Theo lời của Tổng Thống Joe Biden đă đề cử ông Marc Knapper làm tân đại sứ Mỹ tại Việt Nam, v́ vậy ông Marc Knapper cam kết sẽ thúc đẩy gia tăng hợp tác an ninh, thương mại trong khi áp lực nhà cầm quyền CSVN về nhân quyền.
Ông Marc Knapper điều trần tại Ủy Ban Ngoại Giao Thương Viện hôm Thứ Ba, 13 Tháng Bảy, để được chuẩn thuận. Hiện nay ông là phó phụ tá ngoại trưởng đặc trách các vấn đề Nam Hàn và Nhật Bản.
Ông Marc Knapper phát biểu với báo chí khi c̣n là nhà ngoại giao tại Hàn Quốc, năm 2018. (H́nh: US Embassy – Korea)
Trong cuộc điều trần vừa kể, ông cho hay mối quan hệ giữa hai kẻ cựu thù đă “chuyển biến sâu xa” từ khi b́nh thường hóa ngoại giao năm 1995 đến nay, theo tường thuật của hăng thông tấn Reuters.
“Hai nước đă đi từ đối địch đến đối tác toàn diện trên mọi mặt từ chính trị, an ninh, kinh tế đến giao tiếp giữa người dân hai nước với nhau.”
Ông Knapper nói trong cuộc điều trần nhưng cũng nh́n nhận mối quan hệ không phải là không có những thử thách.
“Chúng ta có những quan ngại rất sâu sắc.” Ông Knapper nói: “Chỉ khi nào chúng ta thấy có những tiến bộ đáng kể về nhân quyền th́ quan hệ đối tác giữa hai nước mới đạt được hết tiềm năng.”
Ông nêu bật những cấm cản của chế độ Hà Nội về tự do thông tin, sử dụng Internet cũng như xu hướng sách nhiễu, bắt giam độc đoán và trái luật, kết án tù phi lư với các bản án thật nặng những người sử dụng quyền tự do thông tin và các người vận động dân chủ hóa đất nước. Ông cho hay, sẽ áp lực CSVN “tôn trọng quyền tự do biểu đạt, lập hội, tụ tập ôn ḥa và quyền tự do tôn giáo.”
Ông Marc Knapper c̣n là một nhà ngôn ngữ học, nói được tiếng Việt, tiếng Hàn và tiếng Nhật. Ông đă từng là tham tán chính trị tại ṭa Đại Sứ Mỹ ở Hà Nội từ năm 2004 đến 2007. Cha ông là một cựu chiến binh từng tham chiến tại Việt Nam. Ông cho hay mậu dịch hai chiều giữa Mỹ và Việt Nam chẳng đáng kể bao nhiêu vào năm 1995 nhưng đă vượt quá $90 tỷ hồi năm ngoái.
Dù vậy vẫn có những thách độ trước mặt. Chính phủ Mỹ cáo buộc CSVN thao túng tiền tệ, mở các cuộc điều tra về bán phá giá từ thủy sản mấy năm trước đến gần đây là đồ gỗ và vỏ bánh xe hơi.
Ông Marc Knapper nói sẽ vận động cho công bằng thương mại hầu các công ty Mỹ và các nhà đầu tư có thể tiếp cận thị trường Việt Nam từ dịch vụ điện tử đến sản phẩm nông nghiệp.
Blogger Lê Anh Hùng, một trong những người bất đồng chính kiến, bị trói chân tay nằm trên giường sắt tại bệnh viện tâm thần ở Hà Nội. (H́nh: FB Nguyễn Vũ B́nh)
Về mặt an ninh, ông Knapper cho hay cả Washington và Hà Nội đều tin rằng không có thách đố nào lớn hơn thách đố do Trung Quốc gây ra, gồm cả những ǵ đang xảy ra trên Biển Đông, nơi mà cả Việt Nam và Bắc Kinh có những tuyên bố chủ quyền trùng lặp.
“Ngay lúc này, chúng ta đang có thỏa hiệp đối tác toàn diện, chúng tôi hy vọng nâng mối quan hệ thành đối các chiến lược và tôi sẽ có chương tŕnh hành động để tăng cường hơn nữa quan hệ an ninh với Việt Nam,” ông Knapper nói.
Qua những ǵ ông Knapper tŕnh bày ở Ủy Ban Ngoại Giao Thượng Viện hôm Thứ Ba, 13 Tháng Bảy, Washington sẽ gia tăng áp lực nhân quyền với Hà Nội. Nếu CSVN muốn được Mỹ hậu thuẫn mạnh mẽ hơn về mặt an ninh, họ không thể ngày càng bắt thêm nhiều người hơn, bỏ tù với các bản án nặng hơn đối với các người chỉ đấu tranh ôn ḥa cho các quyền căn bản của con người mà CSVN đă xác định trong Hiến Pháp.
Một số tờ báo tại Việt Nam tường thuật cuộc điều trần của ông Marc Knapper tại Thượng Viện, đặc biệt là tăng cường về hợp tác an ninh, nhưng tảng lờ hoàn toàn những ǵ ông đề cập về nhân quyền.
Chỉ trong ṿng 3 tháng gần đây nhất, CSVN đă bắt giam hay khởi tố 16 người và kết án tù 15 người phần lớn bị quy chụp tội “tuyên truyền chống nhà nước,” theo thống kê mới công bố của một nhóm nhân danh “Đại gia đ́nh Tù Nhân Lương Tâm Việt Nam” thực hiện, mới công bố rộng răi trên mạng xă hội.
Phần lớn những người này đều chỉ dùng Facebook cung cấp thông tin, bài vở hoặc phát trực tiếp (live stream) những điều ḿnh muốn nói mà guồng máy tuyên truyền CSVN nói ngược lại. (TN) [kn]