California: Làm việc cho chính phủ tiểu bang có cần phải chứng minh học lực qua bằng cấp hay không?

[trungthuc]

SACRAMENTO, California

Có nhiều loại công việc khi muốn trở thành công chức cho chính quyền ở California nay không còn đòi hỏi phải có bằng đại học, nhất là khi các cơ quan này đang thiếu hụt nhân số trầm trọng, theo báo mạng CalMatters.

Trong thập niên vừa qua, các thành phố, quận hạt và chính quyền tiểu bang ở California đã cho áp dụng việc thay đổi các yêu cầu về trình độ học vấn cho hàng ngàn công chức, gồm có việc loại bỏ ra yêu cầu đòi hỏi là phải có bằng trung học, đại học, sau đại học hoặc bằng cách yêu cầu được linh động để được phép tuyển dụng ứng viên hội đủ những kỹ năng cần thiết. Nhiều cuộc nghiên cứu cho thấy những sự thay đổi này ít nhiều đã mang lại lợi ích cho các công chức lẫn cơ quan chính phủ.

Việc đòi hỏi có bằng cấp cao hơn công việc chỉ gây ra sự thiếu hụt nhân sự tại các công sở một cách không cần thiết. Trong hình, nhân viên DMV (trái) chụp hình cho người đến làm bằng lái xe. (Hình minh họa: George Frey/Getty Images)

Thí dụ, người làm công việc lao công không còn cần phải chứng minh đã tốt nghiệp trung học để được nhận vô làm việc cho tiểu bang và công chức thuộc bộ phận phân tích dịch vụ, những người giúp phụ trách nhiều chương trình của tiểu bang, nay cũng không đòi hỏi phải có bằng cử nhân nữa.

Nhưng trong khi các người đứng đầu tiểu bang và các học giả đồng ý về sự cần thiết phải có những sự thay đổi này, họ lại bất đồng ý kiến về phương cách tốt nhất hoặc nhanh nhất nào để đạt được hiệu quả cụ thể, rõ ràng.

"Có thể cần phải nghiên cứu thêm nhiều hơn nữa", Thống đốc Gavin Newsom có viết vào năm ngoái trong một sắc lệnh hành pháp về vấn đề giáo dục nghề nghiệp. Trong đó, ông yêu cầu rõ ràng Bộ Nhân Sự California cần phải đặt ưu tiên cao hơn trong việc đánh giá lại các yêu cầu dòi hỏi khắt khe về học vấn.

Sắc lệnh này của Thống đốc Newsom được đưa ra sau khi có ít nhất 15 tiểu bang khác đã cho ban hành những sự thay đổi tương tự hoặc có phần cởi mở hơn trong cách thức tuyển dụng công chức của họ.

Hồi năm ngoái, Dân biểu Rebecca Bauer-Kahan (Dân Chủ-Orinda) có dưa ra đề nghị trong dự luật AB 1693, đặt California ngang hàng với nhiều tiểu bang khác bằng cách sắp xếp lại những yêu cầu tối thiểu về trình độ học vấn trở thành ngoại lệ, thay vì áp dụng các tiêu chuẩn khắt khe về bằng cấp, khi tuyển mộ nhân sự.

Bà nói: "Không có lý do nào để California gây ra khó khăn trong việc tuyển chọn công chức làm việc có lợi ích cho tiểu bang"

Nhưng hồi đầu tháng Giêng 2024 vừa qua, dự luật đó đã bị Ủy Ban Phân Bổ Ngân Sách của Quốc hội tiểu bang bác bỏ.

Một dự luật khác, có phần hạn chế hơn, của Thượng nghị sĩ Rosilicie Ochoa Bogh (CH-Redlands), cũng được đưa ra cùng ngày. Dự luật SB 943 này muốn cho miễn yêu cầu phải có bằng cấp cử nhân đối với một số cựu chiến binh.

Kể từ năm 2015, bộ phận Nhân sự của tiểu bang đã cho phép thay đổi sự yêu cầu về trình độ học vấn cho gần 170 công việc của khoảng 27,000 người.

Bà Camille Travis, phát ngôn viên của bộ phận Nhân sự tiểu bang, cho biết dự luật của bà Bauer-Kahan sẽ buộc tiểu bang phải cho đánh giá lại 2,600 loại công việc khác nhau của tiểu bang trong năm tài khóa sắp tới, của khoảng 200,000 công chức. Bà cho biết, tiểu bang không biết liệu rằng có bao nhiêu công việc hiện đang đòi hỏi phải có bằng cấp vì hầu hết các công việc này luôn giúp cho ứng viên đáp ựng được điều kiện học vấn tối thiểu.

"Chúng tôi không thể làm việc này chỉ trong một sớm một chiều", bà Monica Erickson, phó giám đốc Bộ Nhân Sự California, nói. Bà nói rằng, việc thay đổi yêu cầu công việc có thể sẽ rất phức tạp, cần có ý kiến đóng góp hoặc sự chấp thuận của các cơ quan khác như Hội Đồng Nhân Sự Tiểu Bang và các công đoàn.

Một bản phân tích của Ủy ban Lập pháp về dự luật cho biết sẽ tốn hơn 1 triệu USD để thuê mướn nhân sự nhằm giải quyết tất cả những sự thay đổi về yêu cầu học vấn tối thiểu để trở thành công chức tiểu bang.

Giải quyết cơn khủng hoảng trong việc tuyển dụng nhân sự

Theo một bản báo cáo năm 2022 của Burning Glass Institute, một tổ chức nghiên cứu bất vụ lợi thì thông thường, bằng cấp được sử dụng để đánh giá một số kỹ năng nhất định, như sự giao tiếp, làm việc với nhóm và khả năng sử dụng máy điện toán.

Báo cáo này cho biết, nếu phải loại bỏ ra các yêu cầu về bằng cấp thì sẽ có nhiều ứng viên tiềm năng xuất hiện, giúp cho việc tuyển dụng nhân sự đa dạng trở nên dễ dàng hơn.

Tại trang web của ZipRecbeaner, "Những lợi ích của các thay đổi này đã thấy thể hiện ra rõ ràng", bà Julia Pollak, trưởng kinh tế gia của công ty, cho hay. Một cuộc khảo sát của ZipRecbeaner hồi năm 2023 với hơn 2,000 nơi tuyển dụng cho thấy có đến 72% trong số này chọn lựa nhân sự qua kỹ năng thực tế thay vì đánh giá qua bằng cấp và có đến 45% đã loại bỏ các yêu cầu về bằng cấp trong một số công việc từ một năm trước đây.

Các công ty lớn, đặc biệt trong lĩnh vực kỹ thuật, đã lên tiếng về nhu cầu tuyển dụng dựa trên kỹ năng thực tế. Hãng IBM cho biết, họ đã không đòi hỏi phải có bằng cấp cử nhân khi cho tiến hành tuyển dụng khoảng 50% các nhân viên của mình tại Hoa Kỳ hồi năm 2021.

Đối với nhiều công ty khác, những sự thay đổi về yêu cầu chứng minh trình độ học vấn này đã gia tăng nhiều trong thời kỳ đại dịch COVID-19, khi tình trạng thiếu hụt nhân sự đã khiến cho các nơi tuyển dụng phải cho thay đổi các yêu cầu khắt khe của họ.

"Trước đại dịch Covid, tỷ lệ thiếu hụt nhân sự của tiểu bang California chỉ ở dưới 15%; hiện nay đang ở mức 20%", bà Erickson nói. Bà Bauer-Kahan cho biết, tỷ lệ thiếu hụt nhân sự ngày càng tăng lên là mối quan tâm chính của dự luật.

Một lý do khiến cho tỷ lệ thiếu hụt nhân sự cao: Chính phủ ngày càng cần thêm các công chức để phụ trách làm việc xuyên suốt.

Theo bà Travis, kể từ năm 2019, tiểu bang đã cho bổ sung thêm khoảng 20,000 chổ làm, tăng hơn 8%.

Theo báo cáo của Trung Tâm Lao Động ở Đại Học UC Berkeley, những khó khăn tương tự cũng đang xảy ra trong công sở tại các quận hạt và thành phố, những nơi phải đối mặt với tình trạng thiếu nhân sự cao hơn.

Hơn 3/4 công việc tại San Diego County không đòi hỏi phải có bằng cấp, một sự gia tăng đáng kể kể từ khi quận hạt này bắt đầu đánh giá lại toàn bộ công việc của mình vào năm 2022.

Hạt Riverside County đã chấp thuận kiến nghị xem xét các tiêu chuẩn khác thay vì bằng cấp nhưng không kịp cung cấp số liệu về sự thay đổi trước khi bài báo này được lên khuôn.

Khi TP. San Francisco phải đối phó với "cuộc khủng hoảng về tuyển dụng nhân sự chưa từng có", ông Jack Hebb, phát ngôn viên của bộ phận nhân sự, cho biết thành phố đã cho phép thay đổi yêu cầu của 267 trong số 915 việc làm trong 10 năm qua. Ông nói, "Khoảng 1/4 những sự thay đổi đó đã xảy ra sau đại dịch COVID-19".

Nộp đơn xin việc làm cho chính phủ tiểu bang bằng cách khác

Bà Erickson cho biết, việc thay đổi các yêu cầu về học vấn có thể đưa đến yếu tố công bằng trong tuyển dụng qua việc xóa bỏ các rào cản trước đây và có thể hoàn toàn tuyển dụng thêm nhân sự vào các vị trí đang còn bỏ trống, nhưng điều đó vốn không phải là thuốc chữa bách bệnh.

"Ai cũng nhìn vào mức lương bổng", bà nói. "Trong khi tiểu bang trả lương cao hơn mức trung bình cho nhiều công việc, như lau chùi, dọn dẹp vệ sinh,... thì các vị trí khác, như nhân viên cảnh sát, lại có mức lương dưới trung bình".

Dịch vụ Liên Minh Nhân Sự Quốc Tế (SEIU) lo ngại rằng, "Một số nơi tuyển dụng có thể lợi dụng sự thay đổi yêu cầu về trình độ học vấn để giảm mức trả lương", bà Sandra Barreiro, người phụ trách giao tiếp với chính phủ cho SEIU, nói. Trong khi bà không tán thành dự luật của bà Bauer-Kahan thì Hiệp hội công đoàn SEIU Local 1000, lại lên tiếng ủng hộ nó.

Bà Sara Hinkley, giáo sư ở Đại Học UC Berkeley và là soạn giả của bản báo cáo về sự thiếu hụt nhân sự trong chính quyền, nói rằng việc thay đổi yêu cầu bằng cấp là "một phần nhỏ" của giải pháp tuyển dụng nhân sự toàn diện.

Bà nói: "Điều đó tuy có thể không tạo ra những sự thay đổi sâu sắc lớn cho những người nộp đơn xin việc làm và có thể không mang lại ý nghĩa nào to tát, nhưng đây là việc rất đáng thực thi vì sẽ giúp cho tiểu bang bổ sung thêm vào những chổ còn bị bỏ trống và công viêc sẽ được trôi chảy hơn trong công tác phục vụ cho người dân".

Hồi năm ngoái, một chuyên gia nghiên cứu cao cấp tại Burning Glass Institute cho đăng lên một sự phát hiện mới trên LinkedIn có liên đới đến bản báo cáo trước đó của cơ quan này. Ông nhận thấy rằng, trên thực tế, các nơi tuyển dụng người vẫn tiếp nhận nhiều người có bằng cấp đại học, bất chấp các yêu cầu khắt khe về trình độ học vấn đã được loại bỏ ra.

"Chỉ với sự thay đổi trong văn bản tuyển dụng sẽ không làm cho bạn có thể đổi ý định về người mà bạn sẽ nhận vô làm việc", ông Matt Sigelman, giám đốc Burning Glass Institute, nói. "Thay vào đó, trọng tâm là nên phân tích về những tay nghề thực sự cần thiết và làm theo công ty IBM, khi họ mạnh tay loại bỏ các yêu cầu về bằng cấp đối với hầu hết các vị trí, rồi sau đó sẽ đặt lại yêu cầu về học vấn cho một vài chức vụ cụ thể nào đó".

* Mới chỉnh sửa lại tựa đề cho dễ hiểu hơn so với bài "gốc"