Các thành viên EU nhất trí với kế hoạch sử dụng hàng tỷ USD lợi nhuận từ tài sản của ngân hàng trung ương Nga bị đóng băng để hỗ trợ Ukraine.
Lănh đạo của khối 27 quốc gia đă đồng ư xúc tiến kế hoạch, dự kiến giải ngân khoảng 3,3 tỷ USD mỗi năm cho Ukraine. Đăng trên mạng xă hội X ngày 8/5, tài khoản của Bỉ, nước chủ tịch Hội đồng Liên minh châu Âu (EU) năm 2024, cho biết các đại sứ EU đă "đồng ư về nguyên tắc đối với những biện pháp liên quan đến nguồn thu bất thường xuất phát từ tài sản cố định của Nga".
Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen (trái) và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tại Kiev hồi tháng 11/2023. Ảnh: AFP
Theo đó, số tiền sẽ được sử dụng để "hỗ trợ khả năng phục hồi và pḥng thủ quân sự của Ukraine" trong cuộc xung đột với Nga. Đợt đầu tiên dự kiến giải ngân vào tháng 7.
"Không thể có biểu tượng nào mạnh mẽ hơn và không có công dụng nào lớn hơn đối với số tiền đó ngoài việc biến Ukraine và toàn bộ châu Âu trở thành một nơi an toàn hơn để sống", Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen nói thêm.
EU đă đóng băng khoảng 215 tỷ USD tài sản của ngân hàng trung ương Nga giữ trong khối như một phần của lệnh trừng phạt áp đặt lên Moskva v́ chiến dịch quân sự tại Ukraine.
Phương án tịch thu tiền và chuyển cho Ukraine đến nay vẫn bị loại trừ v́ nguy cơ nó có thể làm rung chuyển thị trường quốc tế và làm suy yếu đồng euro. Thay vào đó, các lănh đạo EU quyết định nhắm đến lợi nhuận phát sinh từ số tài sản này, bất chấp cảnh báo về những "hậu quả nghiêm trọng" từ Điện Kremlin.
Theo thỏa thuận sẽ được tŕnh lên các bộ trưởng EU để phê duyệt, 90% tiền lăi được chuyển đến quỹ Cơ sở Ḥa b́nh châu Âu, quỹ trung ương dùng để chi trả vũ khí cho Ukraine, 10% c̣n lại được chuyển đến quỹ Cơ sở Ukraine riêng của EU.
Khoảng 90% tài sản của ngân hàng trung ương Nga bị đóng băng ở EU do tổ chức tiền gửi quốc tế Euroclear, trụ sở tại Bỉ, nắm giữ.
Các nhà ngoại giao cho biết Bỉ đă đồng ư gửi cho Ukraine toàn bộ số tiền thu được từ thuế đánh vào khối tài sản bị đóng băng kể từ khi xung đột nổ ra. Động thái này dự kiến giải phóng thêm hơn 1,8 tỷ USD cho Ukraine trong năm 2024.
Trong khi Nga đang đặt nền kinh tế của ḿnh vào t́nh trạng thời chiến, EU lại chưa thể thực hiện được lời hứa đưa ra vào năm ngoái về việc cung cấp cho Ukraine một triệu quả đạn pháo vào tháng này.
Ngoại trưởng Estonia Margus Tsahkn, nước đang dẫn đầu nỗ lực tăng cường hỗ trợ Ukraine, cho hay thỏa thuận hôm 8/5 nên được coi là "bước đầu tiên" hướng tới việc sử dụng toàn bộ số tài sản bị phong tỏa của Nga.
"Hơn 3 tỷ mỗi năm không là ǵ so với 200 tỷ cần để giúp Ukraine chiến thắng", ông viết trên X.
Phương Tây đă đóng băng tổng cộng khoảng 397 tỷ USD tài sản Nga, 3/4 là tài sản của ngân hàng trung ương, ngoài ra c̣n có du thuyền, bất động sản và những tài sản khác của các nhà tài phiệt thân cận với Tổng thống Vladimir Putin.
VietBF@sưu tập