Một nghịch lư xảy ra tại Mỹ, nền kinh tế giàu nhất trên thế giới. Đó là ngày càng có nhiều người già hơn 80 tuổi vẫn đi xin việc và tiếp tục tham gia vào thị trường lao động.
Theo Cục Thống kê Dân số Mỹ, trong năm 2022, 650.000 người hơn 80 tuổi ở nước Mỹ vẫn làm việc, tăng 18% so với 10 năm trước. Một số người cao tuổi chia sẻ họ phải quay trở lại làm việc v́ lạm phát và thị trường chứng khoán biến động. Tuy nhiên, với rất nhiều người, lư do khiến họ làm việc ở tuổi ngoài 80 chỉ v́ họ muốn thế. Chẳng hạn, ông Daniel Jaffe (86 tuổi), người sáng lập hăng luật Jaffe Family Law Group ở Los Angeles (Mỹ), chia sẻ ông thích đến các hội thảo và tán gẫu trong những quán bar. Do đó, nếu không làm việc nữa th́ ông sẽ không c̣n cơ hội để làm những điều này.
Ông Daniel Jaff nói: "Xa mặt th́ cách ḷng. Họ sẽ không mời tôi đến tham gia các sự kiện nữa".
Tương tự, khi bước sang tuổi 100 vào mùa hè năm 2022, ngưỡng tuổi xưa nay rất hiếm, cụ bà Jayne Burns chia sẻ với bạn bè rằng, bà chỉ có một điều ước duy nhất, đó là được tiếp tục làm việc.
Cụ bà Jayne Burns trong cửa hàng đồ thủ công tại bang Ohio. Ảnh: Elizabeth HusVar
Trên thực tế, cụ bà Jayne Burns đă làm công việc cắt vải bán thời gian ở một cửa hàng đồ thủ công tại Mason (bang Ohio, Mỹ) hơn 26 năm qua. Đến nay, bà vẫn duy tŕ thời gian biểu mỗi ngày, bao gồm: Thức dậy vào lúc 5h sáng, uống một cốc cà phê, ăn bánh ṿng, sau đó làm một số việc khác và lái xe 20 phút đến cửa hàng. Bà Jayne Burns làm việc tại cửa hàng này từ 9h sáng đến 1h chiều, từ 3- 4 ngày mỗi tuần.
Bà Jayne Burns cho biết: "Tôi thích điều ḿnh làm và muốn tiếp tục được làm điều đó. Tôi sẽ tiếp tục là việc miễn là ḿnh c̣n làm được và họ vẫn cần tôi".
Bà Jayne Burns tṛn 101 tuổi vào cuối tháng 7/2023. Chia sẻ với CNBC, bà Jayne chia sẻ, bà không có kế hoạch làm việc đến tuổi 100. Trên thực tế, bà từng thử nghỉ hưu khoảng vài lần khi ở độ tuổi ngoài 70 và 80. Tuy nhiên, chỉ vài tháng sau, bà lại bắt đầu quay lại làm công việc ghi chép sổ sách ở một số cửa hàng.
Cụ bà 101 tuổi chia sẻ: "Tôi thích các thói quen hàng ngày và tôi muốn tiếp tục tiến lên".
Cụ bà Jayne Burns bắt đầu là việc ở cửa hàng thủ công này từ năm 1997, chỉ vài tháng sau khi chồng bà qua đời. Bà Donna Burns, con gái cụ bà, từng là bán thời gian ở đây và nghĩ rằng công việc này có thể giúp mẹ ḿnh quên đi nỗi buồn. Suy nghĩ của bà Donna Burns đă đúng. Bởi mẹ của bà đă gắn bó với công việc may vá gần như suốt cả cuộc đời. Cụ bà rất hào hứng với việc được học về các loại vải mới và tư vấn chúng cho khách hàng.
Cụ bà Jayne Burns cho hay, điểm thú vị nhất của công việc chính là yếu tố con người. Bà thích nói chuyện với những người làm việc cùng và gặp gỡ những khách hàng thân thiện. Thỉnh thoảng, họ khiến bà bất ngờ v́ hiểu biết rất nhiều.
Dù vẫn tiếp tục đi làm ở tuổi 101, nhưng bà Jayne Burns không bao giờ làm việc vào ngày thứ Năm. Bởi đây là ngày bà đi là tóc và mua sắm. Bà luôn dành thời gian cho gia đ́nh vào những ngày nghỉ. Bà Jayne Burns có 3 con, 3 cháu và 7 người chắt. Trong đó, gia đ́nh con gái Donna hiện sống cùng bà tại Cincinnati.
Cụ bà 101 tuổi chia sẻ bà không có bí quyết nào để sống mạnh khỏe và hạnh phúc hơn. Tuy nhiên, theo bà, đi làm có thể góp phần vào việc đó. "Việc luôn bận rộn sẽ giúp bạn có thể quên đi những cơn đau và dễ dàng bước tiếp", bà Jayne Burns nói.
Cụ bà Jayne Burns không phải là trường hợp hiếm hoi ở Mỹ.
Bà Andrew Carlson (82 tuổi) làm việc ở quầy hàng bánh trong siêu thị tại Georgia, từ 6h sáng và 5 ngày/tuần. Bà Carlson chia sẻ, năm 2022, khi đang mua sắm tại siêu thị và mặc đồng phục của một hiệu bánh khác, bà đă nhận được lời mời đổi việc từ một người quản lư siêu thị. Lúc bấy giờ, bà không tin rằng ḿnh lại được tuyển dụng.
Bà Carlson hỏi lại: "Cô biết là tôi già rồi đúng không?". Tuy nhiên, sau đó bà nhận ra rằng những người lớn tuổi và có khả năng làm bánh, chấp nhận làm ca sớm, đồng thời không phàn nàn như bà rất được săn đón.
Bà Andrew Carlson chia sẻ rằng, bản thân không cần tiền nhưng thích cảm giác ḿnh là người có ích. "Tôi làm việc cùng với những người già như ḿnh. Tôi nghĩ phần lớn họ có lư do giống tôi. Chúng tôi thích có nơi để đi, có công việc để làm và ai cũng muốn bản thân ḿnh là người có ích".
Nghịch lư: Xu hướng đi làm qua tuổi 80 ở Mỹ
Theo một khảo sát gần đây được chia sẻ với Wall Street Jounal, có tới 48% người lao động dưới 30 tuổi cho biết, họ cảm thấy bị kiệt sức tại nơi làm việc. Thế nhưng, nghịch lư là vẫn có nhiều người đi làm khi qua tuổi 80. Thực tế này hiện đang trở thành xu hướng ở Mỹ.
Theo số liệu của hăng nghiên cứu Equila, trong những công ty thuộc chỉ số S&P 500, có 1,6% thành viên HĐQT là những người từ 80 tuổi trở lên, tăng so với con số 1,3% của thập kỷ trước. Trong khi đó, với nhóm CEO, cũng có 2 người trên 80 tuổi vẫn đảm nhận vị trí trọng yếu này. Đó là tỷ phú Warren Buffett (93 tuổi), CEO của Berkshire Hathaway và CEO Teledyne Technologies Robert Mehrabian (82 tuổi).
Theo Equilar, mặc dù nhiều công ty ở Mỹ có quy định về tuổi nghỉ hưu bắt buộc đối với các lănh đạo. Tuy nhiên, các công ty vẫn có ngoại lệ dành cho những người quan trọng và có hiểu biết về doanh nghiệp.
Cục Thống kê Lao động Mỹ (BLS) dự báo rằng, tỷ lệ tham gia vào lực lượng lao động của nhóm người từ 75 tuổi trở lên ở nước này sẽ là 11,7% vào năm 2030 (con số này chỉ là 8,9% vào năm 2020). Trong khi đó, tỷ lệ này với tất cả các nhóm tuổi khác lại có thể giảm.
Trước đó, tháng 6/2023, Cục Thống kê Lao động Mỹ công bố số liệu cho thấy, dân số của nước này đang già hơn bao giờ hết. Trên thực tế, v́ tỷ lệ sinh giảm và tuổi thọ tăng nên buộc nhiều người phải làm việc lâu hơn, dù họ đă quá tuổi nghỉ hưu. Theo các chuyên gia, đây cũng có thể được coi là một giải pháp cho t́nh trạng thiếu lao động hiện tại.
Ngoài ra, gần đây nhất, theo báo cáo của Trung tâm Nghiên cứu Pew của Mỹ, trong năm 2023, khoảng 1/5 số người dân Mỹ từ 65 tuổi trở lên vẫn làm việc. Tỷ lệ này gấn gấp đôi so với con số cách đây 35 năm. Theo Trung tâm Nghiên cứu Pew, xu hướng già hóa dân số được dự đoán là sẽ tiếp diễn trong những thập niên tới, đặc biệt khi tỷ lệ sinh giảm và tuổi thọ trung b́nh của người dân tăng. Do đó, số người lao động lớn tuổi tăng sẽ tác động tới thị trường lao động, đồng thời ảnh hưởng tới việc điều chỉnh các chính sách về an sinh, xă hội.
VietBF@ Sưu tập