Lượng khách du lịch bằng đường không đă giảm 40-60% vào đầu mùa hè này, thông thường là bắt đầu mùa du lịch cao điểm, chủ yếu là do máy bay tăng cao.
Sự sụt giảm của du lịch hàng không đă ảnh hưởng nặng nề đến toàn bộ ngành du lịch, bao gồm cả các nhà hàng và khách sạn.
Nhà hàng Gold Coast ở thành phố nghỉ dưỡng biển miền Trung Nha Trang cho biết, lượng khách từ miền Bắc, chủ yếu đến bằng đường hàng không, đă giảm khoảng 70% so với đầu mùa hè năm ngoái.
Bà Bùi Thị Hương, đại diện nhà hàng cho biết, những năm trước, khi giá vé máy bay chưa cao như bây giờ, nhà hàng thường xuyên đông khách du lịch suốt mùa hè.
Nhưng hiện tại bà Hương đang lo lắng nhà hàng sẽ mất doanh thu do lượng khách phía Bắc giảm.
Hoàng Anh, chủ một khách sạn 4 sao ở Nha Trang, cũng cho biết lượng khách đến từ Hà Nội trong mùa hè năm nay đă giảm khoảng 60% so với năm ngoái.
Nguyên nhân là do giá vé máy bay quá cao nên khách hàng không c̣n hào hứng đi du lịch nội địa bằng đường hàng không nữa, ông Anh nói.
Từ khi dịch Covid kết thúc, khách sạn chỉ tăng giá khoảng 2-3% và cố gắng hỗ trợ các công ty du lịch.
Trong mùa hè cao điểm này, khách sạn vẫn tràn ngập khách từ miền Nam và miền Trung nhờ giao thông thuận tiện. Tuy nhiên, vào mùa thấp điểm cuối năm, lo sợ khách sạn của ḿnh sẽ mất đi một lượng lớn khách MICE từ phía Bắc nếu giá vé máy bay không có dấu hiệu giảm xuống.
Tại ḥn đảo lớn nhất Việt Nam Phú Quốc, ông Đoàn Minh Tuấn, Giám đốc kinh doanh cửa hàng ngọc trai Ngọc Hiển, cũng cho biết lượng khách từ miền Bắc vào mùa hè năm nay đă giảm 60% so với cùng kỳ năm ngoái.
Các đoàn du lịch miền Bắc thường đông, khoảng vài chục người, ít nhất là đoàn gia đ́nh 4 người, đều mang lại nguồn thu cao cho cơ sở kinh doanh, ông Tuấn nói thêm.
Hiện nay, giá vé máy bay khứ hồi Hà Nội – Nha Trang vào dịp cuối tuần tháng 6 dao động từ 4,2 – 5,4 triệu đồng để có giờ bay tốt.
Theo số liệu từ pḥng vé máy bay Best Price, giá vé máy bay chặng Hà Nội – Nha Trang trong cùng kỳ năm ngoái có giá khoảng 3,1 triệu đồng.
Do giá vé máy bay tăng cao, các công ty du lịch đă chuyển sang chiến lược kinh doanh mới bằng cách phát triển thêm các tour kết nối đường bộ để giúp du khách tiết kiệm chi phí.
Đại diện Công ty Viet Media Travel có trụ sở tại TP.HCM cho biết, các tour nội địa nối chuyến bằng đường hàng không trong mùa hè này chỉ chiếm khoảng 30% tổng lượng đặt chỗ, c̣n lại chủ yếu sử dụng phương tiện đường bộ hoặc đường sắt.
Ông Phạm Anh Vũ, Giám đốc marketing của hăng, cho biết: “Sự thay đổi có thể thấy rơ nhất ở Nha Trang, nơi hàng năm được đông đảo các nhóm khách đến từ Hà Nội lựa chọn nhưng năm nay con số đó đă giảm khoảng 60%.
Khi giá vé máy bay tăng cao tiếp tục thách thức thị trường du lịch nội địa, du khách Việt Nam đă bắt đầu chuyển kế hoạch du lịch sang các điểm đến khác ở châu Á.
Ông Nguyễn Tiến Đạt, Giám đốc điều hành Công ty du lịch AZA có trụ sở tại Hà Nội, cho biết, từ đầu năm đến nay, giá vé máy bay tăng đă khiến các công ty du lịch nhanh chóng thay thế các chương tŕnh du lịch nối chuyến bằng đường bộ, đường sắt nội địa cũng như các tour du lịch nước ngoài tới Thái Lan và Trung Quốc.
Ông Đạt cho biết kịch bản này sẽ tiếp diễn trong những tháng hè c̣n lại nếu giá vé máy bay vẫn ở mức cao.
Gia đ́nh anh chị Đào Lư - Mạnh Khanh (Nam Từ Liêm, Hà Nội) mùa hè này đă chọn điểm đến Ninh B́nh để du lịch. Ban đầu gia đ́nh có ư định đặt tour vào Nha Trang 3 ngày 2 đêm nhưng phải thay đổi ư định v́ giá tour cao hơn hẳn do vé máy bay nội địa tăng. Chị Đào Lư thông tin, gia đ́nh 9 người lớn, 2 trẻ em đă chọn lái xe ô tô đến Ninh B́nh, kinh phí chỉ bằng 1/3 so với tour đi Nha Trang.
Thay v́ đi du lịch xa, năm nay, gia đ́nh anh chị Lê Thảo Nguyên - Mạc Nam Khánh chọn đưa con về quê chồng (Quỳnh Lưu, Nghệ An), cũng có biển và resort nghỉ dưỡng, tiện thăm ông bà nội. Du lịch ở khu vực này chưa phát triển quá mức, dịch vụ cũng vừa phải nhưng bù lại chi phí tương đối rẻ và tiện đi lại. Gia đ́nh chỉ mất khoảng 4 - 5 giờ lái xe ô tô, vừa đi vừa nghỉ, tiện hơn so với đi bằng máy bay nhưng lại phải cất cánh vào giờ khuya muộn, bất tiện với gia đ́nh có người già, trẻ nhỏ.
Khảo sát ở nhiều đơn vị lữ hành về tour du lịch hè 2024 cho thấy, khách từ Hà Nội và các tỉnh, thành phố phía Bắc không ưu tiên lựa chọn các điểm xa như: Phú Quốc (Kiên Giang), Nha Trang (Khánh Ḥa), Quy Nhơn (B́nh Định), Phan Thiết (B́nh Thuận), Phú Yên… Đa phần khách chuyển hướng tới những điểm đến cự ly gần, tương đối dễ di chuyển bằng ô tô như: Thiên Cầm (Hà Tĩnh), Cửa Ḷ (Nghệ An), Sầm Sơn (Thanh Hóa), Hạ Long (Quảng Ninh), Ninh B́nh, Hải Tiến (Thanh Hóa)… Do đó, lượng khách đặt tour nội địa có đi đường hàng không giảm sút so với cùng kỳ, nếu có th́ hầu hết chọn tour ra các nước trong khu vực ASEAN như Thái Lan, Singapore hoặc sang Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản... Nguyên do là vé máy bay trong nước ở mức khá cao hơn so với ra nước ngoài, ảnh hưởng đến giá tour cũng như lựa chọn của du khách.
Từ 15/6 đến 15/7, tỷ lệ đặt chỗ trên các đường bay nội địa từ Hà Nội và TP.HCM chỉ đạt khoảng trên 50% vào các ngày cận kề và cuối tuần, và giảm xuống 20% - 40% vào các ngày giữa tuần.
Những đường bay du lịch nổi tiếng như Hà Nội - Quy Nhơn, Hà Nội - Phú Quốc, TP.HCM - Nha Trang có tỷ lệ đặt chỗ cao hơn, nhưng vẫn không đạt mức kỳ vọng.
Chẳng hạn, tuyến Hà Nội - Quy Nhơn đạt 80,7% vào ngày 15/6 nhưng giảm xuống 72,5% vào ngày 16/6; Hà Nội - Phú Quốc đạt 74,9% vào ngày 15/6.
Giá vé máy bay vẫn ở mức cao so với thu nhập của người dân. Mặc dù giá vé đă giảm so với đầu năm, chi phí di chuyển bằng đường hàng không hiện chiếm khoảng 50% tổng chi phí cho cả chuyến đi, tăng từ 30% trước đây.
Kinh tế suy giảm và thu nhập giảm sút khiến người dân thắt chặt chi tiêu, cắt giảm các khoản chi cho du lịch. Thay v́ bay, nhiều người chọn các điểm đến gần hơn hoặc sử dụng ô tô và tàu hỏa để tiết kiệm chi phí.