EU cân nhắc điều chỉnh quan hệ song phương nếu Israel không cải thiện viện trợ Gaza

[june04]

Một số quốc gia EU yêu cầu cơ chế giám sát rõ ràng để bảo đảm Israel thực thi đầy đủ các cam kết viện trợ Gaza, đồng thời để ngỏ khả năng điều chỉnh quan hệ song phương nếu tiến triển không đạt yêu cầu.


Đại diện cấp cao về chính sách đối ngoại và an ninh của Liên minh châu Âu Kaja Kallas. Ảnh: THX/TTXVN

Theo tờ Politico ngày 15/7, Đại diện cấp cao về chính sách đối ngoại và an ninh của Liên minh châu Âu (EU) Kaja Kallas cho biết Israel cần thực hiện thêm nhiều biện pháp nhằm cải thiện tình hình nhân đạo tại Gaza, trong bối cảnh một số nước thành viên muốn có cách thức kiểm chứng cụ thể đối với thỏa thuận viện trợ mới giữa EU và Israel.

“Chúng tôi ghi nhận một số tín hiệu tích cực như mở thêm cửa khẩu biên giới, tái thiết đường dây điện, cấp nước và gia tăng số xe tải viện trợ vào Gaza. Nhưng tất nhiên, chúng tôi cần thấy nhiều hơn để thực sự cải thiện điều kiện sống cho người dân”, bà Kallas phát biểu trước cuộc họp Ngoại trưởng EU tại Brussels.

Thỏa thuận được Brussels và Tel Aviv đạt được hồi tuần trước, theo đó Israel cam kết cung cấp thêm lương thực, nhiên liệu và các nhu yếu phẩm khác cho Gaza, đồng thời mở thêm các điểm nhập cảnh mới. Gaza đã chịu thiệt hại nặng nề sau gần hai năm xung đột.

Ngoại trưởng Israel Gideon Sa’ar cho biết thỏa thuận vẫn đang được thực hiện, đồng thời bác bỏ thông tin về các vụ người Palestine thiệt mạng tại các điểm phát viện trợ, cho rằng lực lượng Hamas đã chuyển hướng hàng hóa. Ông Sa’ar cũng dự đoán EU sẽ không áp đặt biện pháp trừng phạt nào đối với Israel tại cuộc họp lần này.

Tuy vậy, bà Kallas đã chuẩn bị danh sách các phương án nhằm điều chỉnh quan hệ song phương nếu Israel không đáp ứng đầy đủ nghĩa vụ nhân đạo, bao gồm khả năng đình chỉ quan hệ thương mại hoặc cắt giảm các chương trình trao đổi sinh viên. Đây là kết quả rà soát thỏa thuận thương mại song phương giữa EU và Israel, cho thấy Tel Aviv chưa thực hiện đầy đủ cam kết viện trợ Gaza.

Một số nhà ngoại giao EU nhận định khả năng các nước thành viên ngay lập tức kích hoạt các biện pháp mạnh là "thấp". Dù vậy, các bộ trưởng vẫn khẳng định sẽ yêu cầu làm rõ chi tiết thỏa thuận và cơ chế giám sát.

“Tôi muốn biết cụ thể thỏa thuận này gồm những gì, cũng như cơ chế mà EU sẽ áp dụng để kiểm tra việc thực hiện”, Ngoại trưởng Tây Ban Nha Jose Manuel Albares phát biểu, đồng thời để ngỏ khả năng ủng hộ biện pháp cụ thể nếu Israel không tuân thủ.

Theo một quan chức EU, thỏa thuận dự kiến cho phép khoảng 160 xe tải viện trợ vào Gaza mỗi ngày và mở thêm tám điểm nhập cảnh mới. Đặc phái viên EU tại Trung Đông, ông Christophe Bigot, sẽ phụ trách giám sát việc thực thi, phối hợp với các tổ chức hoạt động tại Gaza, Liên hợp quốc và chính phủ Israel.

Bà Kallas trước đó cho biết EU đặt mục tiêu tăng mạnh số lượng xe tải viện trợ, mở thêm nhiều cửa khẩu và bảo đảm lương thực được phân phát thông qua các điểm nấu ăn và phát thực phẩm cộng đồng. Tuy nhiên, tuyên bố chưa công bố số liệu cụ thể về khối lượng hàng hóa, cũng như thời gian triển khai.