Lương thực hiện sẽ là mặt hàng khan hiếm, v́ nước Nga là nước cung cấp gần như là lớn nhất về lúa ḿ, dầu ăn... Dù là nước giàu nhưng hàng triệu người nghèo tại Anh đang kêu cứu v́ thiếu lương thực.
Vào một ngày đẹp trời tháng 2/2022 tại vùng West End-Newcastle, một hàng dài người xếp hàng ở ngă tư Benwell Grove và West Road. Những người này không xếp hàng để tiêm vaccine Covid-19, cũng chẳng phải để xin việc hay mua sắm giảm giá, họ xếp hàng để xin lương thực viện trợ từ ngân hàng thực phẩm cho người nghèo (Food Bank).
Trên thực tế, ḍng người này đă từng được quay phim từ năm 2015 với tác phẩm "I, Daniel Blake", một bộ điện ảnh chỉ trích sự tàn nhẫn và thất bại của hệ thống an sinh xă hội Anh. Ḍng người đó vẫn xếp hàng đều đặn 2 lần mỗi tuần trong suốt những năm qua kể từ khi bộ phim trên được phát hành vào năm 2016.
Khi tác phẩm đó được công chiếu, ngân hàng thực phẩm cho người nghèo chi nhánh Newcastle West End được điều hành bởi The Trussel Trust chỉ có 2 chi nhánh th́ giờ đây chúng đă phải mở rộng lên 7 địa điểm. Nguyên nhân th́ ai cũng biết, ngày càng nhiều người Anh rơi vào cảnh thiếu lương thực v́ đại dịch, lạm phát và bất ổn địa chính trị khiến giá nhiên liệu phi mă.
Phóng viên của tờ The Big Issue đă có cuộc tác nghiệp một ngày hoạt động của ngân hàng thực phẩm cho người nghèo này. Họ có một nhóm 8 người t́nh nguyện viên được phân công nhiệm vụ rơ ràng để xếp thực phẩm và phân loại. Khoảng 10 phút trước giờ mở cửa, nhóm này tụ tập thành ṿng tṛn để nghe người quản lư Carole Rowland nhắc nhở: "Hăy nhớ một điều qua trọng rằng áp lực đói nghèo hiện nay đang rất lớn và chúng ta cần chú ư cao độ. Người dân đang tuyệt vọng và hăy chú ư cách cư xử"
Lời nhắc nhở của Rowland hoàn toàn đúng khi chi phí sinh hoạt tại Anh đă tăng mạnh vài tháng qua với tốc độ tên lửa, đẩy vô số người vào cảnh đói ăn. Trong tháng 1/2022, khảo sát của tổ chức Food Foundation cho thấy khoảng 1 triệu người lớn tại Anh đă phải nhịn đói qua ngày v́ không đủ tiền mua lương thực.
"Tôi thực sự lo lắng cho sức khoẻ tinh thần của người dân, thế rồi ḷng tự trọng của họ, rồi đến mạng sống của nhiều người trong giai đoạn khó khăn này", quản lư Rowland than thở.
T́nh h́nh tại Anh đang tồi tệ thấy rơ nếu nh́n vào 2.200 chi nhánh ngân hàng lương thực cho người nghèo trên toàn quốc. Tất cả mọi người đều lo sợ khi giá cả sẽ c̣n tăng tiếp vào tháng 4 tới đây.
Ḍng người xếp hàng tại Newcastle West End Foodbank
10h sáng: Ḍng người xếp hàng dài
Ḍng người bắt đầu xếp hàng vào nhận phiếu tại bàn khi Rowland và phóng viên của The Big Issue ngồi gần đó. Những viên kẹo chocolate được đựng trong hộp phát cho lũ trẻ để động viên chúng trong mùa đông lạnh giá.
Tại thời điểm này, Rowland bắt đầu kể về lịch sử h́nh thành của họ. Theo đó, khu vực Newcastle Central vốn là nơi có tỷ lệ trẻ em nghèo đói cao nhất miền Tây Bắc Anh. Khoảng 50% số trẻ em tại đây sống trong cảnh nghèo đói và 14% số hộ gia đ́nh đang phải sống ở dưới đáy xă hội.
Theo Rowland, t́nh h́nh đói nghèo tại đây chẳng cải thiện ǵ suốt bao năm qua bởi ngân hàng lương thực cho người nghèo chi nhánh này đă mở từ năm 2013 nhưng số người nghèo đến xin giúp đỡ chưa bao giờ giảm.
Thậm chí kể từ năm 2017, số người cần trợ giúp lương thực c̣n tăng mạnh hơn nữa. Đến trước đại dịch, số người xin hỗ trợ lương thực tại các chi nhánh của mạng lưới này đă đạt 42.000 người và tiếp tục tăng lên 52.000 tính đến thời điểm hiện tại.
Trong 5 năm qua, nhu cầu nhờ hỗ trợ với mạng lưới ngân hàng lương thực của The Trussel Trust đă tăng 5 lần. Giai đoạn tháng 4/2020-4/2021, tổ chức này đă gửi 2,5 triệu hộp nhu yếu phẩm ra toàn quốc với khoảng 1 triệu hộp là nhắm đến những trẻ em nghèo.
Cái nghèo và đói thậm chí c̣n khiến nhiều gia đ́nh lâm vào cảnh nghiện ngập hay gặp vấn đề về tâm lư.
"Kể từ khi trở thành t́nh nguyện viên 4 năm trước đây, tôi đă chứng kiến nhiều người ra đi v́ tự sát, bị ung thư hay v́ nghiện ngập", cô Rowland buồn bă nói.
11h sáng: "Chẳng có ǵ theo kịp nổi lạm phát"
Giữa câu chuyện bỏ dở, Rowland được gọi đến để giải quyết 1 trường hợp bé gái muốn xin hỗ trợ tiền đi xe buưt đến trường. Trên thực tế, tổ chức của Rowland không chỉ phân phát thực phẩm mà c̣n giải quyết vô số những lời kêu cứu của người nghèo. Có người th́ mất thu nhập, người th́ mất nhà không có chỗ ở hay người nhập cư không nói được tiếng Anh. Tất cả tạo nên thế giới riêng của những người sống dưới đáy xă hội trong nền kinh tế lớn thứ 5 thế giới.
Vậy nhưng chính phủ th́ chẳng quan tâm lắm đến tầng lớp nghèo. Trong giai đoạn 2010-2019, ngân sách cho những tổ chức từ thiện đă bị cắt giảm 16 tỷ Bảng. Khoảng 1.000 trung tâm hỗ trợ trẻ em nghèo đă phải đóng cửa trong khi 940 trung tâm khác đang lay lắt v́ thiếu kinh phí.
"Mọi người vẫn nói về một xă hội phồn thịnh ở Anh. Nghe hay đấy, nhưng những tổ chức từ thiện như chúng tôi th́ vẫn cần thêm tiền và nguồn lực để giúp đỡ người nghèo", cô Rowland mỉa mai.
"Có quá nhiều người cần được giúp đỡ. Giờ chẳng có thứ ǵ theo kịp nổi đà tăng lạm phát nữa. Tôi đă phải chứng kiến một cặp vợ chồng già ngồi ôm nhau khóc v́ khó sống nổi với chi phí hiện nay. Họ phải ngồi trong bóng tối với cái lạnh bởi không dám bật máy sưởi do tiền phí quá đắt", cô Rowland nghẹn ngào.
*Nguồn: The Big Issue