Sữa đậu nành là loại thức uống rất bổ dưỡng mang nhiều lợi ích cho sức khỏe con người. Tuy nhiên loại thức uống này cũng mang lại những tác dụng phụ 'đáng sợ'.
Lợi ích của sữa đậu nành
Sữa đậu nành được xem là một thức uống rất bổ dưỡng và lành mạnh cho con người. Ngoài khả năng cung cấp can-xi pḥng ngừa loăng xương, sữa nói chung c̣n có tác dụng tăng cường sức đề kháng, ngăn ngừa các bệnh về dạ dày và đường ruột.
Trong 100 ml sữa đậu nành có 58,3 kcal, 3,6 g protein, 1,9 g chất béo, 0,8 g chất xơ và 0,03 g natri.
Bổ sung lượng protein cần thiết
Hầu như mọi người đều cho rằng, nguồn protein mà cơ thể cần tập trung ở các loại thức ăn đến từ động vật (như thịt ḅ, gà, hải sản,…). Tuy nhiên, thực vật cũng là nguồn protein dinh dưỡng, điển h́nh là đậu nành, giúp đảm bảo được lượng calo cần thiết cho cơ thể, tránh được sự dư thừa năng lượng trở thành tích lũy gây béo ph́.
Đây là lựa chọn tối ưu cho việc bổ sung đủ lượng protein cho những người thường xuyên ăn chay hoặc không ăn được món thịt hay cá. Ngoài ra đậu nành c̣n cung cấp một số axit amin và enzyme giúp bổ sung và tăng cường hoạt động cho hệ tiêu hóa.
Giúp trái tim khỏe mạnh hơn
Trong thành phần của đậu nành có chứa nhiều omega 3 và omega 6 tham gia trực tiếp vào hệ tuần hoàn giúp ngăn ngừa được các hiện tượng tích lũy cholesterol trên thành mạch máu, tắc nghẽn mạch máu hay các gốc tự do.
Hỗ trợ giảm cân và loại bỏ chất béo dư thừa
Đậu nành có hàm lượng protein lớn rất tốt cho cơ thể, cùng với lượng chất xơ dồi dào. Hơn nữa, lượng calo trong đậu nành lại không quá cao và không chứa cholesterol có hại.
Ngoài ra lượng chất xơ trong đậu nành c̣n giúp hệ tiêu hóa hoạt động tốt hơn, hạn chế các t́nh trạng rối loạn tiêu hóa, rất phù hợp với những người đang có nhu cầu giảm cân, đang ăn kiêng hoặc ăn chay.
Làm chậm quá tŕnh lăo hóa
Nguồn vitamin dồi dào trong sữa đậu nành cũng tham gia vào quá tŕnh ngăn ngừa lăo hóa, bổ sung độ ẩm cho da, ngăn ngừa các gốc tự do,… giúp làn da được căng mịn và đàn hồi hơn. Đồng thời có thể cải thiện một số tính trạng ở tóc như giảm xơ rối, gốc tóc yếu và dễ găy rụng, để tóc được mềm mượt và chắc khỏe hơn.
Ngăn ngừa loăng xương
Sữa đậu nành và các sản phẩm được làm từ đậu nành khác c̣n có có tác dụng hỗ trợ loăng xương ở người cao tuổi, cũng như ngăn ngừa nguy cơ loăng xương cho người trẻ. Bởi loại thực phẩm này chứa một lượng canxi vô cùng hữu ích cho xương khớp. Đây cũng là một trong những nguồn bổ sung canxi cần thiết ngoài các thực phẩm như tôm, cua,… giúp đa dạng hóa trong việc lựa chọn món ăn, đảm bảo cho người bị dị ứng hải sản hoặc ăn chay vẫn có thể bổ sung canxi mỗi ngày.
Hỗ trợ cân bằng các nội tiết tố
Ở giai đoạn tiền măn kinh ở phụ nữ thường có các biểu hiện dễ rụng tóc, tóc xơ rối, da nhăn nheo, dễ cáu gắt, bốc hỏa, đổ mồ hôi, suy giảm trí nhớ,… rất cần bổ sung thêm lượng estrogen cần thiết đang dần thiếu hụt. Lượng phytoestrogen có thể trở thành nguồn bổ sung estrogen cần thiết từ bên ngoài, hỗ trợ một phần trong việc cân bằng nội tiết tố nữ, giúp tăng ṿng một.
Chất xơ có trong sữa đậu nành có tác dụng hạn chế hấp thụ một phần lượng đường trong máu, giúp cơ thể cân bằng và không bị thiếu hụt hormone insulin.
Tác dụng phụ của sữa đậu nành
Tăng nguy cơ đột quỵ
Isoflavones trong sữa đậu nành có thể gây ra ức chế tiểu cầu hoặc tiểu cầu bị vón cục dẫn tới h́nh thành cục máu đông, làm ngăn ngừa ḍng chảy của máu qua các động mạch và gây tắc nghẽn ở động mạch vành hay năo. Kết quả là làm tăng nguy cơ đau tim hoặc đột quỵ.
Suy tuyến giáp
Isoflavone trong sữa đậu nành có ảnh hưởng tiêu cực đến sự tổng hợp hormone tuyến giáp do nó ngăn chặn các enzyme peroxidase tuyến giáp. Loại hormone này có nhiệm vụ hỗ trợ iốt sản xuất hormone tuyến giáp. Do đó, nếu thiếu nó sẽ làm cho hormone tuyến giáp giảm đi, gây ra t́nh trạng suy tuyến giáp.
Không tốt cho người bệnh gout
Trong sữa đậu nành có chứa một hàm lượng purin - một thành phần có thể gây kích ứng niêm mạc của bạn, gây ra đau dữ dội, sưng và viêm, gây ra bệnh gout. V́ vậy, những người bị bệnh gout uống nhiều sữa đậu nành sẽ càng làm cho bệnh trầm trọng hơn.
Những lưu ư quan trọng khi sử dụng sữa đậu nành
Cần phải nấu sôi sữa đậu nành thật kỹ trước khi uống. V́ chúng có chứa chất gây ức chế men trypsin dễ gây ra các t́nh trạng ngộ độc thực phẩm như buồn nôn, khó thở,…
Cách tối ưu hiệu quả khi sử dụng đậu nành là ăn kèm với các món ăn khác, đặc biệt là các thực phẩm giàu tinh bột. V́ quá tŕnh hấp thu sữa đậu nành khá nhanh sẽ khiến cơ thể dễ đói hơn, ăn kèm với tinh bột sẽ bổ sung năng lượng cần thiết cho các hoạt động trong ngày diễn ra tốt hơn.
Không nên uống quá nhiều sữa đậu nành một lúc, tránh việc hấp thu các dưỡng chất hơn mức cần thiết, gây dư thừa.
Không nên dùng chung sữa đậu nành với trứng v́ Trypsin là tác nhân có thể giảm giá trị dinh dưỡng của cả 2 loại thực phẩm này.
Sử dụng sữa ở dạng nóng hay lạnh đều tốt cho cơ thể nhưng không nên bảo quản sữa trong phích kín trong thời gian quá lâu. Trong môi trường kín khí và nhiệt độ cao có thể sinh ra vi khuẩn không có lợi làm hỏng sữa, có thể gây đau bụng khi sử dụng.
Một số trường hợp không nên sử dụng sữa đậu nành như người mắc chứng thường xuyên tiểu đêm nhiều lần, rối loạn tiêu hóa, suy giảm chức năng thận,... Bản chất của đậu nành có tính hàn nên dễ gây ra các hiện tượng như tiêu chảy, chướng bụng, ợ hơi,… và ảnh hưởng trực tiếp nếu cơ thể đang gặp phải các t́nh trạng sức khỏe không tốt.
VietBF@sưu tập