Thời hoàng kim của những casino bên Campuchia dường như đă hết thời. Các ṣng bạc nơi này đều đua nhau đóng cửa hoặc phá sản. Lư do người Việt đă không c̣n máu đánh bạc nữa? Chắc không phải vậy, nhiều người giàu mới nổi do bán đất đai, trúng số trong thời kỳ bùng nổ đă nướng cạn tiền. Vào khoảng 2007-2008 cách đây 10 năm, cách không xa cửa khẩu Mộc Bài, tỉnh Tây Ninh, trên phần đất Campuchia xuất hiện hàng loạt casino được trang bị máy đánh bạc hiện đại nhất nhằm phục vụ những "đại gia" người Việt. Khách thuộc nhiều thành phần khác nhau, nhưng chủ yếu vẫn là giám đốc và tổng giám đốc các công ty liên doanh và các doanh nghiệp nhà nước tại TP HCM, và sau đó xuất hiện thêm nhiều... nông dân từ khắp các tỉnh miền Đông, miền Tây đổ về.
Nghe nói, khách vào casino đánh bạc mà là người B́nh Dương, những "đại gia" mới phất nhờ bán đất và cao su th́ được chủ casino bố trí người săn sóc chu đáo... Những câu chuyện rượu ngon, gái đẹp, ăn uống miễn phí, đánh bài không ai bắt... lan truyền nhanh chóng, và mặc nhiên, nó trở thành ma lực dẫn dắt những con bạc t́m mọi cách để có mặt ở phía bên kia biên giới.
Năm 2017, không như dạo cách đây 10 năm về trước, casino ở biên giới Tây Nam mọc lên như nấm sau mưa và người qua về đánh bạc chen chúc như trẩy hội xuân. Dọc biên giới Tây Nam những ngày này, đến đâu cũng thấy cảnh điêu tàn, hoang vắng đến rợn người, bởi giờ đang là những ngày tàn của casino.
Anh Minh và chị Dung hai nhà báo vừa rời xe ở trước mặt cửa khẩu Mộc Bài (Tây Ninh), chưa kịp đi dạo th́ đă bị mấy xe ôm trờ tới “kẹp cổ” kiểu vồn vă trên mức cần thiết. Nh́n kỹ hóa ra là Tuấn - người quen từ nhiều năm trước. Bật cười thành tiếng bởi lần này đi biên giới gặp bạn cũ lại nghe được cụm tiếng lóng. Hỏi “bên đó giờ có ǵ vui?”, Tuấn bảo “th́ vẫn bài bạc, gái gú… như mọi khi thôi, nhưng giờ vắng và buồn lắm, ngay cả “cầu xóa nợ” bữa nay người ta cũng không c̣n giăng lưới nữa rồi”.
“Cầu xóa nợ” mà Tuấn nói là cầu G̣ Dầu nằm trên đường xuyên Á bắc ngang sông Vàm Cỏ Đông, cách cửa khẩu Mộc Bài khoảng chục cây số. Gọi là “cầu xóa nợ” là bởi thời cực thịnh của những casino bên kia biên giới, lâu lâu lại có con bạc trắng tay từ cửa khẩu Mộc Bài chạy thẳng lên cầu G̣ Dầu trầm ḿnh xuống sông để xóa đời và xóa luôn những món nợ tiền, thường là tiền tỉ không trả nổi. Số người “xóa nợ” đến từ B́nh Dương, Đồng Nai, TPHCM và cả ở địa phương sở tại, nhiều và bất thường đến mức, chính quyền địa phương phải nghĩ ra giải pháp… giăng lưới ở hai bên thành cầu để “bắt” người nhảy xuống! “Nhưng đó đă là chuyện xưa” - Tuấn nói - bởi gần 5 năm nay em không nghe có con bạc nào nhảy cầu xóa nợ nữa v́ h́nh như dân ḿnh cũng chẳng ai c̣n tiền của để mà bài bạc như trước nữa, nên lưới giăng ở dưới cầu cũng được cất đi”.
Chúng tôi làm thủ tục đi qua cửa khẩu quốc tế Mộc Bài ấn tượng nhất là cảnh những cán bộ hải quan của cả Việt Nam và Campuchia thay nhau ngồi ngáp! Làm sao mà không ngáp cho được khi lâu lâu mới có một hai xe công làm thủ tục thông quan gọi là có giao thương.
Trở lại xă Bavet (tỉnh Soài Riêng, Campuchia) bên kia Mộc Bài, chúng tôi không tin vào mắt ḿnh khi một “thành phố Bavet” sầm uất, tráng lệ năm nào nay là một vùng xơ xác. Các thể loại hàng quán phục vụ người Việt hai bên đường năm nào sôi động từ sáng đến đêm, giờ cái đóng cửa, cái chủ ngồi chống cằm đuổi ruồi.
14 casino cao sừng sững và 3 trường gà lớn nằm dọc hai bên đường lớn tạo nên cảnh “mặt trời không bao giờ tắt nắng ở Bavet” bây giờ có đến hơn một nửa thành nhà hoang, có nơi cỏ mọc cao quá đầu người. Số c̣n lại đang hoạt động cũng chỉ duy tŕ cho có bởi chưa kịp thu hồi vốn nên bỏ th́ thương mà vương th́ thua lỗ. Theo nguồn tin từ một trùm casino người Việt ở đây, trung b́nh mỗi casino đang hoạt động cầm chừng Bavet thua lỗ khoảng trên dưới 20 tỉ đồng!
Một chủ casino ở Bavet cho biết, hàng loạt casino “cáo chung” là điều tất yếu. Cũng theo người này, một casino cỡ trung b́nh, số nhân viên cũng từ 300 đến 400 người. Nếu tính riêng chuyện ăn uống, cộng với khách chơi th́ mỗi ngày casino này phải chi phí cho trên 500 người ăn. Cộng với tiền công nhân viên th́ mỗi tháng chi phí “phần cứng” mà một casino phải tốn ít nhất 200.000 USD.
Đó là chưa kể những khoản “phí mềm” khác. Trong khi đó, có người vốn lận lưng chưa tới 1 triệu USD cũng đứng ra mở casino. V́ vốn ít, các chủ casino này nôn nóng thu hồi vốn bằng cách lập tức móc túi người chơi với nhiều thủ đoạn gian lận, khiến cho nhiều con bạc nhanh chóng cháy túi. Các con bạc càng “chết” nhanh th́ lượng khách chơi ở các casino này càng mau cạn, trong khi số khách này là “cần câu” khách mới. Khi đă mất đi “cần câu” th́ đồng nghĩa với hết “cá”, và các casino này rơi vào cảnh vắng vẻ như hiện nay.
Chúng tôi dừng chân ở Le Macao - casino đầu tiên của vùng Bavet được xây dựng từ năm 1999. Bên trong, mấy pḥng VIP (dành cho mấy con bạc tiền nhiều, cơm bưng nước rót cùng nhiều dịch vụ khác tận nơi) giờ đă đóng cửa v́ lâu lắm chẳng c̣n ai VIP. Pḥng chơi chung, giờ chỉ c̣n khoảng 20 bàn, trong đó có hết 10 bàn chỉ có một cô bé người Campuchia chơi… qua mạng với mấy con bạc đang nằm ngồi đâu đó ở Việt Nam. Cũng như bên ngoài kia, trong này mấy con bạc yên ắng và vật vờ, uể oải đến mức chúng tôi buồn ngủ dù vừa ngồi xuống đă được nhân viên ở đây mời thứ nước đen đen gọi là cà phê. Chợt nhớ những năm cao điểm, Le Macao có đến 700 nhân viên phục vụ, giờ, theo một quản lư ở đây, nhân viên chỉ c̣n trên dưới 200 người.
Điều lạ là thời thịnh cũng như bây giờ suy, các con bạc ở trong casino ở biên giới Tây Nam luôn chiếm đến gần 90% là nữ ở khắp các độ tuổi! Ngồi nh́n mấy chị, mấy mẹ, mấy bà vạ vật sát phạt ở Le Macao, lại nhớ hôm trước, cũng một casino b́nh dân bên kia cửa khẩu Mỹ Quư Tây (huyện Đức Huệ, tỉnh Long An), tỉ lệ con bạc nam nữ chênh lệch nhau tới mức gạch ở lối đi vào nhà vệ sinh nữ cứ gọi là vẹt ṃn dấu chân, trong khi lối đi vào nhà vệ sinh nam lại không t́m thấy h́nh ảnh đó.
Tại một casino tầm trung đang hoạt động cầm chừng bên kia Mỹ Quư Tây, chúng tôi c̣n chứng kiến có rất nhiều phụ nữ người bản địa đang sát phạt trong đó nhưng bằng hai loại tiền USD và VND. Một chị c̣n kể bằng tiếng Campuchia với anh biên pḥng dẫn đường cho chúng tôi rằng “hôm nay đă thua hết 2 cây vàng”. Đây là chuyện lạ bởi casino lâu nay có một nguyên tắc chỉ dành riêng để “hút máu” người Việt, c̣n người Campuchia không có cửa! “Chắc là ở đây vừa có luật mới để giúp các chủ casino tận thu” - người dẫn đường của chúng tôi nói nhỏ sau một hồi buôn chuyện với mấy con bạc bản xứ.
“Thật ra bây giờ ở các casino, dân chơi bạc thứ thiệt rất ít mà chiếm số đông là những cái bang” - người dẫn đường nói. “Cái bang” là những con bạc có mặt ở ṣng bài nhưng không phải để ăn thua mà chủ yếu kiếm tiền “lưu linh” (hoa hồng casino thưởng cho người chơi trên số tiền phóng bạc) để sống qua ngày. Theo người dẫn đường, “cái bang” ra đời từ kẽ hở của chính sách “phát triển nguồn khách” bằng cách nuôi bộ phận c̣ mồi. Đưa được một người chơi vào cửa casino, một c̣ sẽ được hưởng từ 200.000 đến 350.000 đồng. Nhưng phần lớn các con bạc vào casino theo đường này thường không chơi bài, mà chủ yếu để lấy hoa hồng trên đầu người rồi chia nhau, hoặc lởn vởn quanh các bàn để làm “cái bang”, chờ kiếm “lưu linh”.
Khi chiêu này bị phát hiện, chủ casino cho camera ghi h́nh và điểm mặt từng “cái bang”, sau đó không trả tiền cho người không chơi bài. Thậm chí, khi một người vừa bước vào cửa sẽ lập tức bị camera theo dơi. Họ chơi bài ǵ, số tiền bao nhiêu… đều được báo lại với người quan sát. Hết đất sống, các “cái bang” chuyển sang nghề “xào chẻ” - tức hai người bỏ ra một ít vốn, sau đó t́m đến những bàn chơi có quy định mức ăn thua ngang nhau như tài xỉu hay long hổ để chơi.
Khi người này đặt tiền vào nhà con th́ “đối tác” đặt tiền vào nhà cái, cứ thế đến cuối ngày ai thắng th́ “chúng ta” cũng ḥa vốn và c̣n được tiền hoa hồng! “Có chết th́ chỉ có “bọn” casino nó chết chứ tụi này mỗi ngày trung b́nh kiếm được 2 - 3 trăm, lại c̣n được cơm ăn nước uống miễn phí, thu nhập cao lại khỏe hơn làm thợ hồ nhiều” - ông Khanh - nguyên là “xào chẻ” chuyên nghiệp ở thị trấn G̣ Dầu (huyện G̣ Dầu, Tây Ninh) - nói. Một thời gian dài, ông Khanh và vợ là một cặp “xào chẻ” kẻ tung người hứng kiếm tiền rất chuyên nghiệp. Tuy nhiên mới đây, ông Khanh buộc phải quay lại nghề thợ hồ bởi giờ ngay cả “xào chẻ” cũng không c̣n đất sống như xưa…
Chỉ là tạm yên với “những trận can qua”, bởi casino không tự phát nhưng tự tàn mà không hề có bàn tay của sự quản lư. Nhưng dù sao cũng thở phào nhẹ nhơm khi nghe một cán bộ biên pḥng ở Mộc Bài bảo “nhiều năm rồi, cảnh tan cửa nát nhà, vợ chồng ly tán, nhảy cầu trốn nợ, chặt tay cầm mạng chờ tiền chuộc… ở các vùng quê nghèo đă là chuyện kể của ngày cũ...”.
Rồi lại thấy giật ḿnh khi nghe tiếp một câu cảm thán: “Casino mọc lên là để… “hút máu” người Việt ḿnh. Giờ dân ḿnh “khô máu” rồi th́ đóng cửa là tất yếu thôi. Và điều đó chứng tỏ tiền trong dân đă kiệt và không hề c̣n nhiều lắm như ai đó tưởng”.
Casino đóng cửa hàng loạt do vắng khách và chấp nhận thua lỗ để hoạt động cầm chừng chờ thời là t́nh trạng chung không chỉ ở cửa khẩu Mộc Bài (Tây Ninh) mà c̣n là chuyện chung của các cửa khẩu mà chúng tôi đi qua ở trên toàn tuyến biên giới Tây Nam.