Chủ tịch Ủy ban Giám sát và Trách nhiệm Hạ viện Mỹ cáo buộc Qatar "trả lương cho Hamas", khiến quốc gia Trung Đông này phản ứng gay gắt.
Chủ tịch Ủy ban Giám sát và Trách nhiệm Hạ viện Mỹ James Comer ngày 8/4 công bố văn bản cảnh cáo Bộ Tư pháp Mỹ không cung cấp đầy đủ tài liệu về thực thi Đạo luật Đăng ký Đặc vụ Nước ngoài (FARA) đối với hai pháp nhân là công ty mạng xã hội TikTok và đài Al Jazeera.
Ông bày tỏ lo ngại Al Jazeera "đang hoạt động phục vụ tôn chỉ của nước ngoài" nhưng không chịu sự quản lý phù hợp, đồng thời đề cập quan hệ giữa tổ chức Hamas và chính phủ Qatar.
"Al Jazeera liên tục né tránh những trách nhiệm được quy định trong FARA, dù các pháp nhân trực thuộc được cấp kinh phí bởi chính phủ Qatar và đại diện cho chính phủ Qatar. Nhà báo của Al Jazeera liên tục bị hoài nghi có mối liên hệ với hoạt động của Hamas. Qatar cho phép Hamas đặt trụ sở ở Doha, trả lương cho tổ chức này mỗi tháng 30 triệu USD từ năm 2018", Chủ tịch Ủy ban Giám sát và Trách nhiệm Hạ viện Mỹ cho hay.
Hamas bàn giao một con tin Israel cho Hội Chữ thập Đỏ tại Dải Gaza trong đợt trao đổi ngày 30/11/2023. Ảnh: Reuters
Bộ Ngoại giao Qatar lập tức bác bỏ cáo buộc về hỗ trợ tài chính cho Hamas. Cơ quan này lưu ý rằng viện trợ từ Qatar đến Dải Gaza trong những năm qua được thực hiện qua hai hình thức và đều được Israel giám sát.
"Qatar không trả lương cho Hamas. Qatar chỉ đóng góp viện trợ nhân đạo cho Dải Gaza kể từ năm 2018, phối hợp toàn diện với chính phủ Israel", Đại sứ quán Qatar tại Washington ngày 8/4 đăng thông điệp trên mạng xã hội X.
Theo đại sứ quán Qatar tại Washington, số tiền viện trợ được cơ quan quản lý ở Dải Gaza giải ngân "để mua nhiên liệu từ Israel và cung cấp cho nhà máy phát điện trong Dải Gaza". Nhà máy này được giám sát bởi Văn phòng Dự án Dịch vụ của Liên Hợp Quốc (UNOPS), còn mọi giao dịch ở biên giới đều được Israel giám sát.
Từ năm 2021, một phần chương trình viện trợ được phân phát bởi Chương trình Lương thực Thế giới (WFP), với ngân sách 100 triệu USD mỗi năm, hỗ trợ các gia đình thuộc diện đói nghèo ở Gaza. Quá trình giải ngân cũng được Israel giám sát.
"Mỹ từng ủng hộ đóng góp nhân đạo từ Qatar cho Gaza. Năm 2018, Đặc phái viên Trung Đông Jason Greenblatt của Tổng thống Donald Trump đã ca ngợi thỏa thuận Israel - Qatar mở kênh viện trợ cho Dải Gaza, gọi quan hệ đối tác Qatar - Israel mang lại hỗ trợ thiết thực cho nhân dân Gaza", đại sứ quán Qatar nhấn mạnh.
Giới chức Qatar cảnh báo thông tin sai lệch nhắm vào nước này và nỗ lực nhân đạo thời gian qua có thể đe dọa "nỗ lực đàm phán phức tạp" giữa các bên, trong đó Doha đang giữ vai trò trung gian, hướng đến lệnh ngừng bắn tại Dải Gaza và phóng thích con tin Israel.
Israel từng hợp tác chặt chẽ với Qatar trong viện trợ nhân đạo cho Dải Gaza trước khi cuộc chiến với Hamas nổ ra. Trong những tháng đầu chiến sự, Tel Aviv cũng phối hợp với Doha đàm phán thả con tin ở Dải Gaza.
Tuy nhiên, giới chức Israel đã đổi thái độ với Qatar trong 4 tháng gần đây, cho rằng Doha không tạo đủ sức ép lên Hamas để tổ chức này thả toàn bộ con tin. Gia đình các nạn nhân bị Hamas bắt cóc trong vụ tấn công ngày 7/10/2023 cũng cho rằng Qatar không đủ trung lập để tiếp tục làm trung gian đàm phán chủ chốt giữa Israel và Hamas.