Không lực Hoa Kỳ vừa nhận loại vũ khí laser gắn trên chiếc chiến đấu cơ đầu tiên, một bước tiến lớn về mặt quân sự khiến cho nhiều người liên tưởng đến những thiết bị chỉ có trong các phim khoa học viễn tưởng mà thôi.
Vũ khí laser cỡ nhỏ
Trang
Warzone trong tháng này có đưa tin rằng công ty thầu quốc pḥng
Lockheed Martin đă bắt đầu chuyển giao loại vũ khí laser trên không nhỏ gọn thuộc thế hệ mới (
LANCE) cho binh chủng Không quân vào tháng 2 vừa qua.
Công ty
Lockheed Martin lưu ư rằng, súng bắn tia laser
LANCE có kích thước bằng 1/6 các loại vũ khí laser trước đây mà công ty đă sản xuất cho quân đội Mỹ và nó đă được giảm trừ sức mạnh để có thể thu gọn kích thước và gắn trong khoang của chiến đấu cơ.
(Minh họa)
Một báo cáo của Cơ quan Nghiên cứu Quốc hội năm 2007 lưu ư rằng, những nỗ lực trước đây của Hoa Kỳ nhằm tạo ra một loại vũ khí laser gắn trên máy bay đă gặp thất bại do các vấn đề về kích thước, trọng lượng và chùm tia.
Ḍng vũ khí
Airborne Laser (ABL) quá lớn để có thể triển khai tác chiến một cách khả thi, v́ nó chiếm dụng quá nhiều không gian trên máy bay và cũng khó có thể lắp đặt trên các quân xa, thiết giáp.
Module laser của
ABL cũng làm giảm phạm vi hoạt động của máy bay và đ̣i hỏi nhiều thời gian trong việc cung cấp nhiên liệu trên không, gây thêm khó khăn cho phi đội tiếp nhiên liệu vốn đă quá tải của Mỹ.
Ngoài ra, vũ khí này cũng bị ảnh hưởng nhiều bởi các yếu tố môi trường, dẫn đến công suất tia laser hướng đến mục tiêu bị giảm nhiều. Do các yếu tố nói trên, ABL đă không c̣n được tiếp tục ứng dụng từ năm 2014.
Tuy nhiên, những tiến bộ kỹ thuật mới gần đây đă trợ giúp cho việc lắp đặt vũ khí laser gắn trên máy bay có thể đă trở nên khả thi trở lại.
Trong một cuộc phỏng vấn với giới truyền thông vào năm 2020, tiến sĩ Rob Afzal, một thành viên cao cấp của công ty
Lockheed Martin về hệ thống cảm biến và laser, nói rằng sợi quang học laser và sự kết hợp chùm tia quang phổ đă giúp cho việc thu nhỏ lại vũ khí laser trở nên khả thi.
Ông lưu ư rằng sợi quang có hiệu quả tốt hơn nhiều trong việc chuyển đổi năng lượng điện thành năng lượng laser và các thiết bị laser sợi quang có thể được vũ khí hóa bằng cách mở rộng sức mạnh của tia laser.
Sự kết hợp chùm tia quang phổ tập trung một số chùm tia laser nhỏ thành một chùm tia mạnh mẽ cũng đă cho phép tạo ra vũ khí laser nhỏ hơn có thể lắp trên máy bay, quân xa, thiết giáp và tàu bè.
Những tiến bộ kỹ thuật này có thể giúp cho
LANCE trở thành vũ khí laser chiến thuật khả thi với những vai tṛ mới mẽ đáng kể.
Một nghiên cứu của Tạp chí Quản trị và Kỹ thuật Hàng không Vũ trụ vào năm 2014 lưu ư rằng, các tia laser gắn trên máy bay có thể cung cấp khả năng pḥng thủ tích cực cho máy bay, bắn hạ các tên lửa không đối không đang bay đến.
Mặc dù những hạn chế về kỹ thuật hiện tại trong vai tṛ pḥng thủ, nhưng điều đó không có nghĩa là vũ khí laser
LANCE này không thể được triển khai trong các vai tṛ tấn công trong tương lai.
Trong vai tṛ tấn công, cuộc nghiên cứu đề cập rằng những tia laser có thể được sử dụng chống lại các mục tiêu ở mặt đất, đặc biệt là các mục tiêu điện tử nhạy cảm và mỏng manh như ăng ten vô tuyến, đĩa vệ tinh và máy biến áp, với mức thiệt hại tối thiểu.
Các tia laser cũng có thể được sử dụng trong các hoạt động chống nổi dậy, nhắm mục tiêu vào lực lượng nổi dậy với độ chính xác cực cao mà các loại vũ khí dẫn đường chính xác hiện nay không thể đạt được, đồng nghĩa với việc giảm thương vong cho thường dân vô tội.
Nghiên cứu cũng ghi nhận sự thu nhỏ ngày càng rơ rệt của loại vũ khí laser đa năng này, điều này có thể cho phép chúng được gắn trên máy bay không người lái và các loại thiết bị không người lái khác.
The Warzone ước tính công suất của
LANCE vào khoảng dưới 100 kilowatts. Với mức công suất này, nó có thể được triển khai như một vũ khí pḥng thủ hoạt động bằng cách đốt cháy đầu ḍ của loại hỏa tiển không đối không.
Mặc dù
LANCE có thể đủ sức mạnh để chống lại các hỏa tiển đất đối không đang bay đến, nhưng sức mạnh này không đủ cho các mục đích pḥng thủ hỏa tiển, đặc biệt là trước mối đe dọa ngày càng tăng từ loại vũ khí siêu vượt âm của TQ và Nga.
Trong cuốn sách
Directed Energy Weapons năm 2016, Bahman Zohuri lưu ư rằng vũ khí laser pḥng không được thiết kế để bắn hạ máy bay, trực thăng và hỏa tiển trong phạm vi hữu dụng, có khả năng nhắm mục tiêu chính xác các bộ phận quan trọng và bắn liên tục cho đến khi mục tiêu bị tiêu diệt.
Vẫn chưa rơ súng laser
LANCE sẽ được lắp đặt trên loại máy bay nào, nhưng bản mẫu thiết kế của
Lockheed Martin cho thấy vũ khí được bố trí trên chiến đấu cơ F-16.
National Interest lưu ư rằng,
LANCE hoặc các loại vũ khí tương lai cùng thể loại có thể được lắp đặt trên các chiến đấu cơ tàng h́nh F-22 và F-35.
Những vũ khí đó có thể cải thiện khả năng không đối không vốn đă đáng gờm của những chiếc máy bay nói trên, v́ tia laser sẽ nhanh hơn bất cứ loại hỏa tiển không đối không nào.
National Interest cũng đề cập rằng, vũ khí laser có thể gia tăng đặc tính tàng h́nh của các loại máy bay, v́ chúng có thể giảm
tiết diện radar (RCS) khi được sử dụng thay cho vũ khí thông thường.