Trưa ngày 21/7/2023, Tổng thống Joe Biden bước lên bục phát biểu trong Pḥng Roosevelt của Nhà Trắng và tuyên bố: "Tôi là AI". Khi đó, phát ngôn này của ông nhận được tràng cười từ những người tham gia.
Tuy nhiên, chỉ một năm sau, đây không c̣n là chuyện đùa, khi ngày càng nhiều người lan truyền thuyết âm mưu cho rằng Joe Biden thật đă bị AI thay thế.
Trước đó, hàng loạt thuyết âm mưu vô căn cứ về tính mạng Tổng thống Joe Biden được đồn đoán, lan truyền khắp các mạng xă hội. Đơn cử như một podcaster tung tin Tổng thống Biden “đang hấp hối hoặc có thể đă chết”. Một MC trên kênh Newsmax đă yêu cầu “bằng chứng chứng minh Biden vẫn c̣n sống”. Một nghị sĩ đảng Cộng ḥa lại đặt nghi vấn trên mạng xă hội: “Có ai nghĩ rằng Biden đă chết không?”
Đến khi ông Biden xuất hiện trở lại vào cuối tháng 7 sau khoảng thời gian cách ly v́ mắc Covid-19, nhiều người vẫn không tin vào sự thật này và vịn vào các công nghệ AI làm bằng chứng.
Thuyết âm mưu chồng thuyết âm mưu
Trên thực tế, thuyết âm mưu về AI đóng giả các chính trị gia đă xuất từ lâu. Ngay sau khi công nghệ video deepfake, âm thanh AI và ảnh 3D trở nên phổ biến, những người lan truyền thuyết âm mưu luôn đặt nghi vấn về những lần xuất hiện công khai của chính khách.
Nhờ công nghệ kỹ thuật này liên tục được cải thiện chất lượng, giờ đây mọi tệp âm thanh hoặc video đều có thể bị coi là giả mạo và không ít người sẽ tin vào điều đó.
Kiểu suy nghĩ đó đă dẫn đến loạt bài đăng đầy nghi vấn của một KOL vào ngày 24/7 - lần đầu tiên ông Biden xuất hiện trước công chúng sau khi mắc Covid-19. “Điều ǵ sẽ xảy ra nếu h́nh ảnh AI 3D của Joe Biden gặp trục trặc trong buổi phát sóng và ông ấy biến mất trong ṿng vài giây?”, trích nội dung bài viết. Bài đăng này được truy cập hơn 78.000 lần.Công ty chuyên theo dơi thông tin sai lệch online NewsGuard đă xác định có đến 19 tài khoản trên X (trước đây là Twitter) lan truyền thông tin ông Biden có khả năng đă chết hoặc cận kề cái chết. Khi ông Biden xuất hiện, hầu hết đều phớt lờ hoặc đưa ra nhiều thuyết âm mưu hơn. Chỉ một số ít thừa nhận họ đă sai.
Cụ thể, chỉ trong ṿng 1 tuần, có đến 500.000 bài viết trên X liên quan đến ông Biden, chứa từ “đă chết”, cùng hơn 4 triệu lượt tương tác với các bài viết đó. 2 trong số những bài đăng nổi tiếng nhất, ủng hộ thuyết âm mưu này nhận được hơn 85 triệu lượt xem.
Trong thời gian cách ly, Biden đă gọi điện tới một sự kiện tranh cử của Phó Tổng thống Kamala Harris. Ngay lập tức, một video được lan truyền trên X, nói rằng âm thanh của cuộc gọi đều là giả. Họ cho rằng nó được tạo ra bởi các công cụ nhân bản giọng nói do ElevenLabs cung cấp. Video đă nhận được hơn 8 triệu lượt xem.
Vài ngày sau, khi Biden hết thời gian cách ly và có bài phát biểu trước cả nước Mỹ, những người theo thuyết âm mưu cũng cho rằng đây rơ ràng là sản phẩm của AI, v́ da của Biden “trông quá vàng”.
Nói với New York Times, tài khoản Terrence K. Williams lan truyền thuyết âm mưu vẫn tin rằng “Joe Biden sắp chết”. KOL Laura Loomer phe cánh hữu tuyên bố: “Tôi vẫn giữ nguyên lập trường của ḿnh”. Cô cho biết khi viết rằng ông Biden “bị bệnh nan y”, cô muốn ám chỉ ông ấy chỉ c̣n sống “một năm hoặc ít hơn một năm”.
Stew Peters, một KOL đồng thời là người dẫn chương tŕnh radio Mỹ, khẳng định rằng chính quyền của ông Biden vẫn chưa cung cấp “bằng chứng ông ấy vẫn c̣n sống”.
Nhiều người thích nghe thuyết âm mưu, dù biết nó là giả
Theo New York Times, 10 trong số 19 tài khoản này vẫn tiếp tục gieo rắc nghi ngờ về ông Biden, ngay cả khi Tổng thống Mỹ xuất hiện trước công chúng. Tài khoản này đồn đoán rằng ông bị bệnh nan y hoặc đang sử dụng “người đóng thế”, “AI” để xuất hiện trước công chúng.
Theo các phóng viên và biên tập viên tại NewsGuard, số lượt đề cập đến thuật ngữ “thế thân” trên X từ ngày 23-25/7 đă tăng 74% so với 2 ngày trước đó.
Podcaster Charlie Kirk theo phe cánh hữu là một trong những người đầu tiên lan truyền thông tin trên X rằng ông Biden đă chết hoặc sắp chết. Bài viết của ông về thuyết âm mưu này được đăng vào ngày 22/7 và nhận hơn 24 triệu lượt xem.
Sau bài phát biểu của Biden vào ngày 24/7, ông Kirk lại dấy lên một số nghi ngờ, cho rằng tổng thống vẫn c̣n giấu nhiều điều và hỏi: “Tại sao Biden lại cúi đầu?”.Tất cả các tài khoản lan truyền thuyết âm mưu đều có số người theo dơi tăng đột biến từ ngày 22/7.
Kirk đă có thêm 50.000 người theo dơi trên X chỉ trong 2 ngày sau bài viết vào ngày 22/7. Trước đó, mức tăng trung b́nh của tài khoản này là khoảng 2.000 lượt/ngày, theo dữ liệu từ công ty giám sát mạng xă hội Social Blade.
“Dường như những KOL này không mất đi sức ảnh hưởng ngay cả khi họ mắc sai lầm trắng trợn. Điều này cho thấy mọi người thích tin vào những thông tin sai lệch, ngay cả khi họ phát hiện ra rằng nó không chính xác. Họ sẽ tin nếu những tin đồn đó đúng với những định kiến, niềm tin sẵn có của họ”, Darrell West, thành viên tại Trung tâm Đổi mới Công nghệ của Viện Brookings, nhận định.
Bên cạnh đó, một số tài khoản nhất quyết không cập nhật tin tức mới sau khi Biden xuất hiện. Họ chuyển sang tấn công các thành viên đảng Dân chủ và Phó tổng thống Kamala Harris với hàng chục bài đăng mỗi ngày. Họ muốn chôn vùi các thuyết âm mưu sai lầm trước đó.
“Giữa chu kỳ dồn dập và thị trường truyền thông đầy lỗ hổng như hiện nay, rất khó để buộc mọi người phải chịu trách nhiệm về những điều họ đă nói trong quá khứ”, NewsGuard kết luận.
|