Vị trí gân bị tổn thương gây đau, đỏ nhẹ hoặc sưng nề, là dấu hiệu viêm gân, viêm màng gân.
Gân là các sợi mô dày và dai được tạo thành bởi collagen, kết nối cơ và xương, giúp vận động khớp thông qua co cơ.
ThS.BS.CKI Lê Văn Minh Tuệ, Trung tâm Chấn thương Chỉnh h́nh, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết viêm gân là t́nh trạng phổ biến, thường không rơ nguyên nhân. Tuy nhiên, một số người dễ mắc bệnh hơn, bao gồm người lớn tuổi v́ các mạch máu nuôi gân giảm; các vi chấn thương lặp lại, chấn thương hoặc căng cơ quá mức do tập thể dục sai cách; mắc các bệnh lư hệ thống như viêm khớp dạng thấp, xơ cứng b́ hệ thống, gout, viêm khớp phản ứng, tiểu đường... Nếu không được điều trị kịp thời, người bệnh có nguy cơ rách gân, mất chức năng khớp.
Viêm gân có thể xảy ra tại bất kỳ vị trí nào trên cơ thể nhưng thường gặp ở vai, cổ tay, đầu gối, gót chân.
Viêm gân thường xảy ra ở cổ tay gây đau và giảm khả năng vận động của người bệnh. Ảnh: Freepik
Dưới đây là các triệu chứng điển h́nh của một số dạng viêm gân thường gặp.
Viêm điểm bám gân là t́nh trạng viêm, sưng quanh vị trí bám vào xương của gân, bao gân, dây chằng. Người bệnh cảm thấy đau ở vị trí bị tổn thương, mức độ đau tăng lên khi vận động, đau tại chỗ hoặc lan rộng ra vùng cơ có gân bị viêm, làm hạn chế vận động. Quanh vùng đau có thể sưng, nóng hoặc sờ thấy các cục u nhỏ nổi dọc trên gân.
Viêm bao gân gấp các ngón tay c̣n gọi là ngón tay ḷ xo hoặc ngón tay c̣ súng. T́nh trạng này thường gây đau ở ḷng bàn tay, gần vị trí nối giữa bàn tay và các ngón tay, đau tăng khi ấn vào và đôi khi có nốt nhỏ xuất hiện trên gân. Ngón tay bị ảnh hưởng thường ở tư thế gấp nhẹ để giảm đau.
Trong giai đoạn muộn, người bệnh phải dùng lực mới có thể duỗi ngón tay ra được, nếu không ngón tay sẽ gập lại, tạo nên hiện tượng ngón tay bật.
Viêm gân gót Achille thường xảy ra khi gân gót chân hoạt động quá mức, bị quá tải và tổn thương. Lúc này, vùng gót chân của người bệnh sưng đau, nhất là khi căng gót hoặc đứng nhón chân. Người bệnh ấn vào vùng gót chân sẽ cảm thấy đau, có thể nổi cục.
Bác sĩ Tuệ cho biết viêm gân thường không nguy hiểm và có thể điều trị bảo tồn. Trong 48 giờ đầu tiên kể từ khi xuất hiện các triệu chứng, người bệnh nên nghỉ ngơi và chườm lạnh để giảm viêm và sưng đau. Nếu cần thiết, người bệnh có thể sử dụng thêm các loại thuốc giảm đau, kháng viêm theo chỉ định của bác sĩ.
Người bệnh viêm gân mạn tính cần thực hiện các bài tập vật lư trị liệu nhằm kéo giăn gân bị viêm, hỗ trợ cơ chế trượt của gân. Các bài tập này giúp kéo giăn gân để gân được nghỉ ngơi và tự phục hồi.
Người bệnh cần tránh các bài tập co cơ chủ động ở gân bị ảnh hưởng để không làm nặng thêm t́nh trạng viêm. Giai đoạn hồi phục có thể kéo dài 2-3 tháng tùy theo mức độ tổn thương của gân. Một số trường hợp không đáp ứng thuốc uống có thể kết hợp thuốc tiêm tại chỗ trong bao gân (corticoid, HA, PRP...).
Phẫu thuật là phương pháp điều trị cuối cùng, được áp dụng khi vật lư trị liệu và điều trị bảo tồn không mang lại hiệu quả. Bác sĩ loại bỏ canxi lắng đọng ở gân và màng gân viêm mạn tính, sửa chữa gân, sau đó hướng dẫn các bài tập vật lư trị liệu cho người bệnh.
VietBF@sưu tập