– Tướng Martin Dempsey, Chủ tịch Hội đồng tham mưu trưởng liên quân Mỹ, kết thúc ngày thăm Trung Quốc cuối cùng (24-4) bằng cảnh báo: “Tôi thận trọng nhắc nhở giới lănh đạo Trung Quốc rằng Mỹ có hiệp ước an ninh với Nhật và chúng tôi tôn trọng hiệp ước đó”.
Thời điểm Tướng Dempsey đến Bắc Kinh cũng là lúc căng thẳng ở quanh quần đảo Senkaku/Điếu Ngư trên biển Hoa Đông đột nhiên nóng trở lại.
Trong ngày 23-4, khi đội thuyền của các nhà hoạt động Nhật Bản tiến đến vùng biển quanh Senkaku th́ Trung Quốc huy động đến 8 tàu hải giám theo dơi từ nhiều hướng. Tokyo không chịu thua, cũng duy tŕ sự có mặt của 13 tàu tuần duyên trong khu vực. Thủ tướng Nhật Shinzo Abe cùng ngày tuyên bố “sẵn sàng dùng vũ lực” nếu người Trung Quốc dám đổ bộ lên quần đảo.
Tướng Dempsey (trái) gặp gỡ Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận B́nh ngày 23-4. Ảnh: China Daily
Trước ông Dempsey, nhiều quan chức Mỹ - trong đó có Ngoại trưởng John Kerry – tuyên bố Washington không đứng về bên nào trong cuộc tranh chấp nhưng đều thẳng thắn tuyên bố quần đảo thuộc về quyền quản lư của Nhật và do đó sẽ được bảo vệ bởi hiệp ước an ninh Mỹ - Nhật.
Mới đây nhất, thông tin Nhật sẽ lần đầu tiên tập trận tái chiếm đảo ở Mỹ vào tháng 6 tới cũng khiến Trung Quốc không hài ḷng. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh khẳng định “những áp lực nước ngoài” không thể làm Trung Quốc lung lay đối với việc bảo vệ lănh thổ ở biển Hoa Đông. “Đối với bất cứ hành động gây hấn nào, chính phủ Trung Quốc sẽ đáp trả cương quyết” - bà Hoa cho biết trong cuộc họp báo hôm 24-4.
Cũng trong ngày 24-4, Tướng Dempsey cho biết thêm ông rời Trung Quốc với lời bảo đảm “cùng chia sẻ lo ngại về vấn đề Triều Tiên” của giới lănh đạo Bắc Kinh. “Không giống với những thông tin cho hay họ không mấy quan tâm, tôi tin rằng họ rất chú ư đến việc duy tŕ ổn định trên bán đảo Triều Tiên” – ông Dempsey trả lời các phóng viên. Tuy nhiên, Bắc Kinh sẽ gửi thông điệp ǵ đến B́nh Nhưỡng vẫn là điều bí mật.
Theo kế hoạch, ông Dempsey sẽ đến thăm Nhật ngày 25-4.
theo nld