Máy chụp cộng hưởng từ mạnh nhất thế giới cung cấp những h́nh ảnh đầu tiên về bộ năo con người, đạt đến mức độ chính xác mới khiến giới khoa học kỳ vọng sẽ làm sáng tỏ hơn về trí năo...
Một t́nh nguyện viên tham gia thử nghiệm máy chụp MRI. (Nguồn: AFP)
Iseult - máy chụp cộng hưởng từ (MRI) mạnh nhất thế giới - đă cung cấp những h́nh ảnh đầu tiên về bộ năo con người, đạt đến mức độ chính xác mới khiến giới khoa học kỳ vọng sẽ làm sáng tỏ hơn về trí năo, cũng như những căn bệnh ám ảnh trí năo chúng ta.
Trong vài tháng qua, khoảng 20 t́nh nguyện viên khỏe mạnh đă trở thành những người đầu tiên bước vào máy chụp MRI được Ủy ban Năng lượng nguyên tử (CEA) của Pháp đặt tại khu vực Plateau de Saclay, phía Nam thủ đô Paris - nơi có nhiều công ty công nghệ và trường đại học.
Nhà vật lư Alexandre Vignaud, một thành viên của dự án nói trên, cho biết: “Chúng tôi đă chứng kiến mức độ chính xác chưa từng đạt tới trước đây tại CEA.”
Máy chụp MRI tại đây tạo ra độ từ trường khổng lồ 11,7 Tesla, đơn vị đo được đặt theo tên của nhà phát minh Nikola Tesla. Công suất này cho phép máy ghi lại h́nh ảnh với độ chính xác cao hơn gấp 10 lần so với các máy MRI thường được sử dụng trong bệnh viện, vốn có độ từ trường tối đa ở mức 3 Tesla.
Ông Vignaud đă so sánh các h́nh ảnh do Iseult ghi lại với những h́nh ảnh từ máy chụp MRI thông thường. Ông khẳng định: “Với chiếc máy này, chúng ta có thể nh́n thấy các mạch máu nhỏ nuôi dưỡng vỏ năo hoặc các chi tiết của tiểu năo - điều mà trước đó gần như không thể quan sát được."
Trong khi đó, Bộ trưởng Nghiên cứu Pháp Sylvie Retailleau, một nhà vật lư, cũng nhận định Iseult cho độ chính xác đến mức khó tin và đây là công nghệ đầu tiên trên thế giới sẽ cho phép phát hiện và điều trị tốt hơn các bệnh lư về năo.
Iseult có cấu tạo h́nh trụ dài, cao 5m và chứa một khối nam châm nặng 132 tấn, được cung cấp năng lượng thông qua một cuộn dây mang ḍng điện 1.500 ampe. Thiết kế này là kết quả của 20 năm nghiên cứu hợp tác giữa các kỹ sư người Pháp và người Đức.
Mỹ và Hàn Quốc cũng đang phát triển các máy MRI mạnh tương tự nhưng vẫn chưa bắt đầu quét h́nh ảnh con người. Mục tiêu chính trong các nỗ lực phát triển máy chụp MRI có hiệu suất mạnh này là nhằm cải thiện sự hiểu biết của nhân loại về giải phẫu năo bộ và vai tṛ của từng khu vực năo bộ khi thực hiện các nhiệm vụ cụ thể.
Các nhà khoa học đă sử dụng MRI để chứng minh rằng khi năo nhận biết những thứ cụ thể - như khuôn mặt, địa điểm hoặc từ ngữ, các vùng riêng biệt của vỏ năo sẽ hoạt động.
Ông Nicolas Boulant, Giám đốc khoa học của dự án trên, cho biết việc khai thác sức mạnh của độ từ trường 11,7 Teslas sẽ giúp Iseult “hiểu rơ hơn về mối quan hệ giữa cấu trúc của năo và chức năng nhận thức, chẳng hạn như khi chúng ta đọc sách hoặc thực hiện một phép tính nhẩm.”
Các nhà nghiên cứu hy vọng rằng tiềm năng của Iseult cũng có thể làm sáng tỏ các cơ chế khó nắm bắt đằng sau các bệnh thoái hóa thần kinh như Parkinson hay Alzheimer - hoặc các t́nh trạng tâm lư như trầm cảm hoặc tâm thần phân liệt.
Nhà khoa học Anne-Isabelle Etienvre thuộc CEA giải thích: "Khi chúng ta biết rằng một khu vực cụ thể của năo - trường hợp này là vùng hải mă - có liên quan đến bệnh Alzheimer, chúng ta sẽ nghiên cứu tập trung vào đó, nhằm t́m ra cách thức các tế bào hoạt động ở phần vỏ năo này."
Các nhà khoa học cũng hy vọng có thể phát hiện cách thức một số loại thuốc dùng để điều trị rối loạn lưỡng cực được phân phối qua năo như thế nào, qua đó giúp xác định bệnh nhân nào sẽ phản ứng tốt hơn hoặc tệ hơn với thuốc.
Bà Etienvre nhấn mạnh: "Nếu chúng ta hiểu rơ hơn về những căn bệnh rất nguy hại này, chúng ta sẽ có thể chẩn đoán chúng sớm hơn - và từ đó có phương án điều trị tốt hơn"./.