Mỹ cảnh báo thay đổi chính sách ủng hộ nếu Israel không bảo vệ dân thường

[Romano]

Ngày 4/4, Tổng thống Mỹ Joe Biden đưa ra cảnh báo với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu rằng sự hỗ trợ của Washington trong tương lai đối với quốc gia này trong xung đột tại Gaza sẽ phụ thuộc vào việc Israel bảo vệ dân thường và nhân viên cứu trợ.
Ngày 4/4, Tổng thống Mỹ Joe Biden và Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã có một cuộc điện đàm kéo dài 30 phút. Theo hãng tin AP trích dẫn tuyên bố chính thức của Nhà Trắng sau khi cuộc điện đàm diễn ra, ông Biden “đã nói rõ rằng Israel cần phải công bố và thực hiện một loạt các bước cụ thể, rõ ràng và có thể đo lường được để giải quyết tổn hại dân sự, đau khổ nhân đạo và sự an toàn của nhân viên cứu trợ”.

Cơ quan này cũng nhấn mạnh Tổng thống Biden đã nói rõ rằng: “Chính sách của Mỹ đối với Gaza sẽ được xác định dựa trên đánh giá của chúng tôi về hành động ngay lập tức của Israel đối với những bước đi này”. Ngoài ra, Tổng thống Mỹ cũng thúc giục Thủ tướng Israel về tầm quan trọng và tính cấp bách của “một lệnh ngừng bắn ngay lập tức” để đối lấy 100 con tin vẫn đang bị giam giữ.

Nhà Trắng không nêu cụ thể khía cạnh nào trong chính sách của Mỹ có thể thay đổi nếu Israel không tuân theo các cảnh báo. Tuy nhiên, các chuyên gia nhận định chúng có thể bao gồm những thay đổi trong việc bán thiết bị quân sự cho Israel và sự ủng hộ về mặt ngoại giao của Mỹ trên trường thế giới.

Trong bối cảnh đó, văn phòng của ông Netanyahu đầu ngày 5/4 thông báo Nội các An ninh Israel đã phê duyệt một loạt “các bước ngay lập tức” nhằm tăng cường dòng viện trợ nhân đạo vào Gaza, bao gồm cả việc mở lại một tuyến đường quan trọng đã bị phá hủy trong cuộc tấn công của Hamas ngày 7/10 là cửa khẩu Erez.

Israel cũng khẳng định sẽ cho phép sử dụng cảng Ashdod để xử lý các chuyến hàng viện trợ đến Gaza cũng như cho phép tăng cường các chuyến hàng viện trợ của Jordan qua một tuyến đường bộ khác. Thông báo không nêu chi tiết về số lượng hoặc loại mặt hàng được phép nhập cảnh.

Người phát ngôn Hội đồng An ninh Quốc gia Nhà Trắng Adrienne Watson hoan nghênh các động thái của Thủ tướng Netanyahu, đồng thời nói thêm rằng kế hoạch này “phải được thực hiện đầy đủ và nhanh chóng ngay bây giờ”. Bà Watson nhấn mạnh: “Như Tổng thống đã nói trong cuộc gọi, chính sách của Mỹ đối với vấn đề tại Gaza sẽ được xác định dựa trên đánh giá của chúng tôi về hành động ngay lập tức của Israel đối với những bước nhằm bảo vệ thường dân vô tội và sự an toàn của nhân viên cứu trợ”.

Người phát ngôn An ninh Quốc gia Nhà Trắng John Kirby cũng đưa ra lời kêu gọi Israel thực hiện những thay đổi “hữu hình” và “cụ thể và cho phép viện trợ bổ sung vào Gaza. Ông Kirby nhấn mạnh: “Nếu Israel không có thay đổi nào về chính sách trong cách tiếp cận của họ thì chúng tôi sẽ phải có những thay đổi đối với chính sách của mình”. Theo ông, “có những việc cần phải làm trong bối cảnh có quá nhiều dân thường bị giết”.

Ở một diễn biến khác, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken trong một tuyên bố riêng biệt tại Brussels ngày 4/4 cũng khẳng định: “Nếu Mỹ không thấy những thay đổi cần thấy thì chúng tôi sẽ thực hiện các thay đổi trong chính sách của mình”.

Cuộc trò chuyện giữa các nhà lãnh đạo diễn ra khi tổ chức từ thiện World Central Kitchen do đầu bếp José Andrés thành lập, kêu gọi một cuộc điều tra độc lập về các cuộc không kích của Israel khiến 7 nhân viên của nhóm thiệt mạng khi đang tiến hành phân phát hàng viện trợ tại Gaza, trong đó có một công dân Mỹ.

Tư lệnh quân đội Israel, Trung tướng Herzi Halevi, cho biết cuộc không kích là một sai lầm bắt nguồn từ việc xác định sai mục tiêu trong một cuộc chiến với điều kiện phức tạp. Ông khẳng định việc này “đáng nhẽ không nên xảy ra”, đồng thời nhấn mạnh một cơ quan độc lập sẽ tiến hành một “cuộc điều tra kỹ lưỡng” và sẽ hoàn tất trong những ngày tới.

Tuy nhiên, WCK trước đó đã khẳng định đây là một “cuộc tấn công có chủ đích” của Lực lượng Phòng vệ Israel bất chấp việc tổ chức này đã phối hợp với quân đội nước này về việc di chuyển ô tô viện trợ. Có 3 phương tiện di chuyển nối tiếp nhau bị đốt cháy và phá hủy, cho thấy có nhiều cuộc tấn công có chủ đích với ít nhất một trong số những chiếc xe có in logo của tổ chức từ thiện trên nóc xe để có thể nhận dạng được từ trên không.