Đó là một vật thể "quái vật" ra đời từ khi vũ trụ của chúng ta mới được vài trăm triệu năm tuổi.
Kính viễn vọng không gian mạnh nhất thế giới James Webb vừa có cái nh́n "xuyên không" vào vũ trụ cổ đại và phát hiện một thứ gây sốc: Một thiên hà c̣n lớn hơn cả Milky Way (Ngân Hà).
Theo PGS Claudia Lagos từ Trung tâm Nghiên cứu thiên văn quốc tế, đồng tác giả của nghiên cứu mới, "quái vật" cổ xưa này đang đặt ra thách thức lớn đối với mô h́nh vũ trụ học tiêu chuẩn.
Sự tồn tại của nó, hoàn toàn vô lư!
Ngân Hà, tức thiên hà chứa Trái Đất, nằm trong nhóm thiên hà khổng lồ của vũ trụ. Nó h́nh thành nhờ kết quả của hàng chục vụ thiên hà sáp nhập, nuốt nhau, dần tăng trưởng thành một con quái vật lớn.
Và để làm được điều đó, cần có thời gian.
Thế nhưng thiên hà khổng lồ nói trên - mang tên ZF-UDS-7329 - sinh ra quá sớm và được quan sát khi c̣n rất trẻ.
Theo Live Science, các phép đo cho thấy h́nh ảnh mà James Webb thu được là h́nh ảnh về ZF-UDS-7329 của 11,5 tỉ năm trước. Các tính toán tiếp theo cho thấy thời điểm đó nó đă 1,5 tỉ tuổi, tức nó sinh ra vào thời điểm 13 tỉ năm trước.
Trong khi đó, vũ trụ khoảng hơn 13,8 tỉ tuổi.
Các nhà thiên văn học không chắc chắn khi nào các hạt sao đầu tiên bắt đầu kết tụ lại thành thiên hà, nhưng ước tính rằng nó phải diễn ra chậm răi, ít nhất vài trăm triệu năm sau Vụ nổ Big Bang khai sinh vũ trụ.
Những "mầm non" thiên hà đầu tiên được tạo nên bởi các quần vật chất tối kết hợp với khí.
Sau 1-2 tỉ năm đầu tiên của vũ trụ, các thiên hà lùn đă đạt đến tuổi "thiếu niên", bắt đầu kết đôi, nuốt lẫn nhau để phát triển thành thiên hà lớn hơn.
Ngân Hà của chúng ta cũng có nguồn gốc từ vũ trụ sơ khai, tức cũng đă trải qua hàng tỉ năm để lớn dần.
ZF-UDS-7329 có thể c̣n "trẻ" hơn, nhưng đă đạt được kích thước lớn đến vô lư, tận 11,5 tỉ năm trước, khiến các nhà thiên văn không thể hiểu nổi làm cách nào nó đạt được điều đó.
Thậm chí vũ trụ vào thời điểm ZF-UDS-7329 sinh ra không có đủ vật chất tối để gieo mầm cho số lượng thiên hà lùn "sơ sinh" cần kết tụ để tạo ra nó.
Không chỉ vậy, thiên hà này c̣n là kẻ chết yểu. Dù c̣n rất trẻ ở thời điểm được quan sát, quá tŕnh h́nh thành sao của nó đă chấm dứt.
"Điều này đẩy xa ranh giới hiểu biết của chúng ta về cách các thiên hà h́nh thành và phát triển" - TS Themiya Nanayakkara, đồng tác giả từ Đại học Công nghệ Swinburne (Úc) thừa nhận.
Họ hy vọng có thể t́m kiếm thêm những "quái vật" bí ẩn tương tự để xem có những cơ chế bí ẩn nào khác trong vũ trụ sơ khai giải thích được sự tồn tại của những vật thể lạ lùng này hay không.
VietBF@sưu tập
|