Theo như thông tin từ các hăng truyền thông Mỹ, ứng cử viên Donald Trump đă được đa số đại cử tri ủng hộ tại hầu hết các bang chiến trường. Đảng Cộng ḥa cũng đă giành lại quyền kiểm soát Thượng viện từ tay đảng Dân chủ. Nhưng ông Donald Trump phát biểu trước những người ủng hộ vào sáng sớm mới đây sau khi kết quả bầu cử trở nên rơ ràng.
Trước cuộc bầu cử Mỹ vào thứ Ba, các cáo buộc về gian lận cử tri tràn ngập trên mạng xă hội - nhưng khi chiến thắng của Donald Trump dần rơ ràng, những lời bàn tán này phần lớn lắng xuống.
Tuy nhiên, các cáo buộc không hoàn toàn chấm dứt.
Một số nhân vật và tổ chức có ảnh hưởng thuộc cánh hữu, tiếp tục lan truyền các câu chuyện về 'gian lận' và một cuộc bỏ phiếu bị 'dàn xếp', chỉ ra các số liệu bỏ phiếu chưa hoàn tất và lặp lại các thuyết âm mưu đă bị bác bỏ về cuộc bầu cử năm 2020.
Những người ủng hộ Đảng Dân chủ thất vọng cũng đă phát triển các thuyết gian lận cử tri chưa được chứng minh, một số trong đó đă lan truyền rộng răi trên X và các nền tảng khác.
Mức độ lan tỏa của các bài đăng này không sánh được với lượng nội dung khổng lồ đă xuất hiện sau khi Trump thua cuộc bầu cử năm 2020.
Và khi không có sự ủng hộ từ ứng cử viên thất bại Kamala Harris hay các quan chức khác của Đảng Dân chủ, khả năng h́nh thành một phong trào quy mô lớn tương tự như chiến dịch 'Ngăn chặn Đánh cắp' cách đây bốn năm, vốn đă dẫn đến cuộc bạo loạn tại Điện Capitol Hoa Kỳ, dường như rất mong manh.
Những cáo buộc về gian lận diễn ra như thế nào vào ngày bầu cử?
BBC đă theo dơi một làn sóng lớn các cáo buộc gian lận trước bầu cử, kéo dài từ ngày bầu cử cho đến đêm bầu cử hôm 6/11.
Các cáo buộc này bao gồm việc cho rằng phiếu bầu đă bị 'đánh cắp' ở một số bang chiến trường quan trọng, trong đó có những trường hợp phóng đại quan điểm về các sự kiện có thật để củng cố những lời buộc tội
Ngay từ đầu ngày bầu cử ở Cambria County, Pennsylvania, một khu vực thành tŕ của Đảng Cộng ḥa, đă có sự cố khi các máy bỏ phiếu bị trục trặc.
Các vấn đề này đă được khắc phục và giờ bầu cử ở các khu vực bị ảnh hưởng được kéo dài thêm.
Tuy nhiên, nhiều người trên mạng ngay lập tức đă dùng câu chuyện này để nói rằng có những hoạt động mờ ám đang diễn ra.
Một bài đăng lúc 08:45 giờ địa phương vào thứ Ba 5/11 viết: 'Cuộc bầu cử đang bị đánh cắp!'
Các tin đồn khác cũng được lan truyền trong các bài đăng xuất hiện suốt cả ngày, bao gồm một bài vào khoảng 14:00, tuyên bố rằng các lá phiếu ở Delaware County, Pennsylvania, đă được đánh dấu sẵn cho Kamala Harris.
Tại Milwaukee, thành phố lớn nhất ở bang chiến trường Wisconsin, các quan chức phụ trách bầu cử đă quyết định kiểm lại khoảng 30.000 lá phiếu v́ lư do 'thận trọng tối đa', sau khi cửa sau của các máy bỏ phiếu bị mở.
Sau khi việc kiểm phiếu hoàn tất, kết quả cho thấy sự ủng hộ đối với Harris đă giảm so với Joe Biden bốn năm trước.
Giống như nhiều người ủng hộ Trump, những người ủng hộ Harris đă chỉ ra các sự kiện có thật nhưng không phổ biến - như các vụ hỏa hoạn tại các thùng bỏ phiếu ở Washington và Oregon, cùng một loạt các mối đe dọa bom giả đă làm gián đoạn bầu cử tại một số điểm bỏ phiếu vào ngày bầu cử - như là bằng chứng của gian lận cử tri trên diện rộng.
Tuy nhiên, không có bằng chứng nào cho thấy các sự cố này đă thay đổi đáng kể kết quả bỏ phiếu hoặc làm thay đổi kết quả chung cuộc.
Một số bài đăng từ các nhà hoạt động của Đảng Dân chủ bày tỏ sự nghi ngờ kết quả đă lan truyền và được hàng triệu người xem trên X và các nền tảng khác.
Pam Keith, một người ủng hộ Harris ở Florida, đă đăng ḍng: 'Liệu các máy bỏ phiếu có bị hack để chuyển các con số từ Harris sang Trump không?'
Tin nhắn của bà đă được xem hơn một triệu lần trên X, theo số liệu từ trang này.
BBC đă liên hệ với bà để đề nghị b́nh luận về việc này.
Tuy nhiên, khác với chiến dịch của Trump vào năm 2020, chiến dịch của Harris và các quan chức cấp cao của Đảng Dân chủ không ủng hộ các cáo buộc gian lận phiếu bầu hay gian lận cử tri.
Vào ngày bầu cử, các tin đồn về gian lận cũng xuất phát từ chính Tổng thống đắc cử Trump, người đă nhiều lần, ngay từ đầu sự nghiệp chính trị của ḿnh, nói rằng hệ thống bỏ phiếu đă bị dàn xếp không công bằng nhằm gây bất lợi cho ông.
Ngay sau 16:30, Trump đă đăng trên mạng xă hội của ḿnh, Truth Social: 'Có rất nhiều lời bàn tán về gian lận trên diện rộng ở Philadelphia. Lực lượng thực thi pháp luật đang đến!!!'
Tổng thống đắc cử hiện tại không đưa ra chi tiết nào và Sở Cảnh sát Philadelphia đă thông báo với BBC Verify rằng họ không biết ông Trump đang ám chỉ điều ǵ.
Seth Bluestein, Ủy viên Thành phố của Đảng Cộng ḥa ở Philadelphia, đă đăng trên X: "Không có chút sự thật nào về cáo buộc này. Đây lại là một ví dụ khác của thông tin sai lệch. Việc bỏ phiếu ở Philadelphia đă diễn ra an toàn và bảo mật."
Trump không tiếp tục nhắc lại các cáo buộc gian lận kể từ ngày bầu cử.
Chúng tôi đă liên hệ với một số tài khoản có ảnh hưởng lớn thường xuyên đăng tải về các cáo buộc gian lận bầu cử trong suốt quá tŕnh vận động bầu cử, nhưng không ai trong số họ phản hồi.
Cùng với công ty dữ liệu NodeXL, BBC đă theo dơi các tài khoản tương tác với Donald Trump, Donald Trump Jr, Eric Trump, Lara Trump và Elon Musk trên X quanh ngày bầu cử.
Các bài đăng đề cập đến gian lận bầu cử đạt đỉnh vào lúc 15:00 EST ngày 5/11 (tức 3 giờ sáng giờ Việt Nam ngày 6/11) - nhưng sau đó giảm mạnh vào buổi tối và vào ngày hôm sau khi các cuộc bỏ phiếu kết thúc và kết quả bắt đầu được công bố
Các cáo buộc vẫn tiếp tục lan truyền
Tuy nhiên, một số tổ chức và nhà hoạt động trước đây từng thúc đẩy các cáo buộc gian lận bầu cử vẫn tiếp tục lặp lại các tin đồn đă bị bác bỏ, ngay cả sau khi kết quả trở nên rơ ràng.
Emerald Robinson, một cựu phóng viên của các đài truyền h́nh cánh hữu, một người có ảnh hưởng ủng hộ Trump với hơn 750.000 người theo dơi trên X, khẳng định rằng Đảng Dân chủ đang 'gian lận ngay lúc này' và đăng bài: 'Tôi luôn nói với mọi người rằng các máy bỏ phiếu đă bị dàn xếp!'
Nh́n chung, phản ứng từ các nhóm và người có ảnh hưởng ủng hộ Trump, những người trước đây đă phóng đại các cáo buộc gian lận bầu cử, thay đổi từ im lặng về vấn đề này cho đến việc tiếp tục khẳng định rằng cuộc bầu cử năm 2020 đă bị gian lận.
BBC đă liên hệ với bà Robinson để hỏi b́nh luận của bà.
Một người ủng hộ Kamala Harris đầy thất vọng. Một số người ủng hộ Đảng Dân chủ đă lan truyền các cáo buộc không có bằng chứng sau thất bại của Harris.
Các thuyết âm mưu dựa trên số lượng phiếu bầu
Trong một trường hợp khác, một biểu đồ được lan truyền rộng răi trên mạng chỉ ra rằng có sự sụt giảm mạnh trong tổng số phiếu bầu năm 2024 so với năm 2020.
Nhiều người dựa vào các con số này như là 'bằng chứng' của gian lận.
Nhà b́nh luận bảo thủ Dinesh D'Souza, một người ủng hộ Trump và đă đưa ra các lư thuyết gian lận bầu cử, đă đăng bài vào ngày sau cuộc bầu cử: "Kamala nhận được 60 triệu phiếu bầu vào năm 2024. Liệu có ai thật sự tin rằng Biden nhận được 80 triệu phiếu bầu vào năm 2020 không? Những cử tri Dân chủ 20 triệu đó đi đâu? Sự thật là, họ chưa bao giờ tồn tại."
Tuy nhiên, biểu đồ và các con số đang lan truyền trên mạng dựa trên tổng số phiếu sơ bộ. Con số vẫn tiếp tục tăng lên khi kết quả cuối cùng vẫn đang được tính toán.
Hiện tại, Harris đă nhận được hơn 69 triệu phiếu bầu, trong khi Trump có hơn 73 triệu phiếu.
Tính đến thứ Sáu, vẫn c̣n dưới hai triệu phiếu bầu chưa được đếm trên toàn quốc, ở các bang bao gồm Arizona và California, theo Reuters.
BBC đă liên hệ với ông D'Souza để đề nghị b́nh luận về bài đăng nói trên của ông.
Các con số này cũng đang thúc đẩy các thuyết âm mưu từ những người ủng hộ Harris, những người đang tự hỏi các cử tri 'mất tích' của họ đâu - và bỏ qua thực tế rằng tỷ lệ cử tri và sự ủng hộ của họ thường thay đổi, đôi khi là một sự thay đổi đáng kể, giữa các cuộc bầu cử.
Những người ủng hộ trung thành từ hai đảng cũng đang nhắm vào sự khác biệt trong tổng số phiếu bầu của Harris và các đảng viên Dân chủ khác chạy đua vào các ghế Thượng viện.
Tuy nhiên, cử tri Mỹ không bị bắt buộc phải ủng hộ các ứng cử viên của chỉ một đảng, và việc 'chia phiếu' - bỏ phiếu cho các ứng cử viên từ các đảng khác nhau trong các cuộc bầu cử khác nhau - mặc dù ngày càng ít, nhưng vẫn khá phổ biến trong chính trị Mỹ.
Công cụ theo dơi tỷ lệ cử tri của Đại học Florida cho thấy tỷ lệ cử tri tham gia bầu cử thấp hơn một chút vào năm 2024 so với năm 2020 - 62,5% so với hơn 66%.