Rộ lên một giai đoạn các nghệ sĩ đua nhau viết hồi kư. Và đây cũng là lần cuối cùng chúng ta nghe tin về họ. Công chúng có thể biết trọn vẹn cuộc đời, thậm chí cả những góc khuất dữ dội của nghệ sĩ mà chẳng báo nào có thể khai thác được.
Từ tự truyện Lê Vân đến hồi kư nghệ sĩ Kim Cương, nghệ sĩ Thành Lộc, ca sĩ Khánh Ly, diễn viên Thương Tín và mới đây nhất là ca sĩ Ái Vân... Đó là bức chân dung tự họa chi tiết và đẩy đủ nhất mà chỉ họ mới có thể "vẽ" được và thỏa măn được phần nào sự ṭ ṃ của công chúng.
Nghệ sĩ ưu tú Kim Xuân, người bạn – người cùng thời với nhiều nghệ sĩ kể trên đă thốt lên rằng: "Chơi với bạn nhưng phải đợi đến khi đọc hồi kư mới biết cuộc đời bạn. Nó ghê quá". Nhạc sĩ Thế Hiển - một người bạn thân thiết với diễn viên Thương Tín cũng từng nói điều tương tự sau khi đọc hồi kư của tài tử điện ảnh một thời.
Cũng có nhiều người đề nghị nghệ sĩ ưu tú Kim Xuân viết hồi kư nhưng cô nói "Đời tôi không có hồi kư"! Diễn viên điện ảnh Thương Tín từng "ngă" xuống sau những lùm xùm về cờ bạc và ma túy. Tưởng rằng, tài tử điện ảnh ngày nào sẽ đứng lên "làm lại" nhưng chính cuốn hồi kư của ông đă "giết" ông một lần nữa...
Nói thế không có nghĩa là cuộc đời nghệ sĩ ưu tú Kim Xuân bằng phẳng, không có ǵ đáng viết! Ai cũng có một (thậm chí nhiều) cuốn hồi kư của riêng ḿnh nhưng không phải ai cũng muốn phơi bày những góc khuất, những bí mật đời tư ấy trước mắt mọi người.
Bởi lẽ, hồi kư (hay cuộc đời) là của ḿnh nhưng khi đă thành sách - một mặt hàng kinh doanh, th́ người nghệ sĩ phải chấp nhận những phán xét (đúng hoặc sai) của mọi người về sản phẩm đó, mặt hàng đó.
Có những nghệ sĩ khi viết hồi kư được khán giả rất thương và thêm bội phần trân quư. Ngược lại cũng có những nghệ sĩ bị công chúng coi thường, thậm chí mất tất cả sau khi sách ra đời.
Đừng đổ lỗi cho văn phong người chấp bút. Đừng đổ lỗi cho những góc khuất dữ dội trong cuộc đời ḿnh. Công chúng thương hay ghét phụ thuộc vào cách nh́n nhận của tác giả về những bí mật đời tư ấy. Nghệ sĩ phải nh́n nhận sự việc ấy, câu chuyện ấy như thế nào th́ người chấp bút mới viết như thế đó...
Có ai không đau khi những ngày đầu tiên được phong tặng danh hiệu nghệ sĩ nhân dân nhưng bị tước đoạt. Có ai không đau khi ngôi nhà 600 mét vuông, tài sản của ḿnh bị người ta cướp mất… Ái Vân đau. Bất kỳ ai ở trong hoàn cảnh đó cũng sẽ đau. Người đọc vẫn cảm thấy sự chua chát đấy nhưng dường như có ǵ đó rất nhẹ nhơm…
Điều đó có được từ đâu, nếu không phải từ chính cách nghĩ của tác giả! Ái Vân nghĩ cuộc sống nó là như vậy nên khi nh́n lại mọi chuyện, cô thấy nó nhẹ nhàng và thanh thản hơn. Không oán trách. Không hận thù! Có khán giả nào lỡ ghét một nghệ sĩ như thế, một cách nghĩ và một cách sống như thế!?
Ca sĩ Ái Vân trong ngày ra mắt hồi kư "Để gió cuốn đi" cách đây chừng 2 tháng. Cuốn hồi kư nhận được nhiều lời khen từ báo chí và đồng nghiệp về cách nghĩ, cách nh́n của nữ ca sĩ về cuộc sống cũng như các biến cố trong đời cô.
Cũng cuộc đời đầy giông băo nhưng tại sao hồi kư Thương Tín lại khiến công chúng "dậy sóng" với những khen chê? Tại sao tự truyện Lê Vân yêu và sống khiến chính người sinh ra cô, nghệ sĩ Lê Mai phải thốt lên rằng "Vân đă cho tôi một quả bom"?
Nghệ sĩ ưu tú Kim Xuân đă chia sẻ với tôi rằng, cô vốn rất thần tượng Lê Vân sau khi xem "Bao giờ cho đến tháng Mười" nhưng sau khi đọc tự truyện Lê Vân, h́nh tượng trong ḷng cô sụp đổ. "Lê Vân không c̣n một gram nào đối với cô trong cuộc sống", nghệ sĩ Kim Xuân cho biết. Và tôi cũng biết, nhiều người không c̣n thương Lê Vân sau khi đọc tự truyện ấy!
Trong mỗi con người đều có một góc khuất, thậm chí góc khuất cực kỳ dữ dội nhưng ḿnh biết góc khuất đó nếu đưa ra sẽ làm hại bao nhiêu người khác th́ có nên đưa ra không?
Dẫu đó là sự thật…
Tại sao Ái Vân để 8 trang giấy trắng, không có bất kỳ một chữ nào về người chồng thứ 2? Trong khi bao nhiêu giông băo trong đời cô đều sẵn sàng để kể! Điều đó đủ hiểu, Ái Vân đă có một quăng đời kinh khủng đến mức nào, đă có một cuộc hôn nhân kinh hoàng ra sao. Nó dữ dội đến mức cô không để bất cứ một chữ nào lọt ra trong gần 90.000 chữ của cuốn sách.
Không phải Ái Vân giữ cho ḿnh, mà cô giữ cho người cô đă từng gọi là chồng – dù người đó góp phần làm cuộc đời cô thêm bội phần đau khổ! Lê Khanh – một solist thứ thiệt ở thánh đường nghệ thuật Hà Nội, một người đàn bà đẹp, sang trọng và thanh lịch hoàn toàn có quyền "ngẩng cao đầu" với đồng nghiệp và công chúng nhưng tại sao lại "co rúm" ḿnh sau tự truyện của chị Lê Vân?
Tại sao sau khi hồi kư của diễn viên điện ảnh Thương Tín ra mắt, nhiều người nói ông "không xứng là một người đàn ông"? Thương Tín có lẽ cũng hiểu rằng, sẽ có nhiều gia đ́nh tan đàn xẻ nghé khi cuốn hồi kư của ông phát hành trên thị trường.
Lẽ ra, Thương Tín nên và cần bảo vệ những người phụ nữ ông từng quen trong quá khứ bằng cách đừng "khui" tên thật của họ ra. Chỉ nhiêu đó thôi, ai trách được cái phần "đàn ông" của tài tử điện ảnh ngày nào!?
Không thể không nhắc đến vai tṛ của người chấp bút cho các cuốn hồi kư. Người chấp bút nếu biết, viết ra sự thật này có thể đẩy nhiều người xuống bùn, khiến người ta cả đời không dám nh́n ai… th́ có nên viết không?
Nên chăng người chấp bút khuyên nghệ sĩ suy nghĩ lại về hậu quả có thể xảy ra với những người được nhắc tới trong hồi kư? Hoặc t́m cách làm nhẹ bớt để sự thật dẫu được nói ra cũng không làm ai tổn thương.
Nhưng hơn hết điều đó là v́ chính lợi ích của nhân vật. Người nghệ sĩ có thể sẽ mất tất cả chỉ v́ cuốn sách đó… Thương Tín có lẽ đă được rất nhiều người thương và giúp đỡ khi người ta biết về cuộc đời nghèo khổ của ông sau bao thăng trầm và cống hiến.
Dẫu không ai hô hào, nhưng người trong nghề sẽ truyền tai nhau, nay đạo diễn này mời vai, nay ê-kíp kia mời vai… Ông vẫn có thể sống được nhờ nghề với những yêu thương từ đồng nghiệp và khán giả.
Nhưng chính cuốn hồi kư là kẻ đă "giết chết" tên tuổi Thương Tín một lần nữa! Sau tự truyện Lê Vân yêu và sống, dù tên tuổi đang như cồn nhưng Lê Vân không c̣n hoạt động nghệ thuật nữa. Cô bỏ nghề hay nghề và công chúng bỏ cô, ai biết được!
Chỉ biết rằng, cuốn tự truyện ấy đă giết chết tên tuổi người nghệ sĩ tài năng và xinh đẹp ấy trong… im lặng!
vietbf @ sưu tầm