Sự nghiệp lẫy lừng và những tranh căi xung quanh vua Càn Long
Ḍng chảy lịch sử chứng kiến biết bao sự thăng trầm của quyền lực. Có những người, trong thời kỳ trị v́ của ḿnh, đă để lại dấu ấn sâu đậm, khiến hậu thế măi nhớ đến công và tội của họ.
Trong lịch sử nhà Thanh, Càn Long là một vị hoàng đế nổi bật. Ông kế thừa sự quyết đoán và trí tuệ từ hai vị vua tiền nhiệm là Khang Hy và Ung Chính, đưa nhà Thanh đến thời kỳ thịnh trị.
Trong lịch sử nhà Thanh, Càn Long là một vị hoàng đế nổi bật. (Ảnh: Sohu)
Ông có nhiều đóng góp xuất sắc cho đất nước và được dân chúng hết mực kính trọng. Lịch sử ghi nhận công ơn và trí tuệ của ông đối với quốc gia và dân chúng, khiến ông trở thành một trong những vị vua được ngưỡng mộ nhất. Chính v́ vậy, rất nhiều tác phẩm văn học và phim ảnh đă lấy cảm hứng từ Càn Long, khắc họa h́nh tượng của ông một cách sống động.
Tuy nhiên, dung mạo thật sự của vị vua vĩ đại này lại là một bí ẩn. Mặc dù sử sách ghi chép lại công lao và sự nghiệp của ông, nhưng hậu thế vẫn chưa được tận mắt chứng kiến chân dung thực sự của Càn Long. Điều này khiến người ta không khỏi ṭ ṃ và thêu dệt nên nhiều giả thuyết. Nhưng ít ai biết rằng, chân dung thật sự của Càn Long đă được một họa sĩ nước ngoài bí mật ghi lại.
Bóng tối của triều đại và sự trỗi dậy của các vấn đề xă hội
Tuy nhiên, những năm cuối đời của Càn Long lại gây ra nhiều tranh căi. Vào thời điểm đó, t́nh h́nh xă hội Đại Thanh trở nên vô cùng phức tạp. Dân số tăng mạnh tạo gánh nặng lớn cho xă hội. T́nh trạng tham nhũng của quan lại ngày càng nghiêm trọng khiến sự bất măn trong dân chúng không ngừng gia tăng. Thêm vào đó, sự xâm lược liên tục của ngoại bang cũng gây khó khăn cho việc quản lư đất nước.
Điều đáng ngạc nhiên nhất là, thời kỳ này, nhà Thanh c̣n phải đối mặt với vấn nạn thuốc phiện vô cùng nghiêm trọng. Các nước châu Âu, điển h́nh là Anh, v́ muốn thu lợi nhuận thương mại đă đưa một lượng lớn thuốc phiện vào Trung Quốc. Điều này không chỉ khiến t́nh h́nh an ninh xă hội thêm tồi tệ mà c̣n làm giảm vị thế của nhà Thanh trên trường quốc tế.
Tuy nhiên, Càn Long không để những điều này cản trở việc cai trị của ḿnh. Ông thường xuyên đi thăm dân, quan tâm đến đời sống của người dân và nỗ lực không ngừng v́ sự thịnh vượng của đất nước. Trong thời gian trị v́, ông không chỉ tập trung phát triển kinh tế, quân sự và văn hóa mà c̣n mở rộng lănh thổ Trung Quốc.
Sự bảo thủ của Càn Long và những hệ lụy
Thế nhưng, ông vẫn giữ tư tưởng và lối hành xử phong kiến bảo thủ, từ chối tiếp thu khoa học kỹ thuật và văn hóa mới. Vị hoàng đế tự cao tự đại này đă không nhận ra rằng, những thay đổi và ảnh hưởng từ thế giới bên ngoài đang ngày càng lan rộng, và sự bảo thủ của ông đă khiến ông đánh giá thấp sức ảnh hưởng đó. Dần dần, vị thế của Đại Thanh trên trường quốc tế bắt đầu suy giảm.
Cùng lúc đó, Càn Long cũng bỏ qua các vấn đề dân sinh, gây ra nhiều khó khăn cho người dân. Lạm phát và các vấn đề khác ngày càng trầm trọng, khiến cuộc sống của người dân thêm khốn khó, cơ cực. Sự chuyên quyền và hoang phí của ông cũng khiến người dân nghi ngờ và bất măn với sự cai trị của ông. Trong hoàn cảnh đó, người dân bắt đầu tập hợp lại với hy vọng thay đổi số phận.
Cuối cùng, sự bất măn và phẫn nộ của dân chúng đă dẫn đến một loạt các cuộc khởi nghĩa nông dân, khiến xă hội Đại Thanh thêm bất ổn. Sự thiếu hiểu biết và bảo thủ của Càn Long đă khiến ông không thể giải quyết được những vấn đề này.
Họa sĩ Lang Thế Ninh và câu chuyện về chân dung thật của Càn Long
Dù Càn Long không chuộng việc tiếp thu văn hóa phương Tây, nhưng vẫn có không ít nhà truyền giáo đến Trung Quốc. Giuseppe Castiglione là một nhà truyền giáo đến từ Ư. Trước khi đến Trung Quốc, ông đă mang trong ḿnh rất nhiều suy nghĩ và tưởng tượng về nền văn hóa phương Đông. Nhưng khi đặt chân đến vùng đất này, ông mới nhận ra rằng, Trung Quốc mà ông biết và Trung Quốc thực tế rất khác nhau.
Ông bắt đầu học tiếng Trung, quan sát con người và sự vật xung quanh, cố gắng t́m hiểu nền văn hóa xa lạ này. Để mọi người dễ nhớ tên ḿnh, ông lấy tên tiếng Trung là Lang Thế Ninh.
Trong quá tŕnh này, ông phát hiện ra rằng tài năng hội họa của ḿnh đă trở thành một cách thức để giao tiếp với người dân địa phương. Ông không chỉ học hỏi kỹ thuật hội họa truyền thống của Trung Quốc mà c̣n kết hợp các yếu tố nghệ thuật phương Tây vào tác phẩm của ḿnh. Theo thời gian, tranh của ông dần được Khang Hy, Ung Chính và Càn Long yêu thích, Lang Thế Ninh trở thành họa sĩ cung đ́nh.
Tác phẩm của Lang Thế Ninh mang đậm nét giao thoa giữa văn hóa Đông Tây. Tranh của ông không chỉ thể hiện văn hóa và thẩm mỹ Trung Quốc mà c̣n thể hiện kỹ thuật hội họa và lư thuyết màu sắc phương Tây. Các tác phẩm của ông đă được ca ngợi rộng răi vào thời điểm đó, và ngày nay, chúng vẫn được trân trọng và lưu truyền.
Kiệt tác kiến trúc và di sản văn hóa Đông - Tây giao thoa
Ở giai đoạn cuối đời, ông được giao nhiệm vụ thiết kế Tây Dương Lâu của Viên Minh Viên. Công tŕnh này là biểu tượng cho sự giao thoa văn hóa Đông - Tây, đồng thời thể hiện mối liên hệ sâu sắc giữa Lang Thế Ninh và văn hóa Trung Hoa. Mặc dù ông không thành công trong việc truyền giáo ở Trung Quốc, nhưng những bức tranh và công tŕnh kiến trúc của ông đă trở thành cầu nối giao lưu văn hóa Đông - Tây, góp phần to lớn vào sự hiểu biết lẫn nhau giữa hai nền văn hóa.
Có thể nói, Lang Thế Ninh là họa sĩ cung đ́nh được Càn Long sủng ái. Ông có khả năng vẽ chân dung người rất giống thật, do đó mức độ am hiểu về dung mạo của Càn Long là điều dễ hiểu. Tuy nhiên, trong cung đ́nh, ông phải tuân theo quy tắc, tô vẽ thêm cho dung nhan của hoàng đế. Đây là quy củ đương thời.
Hé lộ chân dung thật sự của Hoàng đế Càn Long
Tuy nhiên, Lang Thế Ninh không thể nào quên được dung mạo thật sự của Càn Long. Ông đă bí mật vẽ lại chân dung thật của hoàng đế trong xưởng vẽ riêng của ḿnh. Những bức tranh này không được phép truyền ra ngoài. Người ta nói rằng, những bức tranh này miêu tả một Càn Long có lông mày thanh tú, khí chất phi phàm.
Lang Thế Ninh đă vẽ rất nhiều chân dung cho Càn Long trong cung, nhưng những bức chân dung được yêu cầu phải tô điểm cho vẻ ngoài của Càn Long chứ không phải miêu tả chân thực dung mạo của ông. Nhưng Lang Thế Ninh cũng có một số bức tranh vẽ theo phong cách tả ư, và chính những bức tranh này mới thực sự thể hiện được dung mạo của Càn Long.
Thông qua những bức tranh này, chúng ta có thể thấy rơ đường nét khuôn mặt của Càn Long. Mắt ông không to nhưng rất có thần, sáng quắc; sống mũi cao thẳng, toát lên vẻ oai phong lẫm liệt; môi hơi dày, mang chút nét gợi cảm. Những đặc điểm này thể hiện sự uy nghiêm và cá tính của Càn Long, đồng thời giúp chúng ta cảm nhận chân thực hơn về phong thái của vị hoàng đế vĩ đại này.
Bức tranh gây tranh căi và sự so sánh với minh tinh nổi tiếng
Hoàng đế Càn Long là một trong những vị hoàng đế nổi tiếng trong lịch sử Trung Quốc, h́nh ảnh của ông được thể hiện sinh động trong nhiều bức tranh c̣n lưu truyền đến ngày nay. Tuy nhiên, trong số những bức tranh này, có một bức gây chú ư bởi sự khác biệt hoàn toàn so với những bức c̣n lại, đó là bức "Càn Long bán thân đông trang tượng".
Trong bức tranh này, Càn Long trông giống một người đàn ông trung niên b́nh thường, không c̣n vẻ uy phong lẫm liệt như trong các bức tranh khác. Ánh mắt ông có phần mệt mỏi, lông mày hơi rủ xuống, dường như chất chứa tâm sự nặng trĩu. Ngoài ra, chiếc mũi của ông cũng rất đặc biệt, là một chiếc mũi khoằm điển h́nh.
Bức tranh này cho chúng ta thấy một khía cạnh khác của vị hoàng đế trung niên, ḷng luôn lo lắng cho bách tính. Đồng thời, chúng ta cũng cảm nhận được sự uy nghiêm của vị vua này. H́nh ảnh này hoàn toàn khác với h́nh tượng Càn Long mà chúng ta thường thấy trong tiểu thuyết và phim ảnh, khiến nhiều người không khỏi ngỡ ngàng: một vị hoàng đế sao lại có dung mạo b́nh thường đến vậy.
Theo Sohu, nam diễn viên nổi tiếng Trần Đạo Minh rất giống Càn Long. Cả hai đều có g̣ má cao và h́nh dáng miệng tương tự nhau, chỉ khác là khuôn mặt của Càn Long gầy hơn. Điều này khiến người ta liên tưởng, nếu Trần Đạo Minh đóng vai Càn Long th́ sẽ như thế nào?
VietBF@ Sưu tập