Đức, Pháp và Ba Lan đang hồi sinh Tam giác Weimar từng bị lăng quên để tăng cường năng lực pḥng thủ của Liên minh châu Âu (EU).
Trong ảnh từ trái qua: Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cùng Thủ tướng Đức Olaf Scholz. Ảnh: DPA
Liên minh gồm Pháp, Đức, Ba Lan h́nh thành năm 1991 có tên Tam giác Weimar vốn đóng băng hoạt động trong những năm gần đây. Tuy nhiên, xung đột Nga-Ukraine đă thay đổi chính sách đối ngoại của Đức và Pháp đối với Nga. Điều này Tam giác Weimar được quan tâm trở lại.
Mối quan hệ giữa 3 quốc gia xấu đi trong giai đoạn 8 năm cai trị của đảng Pháp luật và Công lư (PiS) tại Ba Lan. Chính quyền mới của Ba Lan được đánh giá cởi mở hơn trong hợp tác với châu Âu.
Nhà phân tích Lukasz Jasinski tại Viện Quan hệ Quốc tế Ba Lan nhận định với kênh DW (Đức) rằng những yếu tố này đă mở cửa cơ hội hợp tác cho Tam giác Weimar.
Ông Jasinski lư giải: “Đây là giai đoạn ngắn khi hợp tác nằm trong lợi ích 3 quốc gia, có ư chí chính trị cùng quan điểm và ư tưởng để đưa hợp tác của họ đến mức thực tiễn”. Nhà phân tích này bổ sung rằng mục đích của Tam giác Weimar là gửi thông điệp chính trị mạnh mẽ đến Nga.
Vào tháng 3, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cùng Thủ tướng Đức Olaf Scholz và Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk đă gặp gỡ tại Berlin (Đức) để đổi mới thể thức của Tam tác Weimar đồng thời thảo luận về việc hỗ trợ Ukraine.
Thủ tướng Đức Olaf Scholz (phải) và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tại cuộc họp báo chung ở Berlin ngày 16/2. Ảnh: AFP/TTXVN
Ngày 24/6, tại Paris (Pháp), Bộ trưởng Quốc pḥng Đức, Pháp cùng Ba Lan tuyên bố các bước đi vững chắc nhằm củng cố vai tṛ của châu Âu tại NATO. Đây được coi là kế hoạch B trong viễn cảnh Mỹ không hỗ trợ châu Âu nếu xảy ra tấn công. Giáo sư Carlo Masala tại Đại học Bundeswehr Munich (Đức) phân tích rằng bất kể nhân vật nào giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Mỹ vào tháng 11 tới, châu Âu phải đảm nhận nhiều trách nhiệm hơn. Theo ông, cần xây dựng thêm năng lực như tên lửa hành tŕnh và hệ thống pḥng không.
Bộ trưởng Quốc pḥng Đức Boris Pistorius cùng người đồng cấp Ba Lan và Pháp đă công bố kế hoạch mua tên lửa tầm xa, thiết lập cơ chế để cùng mua vũ khí tấn công chính xác như tên lửa hành tŕnh.
Tên lửa hành tŕnh thường bay ở tầm thấp, khiến radar khó phát hiện chúng. Kho tên lửa hành tŕnh hiện nay của châu Âu bao gồm những hệ thống đă cũ hoặc đắt đỏ như Storm Shadow (Anh), Scalp (Pháp) và Taurus (Đức). Những tên lửa này có tầm bắn vài trăm km.
Một trong những điểm quan trọng từ cuộc họp gần đây nhất của Tam giác Weiman là kế hoạch tổ chức các cuộc tập trận chung. Bộ trưởng Quốc pḥng Ba Lan Wladyslaw Kosiniak-Kamysz sau cuộc gặp cho biết: “Liên minh của Tam giác Weimar đang trở thành thực tế”. Bộ trưởng Quốc pḥng Đức Boris Pistorius bổ sung rằng mục đích là khiến Tam giác Weimar hữu h́nh qua lực lượng vũ trang.
Tam giác Weimar không chỉ chú ư tới mảng vũ khí mà c̣n cả các cuộc tấn công mạng.
Theo ông Jasinski, câu hỏi lớn hiện nay là liệu Tam giác Weimar có thể chịu được “cơn gió” của chính sách chủ nghĩa dân túy tại những quốc gia như Pháp và Đức.