Đến hẹn lại lên. Những tháng cận dịp Tết Nguyên đán 2024, "thủ phủ" bánh kẹo La Phù lại nhộn nhịp như lễ hội. Mỗi ngày lũ lượt đoàn xe tải từ khắp các tỉnh thành trên cả nước đổ về đây để nhập hàng.
Không hổ danh là “thủ phủ bánh kẹo nhái” mà nhiều người vẫn dùng để gọi làng La Phù v́ đến đây ai cũng phải choáng ngợp bởi sự đa dạng của các mặt hàng cùng với cảnh giao thương sôi động tại ngôi làng này.
Năm 2023, dù mới từ giữa tháng 11 âm lịch, hoạt động buôn bán bánh kẹo, đồ uống tại đây đă diễn ra rất nhộn nhịp. Từ đầu đến cuối làng, những cửa hàng hai bên đường đều đầy ắp những thùng bánh kẹo, đồ uống với đủ các chủng loại, màu sắc, mẫu mă.
Phóng viên đă ghi nhận vào sáng nhiều ngày tháng 12/2023, xe tải, xe ba gác chở hàng hoạt động hết công suất nườm nượp ra vào làng La Phù. Con đường duy nhất dẫn vào làng lúc nào cũng trong cảnh đông đúc, có thời điểm xe cộ ùn tắc kẹt cứng phải di chuyển nhích từng chút. Cảnh tượng này nếu so sánh không khác ǵ t́nh trạng đường phố Thủ đô giờ tan tầm.
Không chỉ xe trong nội thành mà xe tải từ các tỉnh thành khác như Bắc Giang, Thanh Hoá, Hoà B́nh, Hải Dương... đă có mặt từ sớm, xếp thành hàng dài hàng trăm mét tại khu vực gần các cửa hàng và xưởng sản xuất để chờ bốc hàng, rồi lần lượt tỏa về các địa phương.
Trong vai khách buôn có nhu cầu nhập hàng số lượng lớn để làm giỏ quà dịp Tết, phóng viên đă mục sở thị nơi "thiên đường" cho các lái buôn sưu tầm mẫu mă hàng hóa bởi sự phong phú và giá thành rẻ đến giật ḿnh.
Tại đây, phải đến hơn 2/3 những mặt hàng này có tên na ná các thương hiệu nổi tiếng. Những loại bánh ở làng La Phù như: Custard, Ostas (giống thương hiệu Custas), Silaté, Soliite, solote (giống thương hiệu với Solite), ChocoPai, Long pai, Choca-Pei, (giống thương hiệu ChocoPie), bánh Tippo (giống thương hiệu Tipo)... là những sản phẩm phổ biến và đắt hàng nhất. Ngoài ra c̣n đủ loại bánh, kẹo có tên "lạ hoắc" như: Rittaz, Soturn, Nucoti, Kofeko, Peppie... Nếu không quan sát kỹ, người tiêu dùng hoàn toàn có thể nhầm lẫn với các thương hiệu bánh có tiếng trên thị trường.
Bánh kẹo "nhái" thương hiệu nổi tiếng giá rẻ đến giật ḿnh?
Tại một cửa hàng có tên H.C, phóng viên được giới thiệu những hộp bánh có tên gọi Long Pai, Peppie... nh́n thoáng qua từ kích thước đến màu sắc rất giống với các hộp bánh của hăng Chocopie nhưng khi hỏi giá, phóng viên đă phải giật ḿnh. Một hộp bánh này chỉ dao động ở mức 10.000 đồng - 12.000 đồng/hộp. Trong khi đó, trên thị trường bánh ChocoPie có giá từ 50.000 - 60.000 đồng/hộp.
Như vậy, mức giá loại bánh nhái này rẻ gấp 5 lần so với nhăn hiệu chính hăng. Tại đây c̣n có các sản phẩm hộp bánh, nho khô cỡ nhỏ phù hợp để đóng giỏ quà với mức giá chỉ từ 10.000 đồng/hộp. Mức giá này rẻ gấp 3 lần so với thị trường.
Chưa hết, nhiều loại bánh kẹo in chữ Thái Lan, Hàn Quốc, Trung Quốc... cũng rất phổ biến tại đây. Mẫu mă bắt mắt, in ấn đẹp là vậy nhưng tuyệt nhiên không có bất cứ thông tin nào chữ tiếng Việt về sản phẩm. Các loại bánh giá cực rẻ này có một điểm chung là: Không bao b́, không nhăn mác, không hạn sử dụng, không thông tin thành phần, không nơi sản xuất...
Với mức giá rẻ như bèo này, phóng viên đưa ra thắc mắc về nguồn gốc nơi sản xuất các mặt hàng đang được bày bán th́ chủ cửa hàng cho biết nhà ḿnh có xưởng riêng, tự sản xuất. Để khách yên tâm, chị H. khẳng định chắc nịch "em không cần lo về giá". Nhưng khi hỏi đến chất lượng th́ người này "đánh trống lảng" sang chuyện khác.
Trong lúc tư vấn, điện thoại của chị H. không ngừng đổ chuông, khách buôn cứ nườm nượp gọi đến đặt hàng, hỏi giá. Vừa trả lời điện thoại, chị H vừa tranh thủ giữ khách đến cửa hàng: "Mẫu này chị lấy em 12.000 đồng nhé, đáng lẽ là 13.000 đồng đấy. Năm nay giá quá đẹp, em mua mà đóng giỏ quà th́ cực kỳ lăi luôn".
Sang một cửa hàng khác cách đó khoảng 100m, chủ cửa hàng đon đả mời chào các loại bánh tương tự đồng giá 12.000 đồng/hộp. Theo người này, những hộp bánh đều là hàng gia công nên có giá rẻ. "Cận thận" hơn để đỡ mất khách, người này c̣n nhiệt t́nh tính toán để so sánh cho khách hàng thấy mức lăi lớn từ việc bán bánh gia công và bánh chính hăng.
"Ở đây, tôi cũng bán bánh Chocopie chính hăng, hàng công ty giá 330.000 đồng/8 hộp, tính ra mỗi hộp có giá hơn 41.000 đồng/hộp. C̣n bánh gia công th́ đồng giá 12.000 đồng/hộp. Nếu em làm giỏ quà lấy hàng gia công th́ lăi gấp mấy lần", chủ cửa hàng nói.
Khi phóng viên thắc mắc, với giá quá rẻ như vậy liệu những hộp bánh này có ăn được không? và có đảm bảo chất lượng không? th́ chủ cửa hàng khẳng định bánh vẫn sử dụng được chỉ là do sử dụng bột và phụ gia lại gia công tại xưởng nên rẻ. Sau một hồi suy nghĩ, người này nói thêm: "Tiền nào của nấy, bánh này để trang trí, làm giỏ quà phù hợp hơn. Nó chỉ được cái mẫu mă bên ngoài thôi c̣n chất lượng bên trong không có nhiều đâu".
Theo ghi nhận, ở La Phù, các kho hàng chủ yếu bán sản phẩm bánh kẹo do chính nơi đây sản xuất; một số ít được nhập từ nơi khác đến. Tuy nhiên, việc bày bán hàng thật, hàng giả lẫn lộn khiến người tiêu dùng như lạc vào "ma trận". Có thể thấy, nếu chỉ nh́n qua h́nh thức bên ngoài (bao b́, kiểu dáng,...) th́ sản phẩm nào cũng sẽ như nhau, tuy "kích thích" người tiêu dùng nhưng chất lượng và độ an toàn để kiểm chứng th́ vẫn là một dấu hỏi lớn.
Ngoài bánh kẹo, tại đây các sản phẩm ăn vặt, bánh kẹo cổng trường cũng bán đa đạng như: Que cay cay, cuộn cay, miếng dẻo cay, xúc xích nướng, nước rồng đỏ, bim bim, quẩy, kẹo cân... giá các mặt hàng này ở đây giá cũng rẻ bất ngờ.
Làng La Phù nổi tiếng là nơi khai sinh ra các loại "bánh kẹo nhái" thương hiệu nổi tiếng. Nhiều năm qua, chiếc "ṿi bạch tuộc" của hàng giả, hàng nhái từ đây đă len lỏi khắp nơi nhưng không ai kiểm chứng được nguồn gốc xuất xứ, chất lượng của những loại hàng hóa này.
V́ giá rẻ, những mặt hàng của La Phù vẫn được dân buôn "tứ phương" ưa chuộng v́ mang lại lợi nhuận cao. Từ đó, những hộp bánh LongPai, Pepie, Tipoo... được phân phối, tỏa về khắp nơi, đặc biệt là các vùng nông thôn, khu vực miền núi rồi đến tay người tiêu dùng.
Giá rẻ đến giật ḿnh, không rơ thành phần, thông tin cơ bản trên bao b́, nguồn gốc xuất xứ nhưng hàng ngh́n thùng bánh kẹo vẫn đang "tung hoành" đổ về thị trường các tỉnh thành trên khắp cả nước. V́ vậy, mỗi người khi đi mua sắm cần trang bị cho ḿnh những kiến thức nhất định để chọn mua sản phẩm chính hăng, tránh gặp "trái đắng" tiền mất tật mang khi mua và sử dụng hàng không rơ nguồn gốc xuất xứ và không đảm bảo chất lượng.