Mức thuế quan 25% của Tổng thống Mỹ Donald Trump đối với Mexico và Canada đă có hiệu lực vào thứ Ba 4/3, một hành động đặc biệt nhằm đè bẹp các đối tác thương mại hàng đầu của Mỹ, nhưng lại có nguy cơ làm suy yếu kinh tế Mỹ vào thời điểm đặc biệt khó khăn.

Xe tải xếp hàng ở biên giới Mexico với Mỹ. Ảnh: Reuters.
Ông Trump cũng đă tăng gấp đôi mức thuế đối với tất cả hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc lên 20% từ mức 10%. Các mức thuế này được áp dụng ngoài mức thuế quan hiện hành đối với hàng trăm tỷ USD hàng hóa Trung Quốc.
"Trong khi Tổng thống Trump đă cho cả Canada và Mexico cơ hội đầy đủ để giảm bớt hoạt động của các băng nhóm ma túy nguy hiểm và ḍng chảy các loại thuốc gây chết người vào đất nước chúng ta, họ đă không giải quyết đầy đủ t́nh h́nh" - một tuyên bố được Nhà Trắng phát hành ngay trước khi các mức thuế có hiệu lực cho biết.
Thuế quan mới có thể làm suy yếu nền kinh tế Bắc Mỹ, bao gồm cả nền kinh tế Mỹ, vào thời điểm căng thẳng nghiêm trọng.
Mức thuế này được áp dụng trong bối cảnh lạm phát vẫn đang ở mức cao khó kiểm soát. Người dân Mỹ và nền kinh tế Mỹ nói chung đang phải đối mặt với t́nh trạng bất ổn, theo các dữ liệu gần đây.
Mức thuế này có nguy cơ làm tăng giá các mặt hàng mà người dân Mỹ phải trả cho một loạt hàng hóa nhập khẩu từ ba quốc gia này, tổng cộng trị giá 1,4 ngh́n tỷ USD hàng hóa xuất khẩu sang Mỹ trong năm ngoái, theo dữ liệu từ Bộ Thương mại. Con số này chiếm hơn 40% giá trị của tất cả hàng hóa mà Mỹ nhập khẩu trong năm ngoái.
Những mặt hàng duy nhất không chịu mức thuế 25% từ Canada là các mặt hàng liên quan đến năng lượng như dầu thô, một trong những mặt hàng chủ yếu mà Mỹ nhập khẩu từ quốc gia này. Thay vào đó, chúng sẽ chịu thuế 10%.
Rau quả tươi, ô tô và phụ tùng ô tô cùng với điện tử, bao gồm điện thoại và máy tính, là những mặt hàng chủ yếu mà Mỹ nhập khẩu từ Mexico, Canada và Trung Quốc sẽ phải chịu mức thuế từ 20% đến 25%.
Trung Quốc và Canada trả đũa
Bắc Kinh đă trả đũa vào thứ Ba bằng cách công bố mức thuế 15% đối với các mặt hàng nhập khẩu từ Mỹ bao gồm gà, lúa ḿ, ngô và bông - theo một tuyên bố từ Ủy ban Thuế quan Hội đồng Nhà nước. Ngoài ra, mức thuế 10% đối với "lúa miến, đậu nành, thịt lợn, thịt ḅ, các sản phẩm thủy sản, trái cây, rau và các sản phẩm từ sữa" cũng đă được áp dụng, theo tuyên bố.
Ngoài ra, Bộ Thương mại Trung Quốc cho biết họ đă thêm 15 công ty Mỹ, bao gồm cả nhà sản xuất drone Skydio, vào danh sách kiểm soát xuất khẩu của ḿnh, điều này sẽ ngăn các công ty Trung Quốc xuất khẩu thiết bị hai mục đích cho những công ty này
Phát biểu tại cuộc họp báo thường kỳ vào thứ Ba, Lin Jian, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc, cho biết "Trung Quốc sẽ chiến đấu đến cùng" nếu Mỹ "kiên quyết tiến hành chiến tranh thuế quan, chiến tranh thương mại hoặc bất kỳ loại chiến tranh nào khác".
"Tôi muốn nhắc lại rằng người dân Trung Quốc chưa bao giờ sợ ma quỷ, chúng tôi cũng chưa bao giờ khuất phục trước bá quyền hay bắt nạt. Áp lực, cưỡng ép và đe dọa không phải là cách đúng đắn để giao thiệp với Trung Quốc. Cố gắng gây áp lực tối đa lên Trung Quốc là một tính toán sai lầm và là một sai lầm" - ông nói thêm.
Tại Canada, vài giờ trước khi thuế quan có hiệu lực, Thủ tướng Justin Trudeau cho biết Ottawa sẽ ngay lập tức đáp trả bằng cách áp thuế đối với 30 tỷ USD hàng hóa của Mỹ. Đến ngày 25/3, ông cho biết Canada sẽ áp dụng thêm thuế quan trị giá 125 tỷ USD đối với hàng hóa của Mỹ.
"Canada sẽ không để quyết định vô lư này không được giải quyết", Trudeau cho biết trong một tuyên bố.
VietBF@sưu tập