Những vị khách gián điệp nước ngoài không mời đă hiện diện ở San Francisco và Thung lũng Silicon trong một h́nh thức gián điệp phi truyền thống và "mềm" hơn, nỗ lực nhắm chủ yếu vào bí mật thương mại và công nghệ… đang xuất hiện ở Thung lũng Silicon, Mỹ. Đó là một h́nh thức rất thu thập tin tức t́nh báo rất tinh vi liên quan và nhắm đến doanh nghiệp nhiều hơn.
Bờ Tây nước Mỹ đang trở thành mục tiêu của t́nh báo nước ngoài. Ảnh: Politico.
Cuộc chạm trán bất ngờ
Vào mùa thu năm 1989, cùng lúc với thời điểm Bức tường Berlin sụp đổ trong những tháng cuối cùng của thời kỳ Chiến tranh Lạnh, trận động đất Loma Prieta đă tấn công San Francisco, vùi những chiếc xe xuống hố sâu, làm rung lắc, sụp đổ toàn bộ các ṭa nhà chung cư và đường cao tốc trong khu vực, khiến 63 người thiệt mạng và hàng ngàn người bị thương.
Những điệp viên Liên Xô địa phương, giống như nhiều cư dân Vùng Vịnh, đă nộp đơn xin cứu trợ trong quỹ thiên tai khẩn cấp gần 3,5 tỷ USD do Tổng thống George HW Bush phân bổ.
Cơ quan phản gián của Cục Điều tra liên bang Mỹ (FBI) phát hiện ra một điệp viên Liên Xô hoạt động dưới vỏ bọc ngoại giao đă đệ đơn xin cứu trợ thiên tai. Và Rick Smith - người đă làm việc cho Văn pḥng San Francisco, từ năm 1972 đến năm 1992 cùng một số nhân viên liên bang ở vài văn pḥng chính phủ khác có nhiệm vụ giải ngân quỹ cứu trợ đă đề nghị gặp gỡ tay điệp viên kia với mục đích là chia chác các khoản chi trả bị lặp lại.
Nhưng sau cuộc gặp đó, họ phát hiện ra đối tượng nhân viên ngoại giao t́nh nghi kia không hành động một ḿnh. Các đội giám sát FBI báo cáo rằng người này đi cùng một nhà ngoại giao Nga mà FBI được biết là người đứng đầu ngành phản gián của Liên Xô tại San Francisco.
Khi hai nhà hoạt động t́nh báo của Liên Xô bước vào pḥng, các nhân viên FBI bí mật dù đă biết toàn bộ vụ việc vẫn bất ngờ với sự xuất hiện của "con cá lớn" này.
"Sao nào", ông đáp lại. "Ngài không hy vọng tôi xuất hiện à"?
Thung lũng Silicon: Mục tiêu mới
Mọi người có khuynh hướng hay nghĩ là t́nh trạng gián điệp ở Mỹ chỉ là một hiện tượng ở Bờ Đông nơi mà những điệp viên nước ngoài núp bóng nhân viên làm việc trong các đại sứ quán ở thủ đô Washington, hay tại Liên hợp quốc ở New York, sử dụng hộp thư chết (một phương thức truyền thống được các nhân viên t́nh báo sử dụng để trao đổi thông tin ở một địa điểm bí mật) ở vùng ngoại ô Virginia, hay những cuộc gặp gỡ lén lút trên các băng ghế công viên trong màu xám hoàng hôn Manhattan… nhưng những vị khách gián điệp nước ngoài không mời đă hiện diện ở San Francisco và Thung lũng Silicon trong một thời gian rất dài.
Theo các cựu quan chức t́nh báo Mỹ, điều này càng đúng hơn bao giờ hết ở thời điểm hiện tại. Các cựu sĩ quan t́nh báo cho biết, không giống như trên Bờ Đông, hoạt động t́nh báo nước ngoài bờ Tây không tập trung vào việc săn lùng bí mật ngoại giao, chính trị hay kế hoạch quân sự.
Công việc mang tính mở, thử nghiệm, toàn cầu và văn hóa kinh doanh của Thung lũng Silicon đặc biệt khuyến khích một loại gián điệp phi truyền thống và "mềm" hơn, đang nỗ lực nhắm chủ yếu vào bí mật thương mại và công nghệ…
Đó là một h́nh thức rất thu thập tin tức t́nh báo rất tinh vi liên quan và nhắm đến doanh nghiệp nhiều hơn.
Một nhận định khác cho biết, thời điểm gần đây, tới 20% các các hoạt động phản gián của FBI liên quan đến sở hữu trí tuệ đều bắt nguồn từ Vùng Vịnh San Francisco. Tuy nhiên, FBI từ chối b́nh luận.
Tờ Politico cũng hé lộ, các quan chức Trung Quốc thường gạ gẫm hoặc thẳng thừng đe dọa công dân Trung Quốc (hoặc công dân Mỹ có các thành viên gia đ́nh ở Trung Quốc) đang làm việc hoặc học tập tại Mỹ cung cấp cho họ thông tin công nghệ có giá trị…
Một cựu quan chức t́nh báo cấp cao đă nói: Nếu muốn hiểu về một thế giới nơi Nga và Trung Quốc đang tăng cường các hoạt động t́nh báo chống lại Mỹ, th́ chúng ta cần chú ư đến những ǵ xảy ra ở San Francisco.