Bất ngờ bị Tổng thống Trump áp thuế quan 50%, Brazil tuyên bố sẽ “đáp trả tương xứng”

[Romano]

Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 9/7 bất ngờ áp thuế quan 50% lên Brazil và ra lệnh tiến hành một cuộc điều tra về chính sách thương mại của nền kinh tế lớn nhất khu vực Mỹ Latin - động thái có thể dẫn tới mức thuế quan thậm chí còn cao hơn...Tổng thống Brazil Luiz Inacio Lula da Silva tuyên bố sẽ đáp trả thuế quan này của Mỹ một cách tương xứng.

Trong kế hoạch thuế quan đối ứng ban đầu công bố ngày 2/4, ông Trump áp thuế 10% lên hàng hóa Brazil. Nhưng trong bức thư gửi ông Lula ngày 9/7, ông Trump nâng thuế quan đối với Brazil lên 50% và cho biết mức thuế mới này sẽ có hiệu lực từ ngày 1/8.

Trước đó cùng ngày, ông Trump cũng đăng lên mạng xã hội Truth Social thư áp thuế quan mà ông gửi tới 7 đối tác thương mại khác của Mỹ, gồm Philippines bị áp mức 20%; Sri Lanka, Algeria, Iraq và Libya chung mức thuế 30%; Brunei và Moldova bị áp thuế 25%. Tất cả các mức thuế này đều có hiệu lực từ ngày 1/8 - thời hạn mới của thuế đối ứng mà ông Trump đưa ra vào đầu tuần này. Nhóm nước này đều là các đối tác thương mại nhỏ của Mỹ, có tổng kim ngạch xuất khẩu sang Mỹ đạt chưa đầy 15 tỷ USD trong năm 2024.

Nội dung của các bức thư áp thuế quan này về cơ bản là giống nhau, nhưng riêng bức thư gửi Brazil có nội dung gay gắt hơn, đề cập đến vấn đề chính trị. Như một sự giải thích cho việc đánh thuế 50% đối với hàng hóa Brazil, ông Trump bày tỏ bất bình đối với việc Brazil xét xử cựu Tổng thống Jair Bolsonaro, một chính trị gia cánh hữu và là người tiền nhiệm của Tổng thống Lula. Ông cũng cáo buộc Brazil kiểm duyệt “bí mật và bất hợp pháp” các nền tảng mạng xã hội của Mỹ.

Cuộc điều tra mà ông Trump yêu cầu cơ quan chức năng Mỹ tiến hành đối với chính sách thương mại của Brazil dự trên Mục 301 Đạo luật Thương mại Mỹ 1974. Kết quả của cuộc điều tra này có thể dẫn tới việc Mỹ đánh thuế cao hơn nữa đối với hàng hóa của Brazil.

Việc ông Trump áp thuế quan mạnh tay lên Brazil diễn ra trong bối cảnh giới chức Mỹ đang tiến gần tới một thỏa thuận thương mại với khối đối tác thương mại lớn nhất của nước này là Liên minh châu Âu (EU). Trước đó, vào hôm thứ Hai, ông Trump đã gửi thư áp thuế quan đến 14 quốc gia bao gồm Nhật Bản và Hàn Quốc. Ngày thứ Ba, ông áp thuế quan 50% lên đồng nhập khẩu và dọa áp thuế 200% lên dược phẩm nhập khẩu.

Brazil là đối tác thương mại lớn thứ 15 của Mỹ, với tổng kim ngạch thương mại hai chiều đạt 92 tỷ USD trong năm 2024. Đáng chú ý, Mỹ có thặng dư thương mại 7,4 tỷ USD với Brazil trong năm ngoái. Nhưng trong bức thư gửi ông Lula, ông Trump vẫn nói rằng mối quan hệ thương mại giữa hai nước là “rất không bình đẳng”.

Phản hồi lá thư của ông chủ Nhà Trắng, ông Lula viết trong một bài đăng trên mạng xã hội rằng Brazil sẽ đáp trả thuế quan của Mỹ theo một đạo luật về sự tương xứng kinh tế mới được thông qua. “Brazil là một quốc gia chủ quyền với các thể chế độc lập không chấp nhận bị ai dạy dỗ”, bài đăng viết.

Ông Trump cho biết đàm phán thương mại với Trung Quốc và EU đang diễn ra tích cực, và trong vòng 2 ngày tới, ông có thể sẽ thông báo với EU về mức thuế quan của Mỹ đối với hàng hóa từ khối này. Ông cũng nói thêm rằng các nhà đàm phán EU đã hợp tác hơn nhiều.

Theo hãng tin Reuters, quan chức cấp cao nhất về thương mại của EU, ông Maros Sefcovic, nói đàm phán với Mỹ đang có bước tiến và hai bên đang cố gắng đạt một thỏa thuận khu về thương mại trong vòng vài ngày tới. “Tôi hy vọng là sẽ có kết quả thỏa mãn, có thể là sau vài ngày nữa”, ông Sefcovic nói với các nghị sỹ EU.

Tuy nhiên, Bộ trưởng Bộ Kinh tế Italy Giancarlo Giorgetti trước đó cảnh báo rằng đàm phán thương mại Mỹ - EU “rất phức tạp” và có thể kéo dài tới thời hạn 1/8. Giới chức EU và các nguồn tin từ ngành công nghiệp ô tô nói các nhà đàm phán Mỹ và EU đang thảo luận nhiều biện pháp nhằm bảo vệ ngành công nghiệp ô tô châu Âu gồm hạ thuế quan, áp hạn ngạch nhập khẩu và cấp tín dụng dựa trên giá trị xuất khẩu sang Mỹ của các nhà sản xuất xe tại EU.