Cuộc xung đột giữa Ukraine và Nga tiếp tục leo thang khi các lực lượng của Ukraine mở rộng hoạt động quân sự vào sâu trong lănh thổ Nga, trong khi Moscow tăng cường các cuộc tấn công ở khu vực Donetsk.
Theo Al-Jazeera, cuộc chiến đang bước vào giai đoạn khốc liệt với những chiến lược mới từ cả hai phía.
Tấn công bất ngờ tại Kursk
Ukraine đă tiến hành một cuộc phản công bất ngờ tại khu vực Kursk, bên trong lănh thổ Nga. Các lực lượng Ukraine, xuất phát từ căn cứ tại Sudzha, đă tiến về phía bắc và phía đông, chiếm giữ các khu định cư như Berdin, Russkoye Porechnoye, và Novosotnitsky. Những khu vực này nằm dọc theo tuyến đường chính nối Sudzha với thành phố Kursk, thủ phủ của khu vực.
Ukraine tiến hành phản công tại Kursk, chiếm các khu định cư chiến lược, sử dụng xe bọc thép, chiến tranh điện tử và HIMARS - Ảnh: Reuters
Theo các blogger quân sự Nga, Ukraine đă sử dụng các chiến thuật tấn công hiệu quả, bao gồm các đợt tấn công quy mô nhỏ được hỗ trợ bởi xe bọc thép và hệ thống chiến tranh điện tử (EW) để làm suy yếu máy bay không người lái (UAV) của Nga. Các hệ thống HIMARS của Ukraine cũng được triển khai để cản trở quân tiếp viện của Nga.
Tại thành phố Kursk, các vụ nổ lớn đă được ghi nhận tại một căn cứ kỹ thuật hàng không, nơi chính quyền địa phương cho biết đă bắn hạ một số tên lửa Ukraine. Tuy nhiên, một số tên lửa đă vượt qua hệ thống pḥng không và gây thiệt hại. Các nhà phân tích nhận định Ukraine đang kết hợp các chiến thuật vũ trang hiện đại, bao gồm tên lửa tầm xa và máy bay không người lái, để làm suy yếu hậu phương của Nga.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy cho biết các hoạt động tại Kursk đă làm giảm áp lực lên các khu vực chiến sự khác như Donetsk, Sumy, và Zaporizhia. Ông nhấn mạnh rằng việc giữ chân lực lượng Nga tại Kursk là một phần quan trọng trong chiến lược quốc pḥng của Ukraine.
Về phần ḿnh, hăng thông tấn Nga TASS dẫn lời Alexander Mikhailov, chuyên gia phân tích chính trị-quân sự nhận định Ukraine đang dồn lực phản công tại khu vực Kursk nhằm tạo ảnh hưởng trước lễ nhậm chức của Tổng thống Donald Trump vào ngày 20.1. Tuy nhiên, Mikhailov cho rằng chiến dịch này đă trở thành một thất bại nghiêm trọng.
Mikhailov nhấn mạnh mục tiêu của Kyiv là tạo ra một h́nh ảnh thành công chiến lược và chính trị để phục vụ lợi ích của Mỹ, đặc biệt là của chính quyền Mỹ sắp tới. Ông Mikhailov nhận định Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đang sử dụng tất cả nguồn lực sẵn có cho chiến dịch tại Kursk, nhưng những nỗ lực này chỉ dẫn đến tổn thất nặng nề.
Ngoài ra, Mikhailov cáo buộc truyền thông phương Tây thường xuyên đưa tin không chính xác, tạo cảm giác rằng Ukraine đạt được các thành công quân sự ở khu vực này.
Nga và Ukraine tăng cường đầu tư vào công nghệ quân sự
Ukraine đang tập trung vào việc tăng cường năng lực quốc pḥng thông qua các hệ thống không người lái và tên lửa tầm xa. T́nh báo quân sự Ukraine cho biết các máy bay không người lái trên biển Magura V của họ đă bắn hạ hai trực thăng Mi-8 của Nga vào cuối tháng 12 năm 2024. Đây là một minh chứng cho chiến thuật sử dụng máy bay không người lái để săn mục tiêu trên không của Ukraine.
UAV của lực lượng Ukraine - Ảnh: Reuters
Tổng tư lệnh quân đội Ukraine, Oleksandr Syrskii, cho biết lực lượng của ông đang thành lập các lữ đoàn đặc biệt dành riêng cho các hệ thống không người lái. Theo ông, trong tháng 12. 2024, lực lượng pḥng vệ Ukraine đă sử dụng máy bay không người lái để tấn công hơn 54.000 mục tiêu, trong đó gần một nửa được thực hiện bởi các máy bay không người lái kamikaze.
Ukraine cũng công bố kế hoạch sản xuất 30.000 máy bay không người lái tầm xa và 3.000 tên lửa hành tŕnh trong năm 2025. Dự án "Vũ khí chiến thắng" của Ukraine bao gồm các hợp đồng dài hạn để tăng cường năng lực quốc pḥng lên 30 tỉ USD, so với mức 7 tỉ USD năm 2024.
Trong khi đó, Fly Drone, một công ty phát triển dịch vụ kỹ thuật số của Nga đă triển khai hệ thống laser chống UAV lái tại một nhà máy thuộc lĩnh vực nhiên liệu và năng lượng. Tổng giám đốc Nikita Danilov cho biết hệ thống này có khả năng tự động phát hiện, theo dơi, nhận dạng và tấn công máy bay không người lái với độ chính xác cao, bất kể vật liệu cấu trúc của mục tiêu.
Hệ thống laser nhỏ gọn có thể được sử dụng trong các ṭa nhà cố định hoặc di động, và đă được thử nghiệm thành công vào cuối năm 2024. Công ty hiện đang triển khai hệ thống chống máy bay không người lái Rubicon tại một cơ sở quan trọng của Nga.
Danilov nhấn mạnh rằng bảo vệ cơ sở hạ tầng quan trọng khỏi các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái đ̣i hỏi việc áp dụng các công nghệ tiên tiến, không chỉ để dự đoán mà c̣n vô hiệu hóa hoặc phá hủy vật lư máy bay không người lái.
Nga tiếp tục tiến công vào Donetsk
Trong khi Ukraine mở rộng chiến dịch tại Kursk, Nga đă tập trung lực lượng vào Donetsk. Các lực lượng Nga đă tiến hành nhiều cuộc tấn công vào hai khu vực chiến lược là Pokrovsk và Myrnohrad. Chỉ trong ngày 9.1, Nga đă thực hiện 26 cuộc tấn công trên một mặt trận dài 45km, và tổng cộng 176 cuộc giao tranh đă diễn ra trên toàn bộ chiến tuyến.
Lực lượng Ukraine bắn pháo về phía quân Nga tại Donetsk - Ảnh: Reuters
Các lực lượng Ukraine tại Donetsk báo cáo rằng Nga đang sử dụng các chiến thuật mới, giảm sử dụng xe bọc thép và thay thế bằng xe dân dụng và xe buggy. Các quan chức Ukraine cho rằng điều này có thể do Nga thiếu xe bọc thép hoặc muốn tăng khả năng cơ động trong các trận đánh.
Mặc dù vậy, Nga đă đạt được một số tiến bộ, với các vị trí của họ cách Pokrovsk chỉ 1,5 km. Tuy nhiên, các lực lượng Nga vẫn duy tŕ khoảng cách an toàn với các hệ thống chống tăng của Ukraine, điều này làm giảm hiệu quả của các cuộc tấn công bằng xe bọc thép.
Trong một tuyên bố hôm 9.1, Bộ Quốc pḥng Nga cho biết rằng kíp lái pháo tự hành kéo 2A65 Msta-B thuộc nhóm tác chiến trung tâm đă tiêu diệt một sở chỉ huy của Ukraine tại khu định cư Krasnoarmeisk gần Pokrovsk bằng đạn dược chính xác cao Krasnopol-M2.
Theo thông tin, tọa độ mục tiêu được cung cấp bởi các đơn vị trinh sát và điều khiển máy bay không người lái. Kíp pháo binh đă sử dụng pháo Msta-B để bắn trúng nhóm quân nhân Ukraine từ khoảng cách hơn 15km bằng hỏa lực chính xác. Sau khi hoàn thành nhiệm vụ, các quân nhân nhanh chóng ngụy trang khẩu pháo và t́m chỗ ẩn nấp. Việc điều chỉnh hỏa lực và xác nhận mục tiêu bị tiêu diệt được thực hiện thông qua máy bay không người lái Orlan-30.
Bộ Quốc pḥng Nga nhấn mạnh rằng đạn dược Krasnopol-M2, thuộc thế hệ mới, đă đảm bảo độ chính xác cao trong việc tấn công mục tiêu. Việc sử dụng loại đạn này được đánh giá là yếu tố quan trọng giúp gia tăng hiệu quả chiến đấu.
Tương lai không chắc chắn
Tương lai của cuộc xung đột giữa Nga và Ukraine vẫn chưa rơ ràng khi cả hai bên đều đang phải đối mặt với những thách thức lớn. Mặc dù Nga đă thay thế được binh lính trên chiến trường, khả năng bổ sung thiết bị quân sự của họ vẫn là một câu hỏi chưa có lời giải đáp rơ ràng. Theo Bộ Quốc pḥng Ukraine, Nga đă mất hàng ngh́n xe tăng và xe bọc thép kể từ khi chiến tranh bắt đầu. Để bù đắp, nhiều xe tăng cũ thời Liên Xô đă được đưa ra sử dụng, nhưng t́nh trạng kỹ thuật và số lượng khả dụng của chúng vẫn chưa được xác định rơ.
Các binh lính thuộc một đơn vị tác chiến của Ukraine - Ảnh: Washington Post
Các chuyên gia từ Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (IISS) ước tính rằng kho xe tăng của Nga có thể đủ dùng trong hai đến ba năm tới. Tuy nhiên, h́nh ảnh vệ tinh cho thấy một phần đáng kể các xe tăng trong kho đang ở trạng thái không thể sử dụng ngay mà cần phải sửa chữa hoặc nâng cấp đáng kể.
Cuộc chiến đang bước vào giai đoạn nhạy cảm khi cả hai bên đều nỗ lực củng cố vị thế của ḿnh trước bất kỳ cuộc đàm phán ḥa b́nh nào. Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump đă cam kết chấm dứt chiến tranh trong năm nay, có thể thông qua một thỏa thuận ngừng bắn. Tuy nhiên, phía Ukraine nhấn mạnh rằng bất kỳ thỏa thuận ḥa b́nh nào cũng cần bao gồm lộ tŕnh để Ukraine gia nhập NATO. Đây được xem là một yếu tố quan trọng để đảm bảo an ninh lâu dài cho quốc gia này.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky vẫn bày tỏ sự lạc quan, hy vọng vào sự hỗ trợ liên tục từ cộng đồng quốc tế, đặc biệt là các quốc gia châu Âu. Ông kêu gọi việc tăng cường hợp tác để bảo vệ lợi ích chung và đối phó với các hành động của Nga.
Trong bối cảnh t́nh h́nh chiến sự tiếp tục diễn biến phức tạp, Ukraine đă chứng minh khả năng tận dụng công nghệ và chiến thuật hiện đại để đối đầu với lực lượng Nga. Tương lai của cuộc xung đột không chỉ phụ thuộc vào chiến lược của các bên mà c̣n vào mức độ cam kết và hỗ trợ từ cộng đồng quốc tế.