Hăng truyền thông Mỹ và Nhà Trắng đưa nhau ra ṭa v́ tên gọi vịnh bị thay đổi. Thẩm phán ṭa án liên bang tại Washington hôm 24/2 đă bác bỏ yêu cầu của hăng thông tấn AP về băi bỏ lệnh cấm tạm thời ngay lập tức, sau khi họ bị cấm vào Pḥng Bầu dục và lên chuyên cơ Không lực Một của Tổng thống.

Tổng thống Mỹ Donald Trump kư sắc lệnh đổi tên Vịnh Mexico thành "Vịnh Mỹ" gây nên rắc rối. Ảnh: Reuters.
Thẩm phán cho biết lệnh của Nhà Trắng cấm các phóng viên hăng tin AP (Associated Press) vào Pḥng Bầu dục và lên chuyên cơ của Tổng thống để phỏng vấn là có vấn đề và mang tính phân biệt đối xử, đồng thời kêu gọi chính quyền Trump xem xét lại lệnh cấm này.
Tuy nhiên, ṭa lại cho rằng các cơ quan truyền thông có thể lấy thông tin thông qua các thông cáo chung do Hiệp hội Phóng viên Nhà Trắng (White House Correspondents' Association, WHCA) phát hành. Thẩm phán cũng đă lên lịch thu xếp một phiên điều trần khác vào tháng tới.

Màn h́nh trong Nhà Trắng hiển thị bản đồ ghi tên "Vịnh Mỹ" cùng ḍng chữ "Victory" (Thắng lợi). Ảnh: Reuters.
Vào tháng trước Tổng thống Mỹ Donald Trump đă kư một sắc lệnh hành pháp để đổi tên Vịnh Mexico (Gulf of Mexico) thành "Vịnh Mỹ" (Gulf of America). Sau đó Nhà Trắng đă cấm cửa đối với hăng tin AP v́ từ chối sử dụng tên "Vịnh Mỹ" để chỉ Vịnh Mexico.
Do đó, AP đă có hành động pháp lư, kiện Chánh văn pḥng Nhà Trắng Susan Wiles, Phó Chánh văn pḥng Taylor Budowich và Thư kư báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt, với cáo buộc lệnh của Nhà Trắng cấm các phóng viên AP vào Pḥng Bầu dục và tiếp cận chuyên cơ Không lực Một đă vi phạm Hiến pháp Mỹ, vốn bảo vệ quyền tự do ngôn luận. Hăng AP đă yêu cầu thẩm phán liên bang ngăn chặn các viên chức Nhà Trắng ngăn cản các phóng viên AP đưa tin về các hoạt động của tổng thống.
Thẩm phán McFadden, người chủ tŕ vụ án và từng được ông Trump bổ nhiệm trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông vào năm 2017, lưu ư rằng ngay cả khi AP bị cấm tham dự các sự kiện của Nhà Trắng, hăng tin này vẫn có thể lấy được các thông tin tương tự từ các thông cáo báo chí được Hiệp hội Phóng viên Nhà Trắng cung cấp cho tất cả các phóng viên.
Ông McFadden cũng chỉ ra rằng việc AP mất 10 ngày để đệ đơn kiện sau khi Nhà Trắng ban hành lệnh cấm cho thấy hăng truyền thông này không bị tổn hại không thể khắc phục được và ông thấy không cần thiết phải can thiệp.
Mặc dù thẩm phán đă bác bỏ yêu cầu xin băi bỏ lệnh cấm, nhưng ông đă lên lịch một phiên điều trần khác vào ngày 20/3 để nghe các lập luận từ AP về đơn xin băi bỏ lệnh cấm của Nhà Trắng trước khi đưa ra phán quyết cuối cùng.
Các luật sư đại diện cho chính quyền Trump đă lập luận trong hồ sơ nộp lên ṭa án hôm 24/2 trước phiên điều trần rằng AP không được hưởng cái mà họ gọi là "quyền tiếp cận đặc biệt của giới truyền thông đối với Tổng thống" theo hiến pháp.
Trước đó, Nhà Trắng tuyên bố, do hăng thông tấn AP vẫn tiếp tục sử dụng thuật ngữ "Vịnh Mexico" bất chấp việc thay đổi tên địa lư hợp pháp là "Vịnh Mỹ", nên họ sẽ cấm vô thời hạn các phóng viên của hăng thông tấn này vào Pḥng Bầu dục và lên chuyên cơ Không lực Một.
Hăng thông tấn AP nhấn mạnh rằng họ sẽ tiếp tục bảo vệ quyền tự do ngôn luận cho báo chí và công chúng để tránh sự trả thù của chính phủ. Nhà Trắng khẳng định lại rằng việc các nhà báo tiếp cận Pḥng Bầu dục và Không lực Một để phỏng vấn không phải là quyền hợp pháp mà là ưu đăi do tổng thống ban tặng, đồng thời nhấn mạnh rằng lệnh cấm đối với các phóng viên của AP sẽ tiếp tục được duy tŕ.
VietBF@sưu tập