tiếp hay thông qua các trợ lý - các cuộc đàm phán bí mật với các quan chức Mỹ và phương Tây khác kể từ mùa thu năm ngoái nhằm đạt được lệnh ngừng bắn và đàm phán chấm dứt chiến tranh với Nga", nhà báo Hersh cho biết.

Mối quan hệ giữa Tổng thống Zelensky và tướng lĩnh quân đội Ukraine trở nên căng thẳng từ trước mùa thu năm ngoái, khi chiến dịch phản công thất vọng của Ukraine làm dấy lên nhiều đồn đoán về việc sa thải ông Zaluzhny. Một số sĩ quan quân đội nói rằng những bất đồng về chiến lược và chiến thuật trong một cuộc chiến khắc nghiệt là điều có thể lường trước.

Đỉnh điểm căng thẳng giữa hai bên là vào tháng 11/2023, sau khi tướng Zaluzhny nói chiến trường Ukraine lâm vào bế tắc và khó có thể có đột phá, bình luận vấp chỉ trích gay gắt từ Văn phòng tổng thống. Ông Zelensky và các đồng minh lạc quan hơn về cuộc chiến, nói Ukraine vẫn có thể và sẽ đẩy lùi lực lượng Nga khỏi các lãnh thổ đang kiểm soát.

Căng thẳng tiếp tục vào tháng 12 năm ngoái liên quan tới mong muốn huy động thêm nửa triệu quân của quân đội Ukraine. Kiev đang rất cần bổ sung nhân lực cho lực lượng vũ trang nhưng việc động viên thêm quân chắc chắn sẽ khiến một bộ phận công chúng bất bình. Giới lãnh đạo chính trị và các tướng quân đội Ukraine đang đùn đẩy trách nhiệm cho nhau, khi cả hai bên đều không muốn hoàn toàn chịu trách nhiệm về việc đưa hàng trăm nghìn người Ukraine vào một cuộc chiến khốc liệt.

Đại tướng Valery Zaluzhny, 50 tuổi, được Tổng thống Zelensky bổ nhiệm vào vị trí tư lệnh quân đội Ukraine vào tháng 7/2021. Ông đã chỉ huy các hoạt động của quân đội Ukraine kể từ khi Nga phát động chiến dịch quân sự đặc biệt từ tháng 2/2022.

Ông Zaluzhny được ghi công là người đã chỉ đạo thành công một số chiến dịch của Ukraine, như bảo vệ Kiev trong những ngày đầu chiến sự và các cuộc phản công thành công tại tỉnh Kharkov ở phía đông và Kherson ở phía nam vào mùa thu năm 2022.

VietBF@sưu tập